Bài giảng Thủy năng - Thủy điện: Chương 3 - PGS.TS. Nguyễn Thống

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPỒ CHÍ MINH
KHOA KỸ THUẬT thác năng
Chương 3: Sơ đồ khai XÂY DỰNG lượng
BỘ MÔN KỸ THUẬT & QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN NƯỚC

PGS. TS. NGUYỄN THỐNG
Email:nguyenthong@hcmut.edu.vn or nthong56@yahoo.fr

Web: //www4.hcmut.edu.vn/~nguyenthong/
Tél. (08)
PGS. TS. Nguyễn Thống

38 691 592- 098 99 66 719

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN
Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng
Chương 1 : Tổng quan.
Chương 2 : Tài nguyên nước và quy hoạch
khai thác
Chương 3 : Các phương pháp khai thác năng
lượng nước.
Chương 4 : Điều tiết hồ chứa thuỷ điện.
Chương 5 : Đập dâng & công trình tháo lũ.
Chương 6 : Công trình lấy nước và dẫn nước.
Chương 7 : Tháp (giếng) điều áp.
Chương 8 : Đường ống áp lực & hiện tượng
nước va.
Chương 9 : Nhà máy Thuỷ điện.

1

2

PGS. TS. Nguyễn Thống

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

SƠ ĐỒ KHAI THÁC
CỘT NƯỚC
1. Giới thiệu.
2. Cột nước cao.
3. Cột nước trung bình.
4. Cột nước thấp.

1. Giới thiệu: Các công trình khai thác năng
lượng nước phụ thuộc nhiều vào cột nước
khai thác:
 Cột nước cao:
Hn > 200m.
 Cột nước TB:
40m < Hn < 200m.
 Cột nước thấp:
Hn < 40m.
Cột nước được tạo ra bởi:
 Đập.
 Đường dẫn.
 Tổng hợp 2 loại trên.

3

PGS. TS. Nguyễn Thống

4

PGS. TS. Nguyễn Thống

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

Hồ chứa
i=0,0061
D=3,5m, L=9065m

CỘT NƯỚC TẠO BỞI ĐẬP

Đường
hầm
H

Đập

Hồ

MNDBT

Giếng điều áp
Sông cũ

Ht-max
MNC

Bùn cát
5

PGS. TS. Nguyễn Thống

PGS. TS. Nguyễn Thống

NM
Kênh sau NM

6

1

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng
CỘT NƯỚC TẠO BỞI (ĐẬP+ĐƯỜNG DẪN)
Đập

CỘT NƯỚC TẠO BỞI ĐƯỜNG DẪN
Kênh

Bùn cát

Bể áp lực

Hồ

Hbarrage

Đập

Sông cũ

Đường ống
Ht-max
AL.

Bùn cát

Htopo
Sông cũ

NM

NM

Đường ống
Kênh sau NM

7

Kênh sau NM

PGS. TS. Nguyễn Thống

Ht-max

Hồ

PGS. TS. Nguyễn Thống

8

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

CỘT NƯỚC TẠO BỞI ĐẬP+ĐƯỜNG DẪN

Đập
Tháp điều áp

Cửa lấy
nước

Đường
ống
Ht-max

Đường
hầm

Sông cũ

NM

NM
PGS. TS. Nguyễn Thống

Kênh sau NM

SƠ ĐỒ KHAI THÁC CỘT NƯỚC CAO (Hn>200m)
Khai thác hiệu quả khi:
- Sông vùng thượng nguồn.
- Lòng sông dốc (550m/km).
Thông thường ta hay gặp:
Diện tích lưu vực trung bình hoặc bé (khoảng <
100-200 km2)  lưu lượng trung bình
(115m3/s).
VN  Đa Nhim (Hn700m, Bản Vẽ Hn>900m, Đại
Ninh Hn >300m??, A Lươí Hn>400m, …).

9

10

PGS. TS. Nguyễn Thống

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

HẠNG MỤC CÔNG TRÌNH
Đường dẫn dài (nhiều km)
Đường dẫn thường chảy có áp
(đường hầm)
Chiều dài đường ống áp lực
thường tương đương với cột
nước.
11

PGS. TS. Nguyễn Thống

A

B

ĐƠN DƯƠNG
Đập đất

Z=850m

Tháp điều áp

Đường hầm
(có áp)

Đường ống áp
lực hở
2.5m1.5m

Cửa lấy nước

Sông Đa
Nhim

MẶT BẰNG

F
NM

TRẮC DỌC

Z=810m

Kênh dẫn

Đường hầm dài 4.5km,
đường kính 3.5m

NM THUỶ ĐIỆN ĐA NHIM

Chân
PGS. TS. Nguyễn Thống
(N=4X40=160Mw)

Z=40m
F

đèo Song Pha

12

2

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

THỦY NĂNG & THỦY ĐIỆN

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

Chương 3: Sơ đồ khai thác năng lượng

CÁC SƠ ĐỒ KHAI THÁC KHÁC
 Dạng Y.
Khai thác với CT lấy nước phụ
Khai thác bởi nhiều hợp lưu (ví dụ
Đại Ninh).

SƠ ĐỒ KHAI THÁC CỘT NƯỚC TB
(40m