Xem mẫu
TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG BÌNH
KHOA KINH TẾ - DU LỊCH
----------
BÀI GIẢNG
THIẾT LẬP VÀ THẨM ĐỊNH
DỰ ÁN ĐẦU TƢ
Hệ chính quy (2TC)
Biên soạn: Trần Ngọc Thùy Dung
Quảng Bình, tháng 9 năm 2016
i
MỤC LỤC
CHƢƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐẦU TƢ VÀ DỰ ÁN ĐẦU TƢ ................... 1
1.1. ĐẦU TƢ VÀ HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƢ VỐN .................................................................... 1
1.1.1. Khái niệm .................................................................................................................... 1
1.1.2. Đặc điểm đầu tƣ ........................................................................................................... 1
1.1.3. Phân loại đầu tƣ ........................................................................................................... 1
1.1.3.1. Theo quan hệ quản lý vốn đầu tư ......................................................................... 1
1.1.3.2. Theo tính chất sử dụng vốn................................................................................... 2
1.1.3.3. Theo cơ cấu ngành ............................................................................................... 2
1.1.3.4. Theo tính chất đầu tư ............................................................................................ 3
1.2. DỰ ÁN ĐẦU TƢ ............................................................................................................... 3
1.2.1. Khái niệm .................................................................................................................... 3
1.2.2. Yêu cầu của một dự án đầu tƣ ..................................................................................... 3
1.2.3. Phân loại dự án đầu tƣ ................................................................................................. 4
1.2.3.1. Theo thẩm quyền quyết định hoặc cấp giấy phép đầu tư ..................................... 4
1.2.3.2. Theo mức độ chi tiết của các nội dung trong dự án ............................................. 4
1.2.3.3. Theo nguồn vốn .................................................................................................... 5
1.2.3.4. Theo mối quan hệ giữa các hoạt động đầu tư ...................................................... 5
1.4. CHU KỲ HOẠT ĐỘNG CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƢ ............................................................. 5
1.4.1. Giai đoạn nghiên cứu cơ hội đầu tƣ ............................................................................. 6
1.4.2. Giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi ................................................................................ 7
1.4.3. Giai đoạn nghiên cứu khả thi ....................................................................................... 8
1.4.4. Giai đoạn thực hiện đầu tƣ......................................................................................... 12
1.4.5. Giai đoạn vận hành kết quả đầu tƣ ............................................................................ 12
1.4.6. Giai đoạn đánh giá dự án ........................................................................................... 13
1.4.7. Giai đoạn thanh lý dự án............................................................................................ 13
CÂU HỎI ÔN TẬP CHƢƠNG 1 ............................................................................................ 14
CHƢƠNG 2:PHƢƠNG PHÁP LẬP DỰ ÁN ĐẦU TƢ ......................................................... 15
2.1. TRÌNH TỰ VÀ NỘI DUNG CỦA QUÁ TRÌNH SOẠN THẢO DỰ ÁN ĐẦU TƢ ...... 15
2.1.1. Xác định mục đích, yêu cầu của việc lập dự án đầu tƣ ............................................. 15
2.1.2. Lập nhóm soạn thảo dự án đầu tƣ .............................................................................. 15
2.1.3. Các bƣớc tiến hành nghiên cứu lập dự án đầu tƣ ...................................................... 15
2.1.3.1. Nhận dạng dự án đầu tư ..................................................................................... 15
2.1.3.2. Lập kế hoạch soạn thảo ...................................................................................... 16
2.1.3.3. Lập đề cương sơ bộ ............................................................................................ 16
2.1.3.4. Lập đề cương chi tiết .......................................................................................... 16
2.1.3.5. Phân công công việc cho các thành viên của nhóm soạn thảo .......................... 16
2.1.3.6. Tiến hành soạn thảo dự án đầu tư ...................................................................... 16
ii
2.1.3.7. Mô tả dự án và trình bày với chủ đầu tư hoặc cơ quan chủ quản ...................... 17
2.1.3.8. Hoàn tất văn bản dự án đầu tư ........................................................................... 17
2.2. NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA MỘT BÁO CÁO KHẢ THI ............................................ 17
2.2.1. Lời mở đầu ................................................................................................................ 17
2.2.2. Sự cần thiết phải đầu tƣ ............................................................................................. 17
2.2.3. Phần tóm tắt dự án đầu tƣ .......................................................................................... 17
2.2.4. Phần thuyết minh chính của dự án đầu tƣ ................................................................. 18
2.2.5. Trình bày kết luận và kiến nghị ................................................................................. 18
2.2.6. Phần phụ lục của dự án .............................................................................................. 18
CÂU HỎI ÔN TẬP CHƢƠNG 2 ............................................................................................ 19
CHƢƠNG 3:BÁO CÁO NGÂN LƢU TÀI CHÍNH CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƢ ....................... 20
3.1. KHÁI NIỆM ..................................................................................................................... 20
3.2. GIẢN ĐỒ NGÂN LƢU CỦA DỰ ÁN ............................................................................ 20
3.3. XÂY DỰNG BÁO CÁO NGÂN LƢU THEO PHƢƠNG PHÁP TRỰC TIẾP .............. 21
3.3.1. Bảng thông số của dự án............................................................................................ 21
3.3.2. Kế hoạch đầu tƣ ......................................................................................................... 22
3.3.3. Kế hoạch hoạt động ................................................................................................... 24
3.3.3.1. Doanh thu hoạt động .......................................................................................... 24
3.3.3.2. Chi phí hoạt động ............................................................................................... 25
3.3.3.3. Vốn lưu động ...................................................................................................... 25
3.3.3.4. Báo cáo thu nhập ................................................................................................ 28
3.3.4. Kế hoạch kết thúc dự án ............................................................................................ 28
3.3.5. Báo cáo ngân lƣu theo quan điểm tổng đầu tƣ (TIPV) .............................................. 28
3.3.6. Báo cáo ngân lƣu theo quan điểm chủ sở hữu (EPV) ................................................ 29
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ÔN TẬP CHƢƠNG 3 ..................................................................... 34
CHƢƠNG 4:CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ ........................ 37
4.1. SUẤT CHIẾT KHẤU CỦA DỰ ÁN ............................................................................... 37
4.2. GIÁ TRỊ THEO THỜI GIAN CỦA TIỀN TỆ ................................................................. 39
4.2.1. Dòng tiền tệ ............................................................................................................... 39
4.2.2. Giá trị tƣơng lai của tiền tệ ........................................................................................ 40
4.2.2.1. Giá trị tương lai của dòng tiền biến thiên cuối kỳ .............................................. 40
4.2.2.2. Giá trị tương lai của dòng tiền đều biến thiên cuối kỳ ....................................... 40
4.2.3. Giá trị hiện tại của tiền tệ........................................................................................... 40
4.2.3.1. Giá trị hiện tại của dòng tiền biến thiên cuối kỳ ................................................ 41
4.2.3.2. Giá trị hiện tại của dòng tiền đều biến thiên cuối kỳ ......................................... 41
4.3. CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ .................. 41
4.3.1. Chỉ tiêu giá trị hiện tại thuần ..................................................................................... 42
4.3.2. Chỉ tiêu tỷ số lợi ích trên chi phí ............................................................................... 42
4.3.3. Chỉ tiêu suất sinh lời nội bộ ....................................................................................... 43
iii
4.3.4. Chỉ tiêu thời gian hoàn vốn ....................................................................................... 45
4.4. ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN DỰ ÁN ĐẦU TƢ ............................................................ 46
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ÔN TẬP CHƢƠNG 4 ..................................................................... 62
CHƢƠNG 5:PHÂN TÍCH RỦI RO CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƢ ................................................. 67
5.1. PHÂN TÍCH TẤT ĐỊNH VÀ PHÂN TÍCH BẤT ĐỊNH ................................................ 67
5.2. PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY .................................................................................................. 68
5.2.1. Phân tích độ nhạy một chiều...................................................................................... 68
5.2.2. Phân tích độ nhạy hai chiều ....................................................................................... 70
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ÔN TẬP CHƢƠNG 5 ..................................................................... 74
iv
CHƢƠNG 1:
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐẦU TƢ VÀ DỰ ÁN ĐẦU TƢ
1.1. ĐẦU TƢ VÀ HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƢ VỐN
1.1.1. Khái niệm
Đầu tƣ là hoạt động kinh tế rất phổ biến và có tính chất liên ngành. Có nhiều khái
niệm khác nhau về đầu tƣ nhƣng suy cho cùng có thể hiểu đầu tƣ trên hai góc độ khác
nhau:
Theo nghĩa rộng: Đầu tƣ là sự hy sinh nguồn lực ở hiện tại để tiến hành các hoạt
động nào đó nhằm thu về cho ngƣời đầu tƣ các kết quả nhất định trong tƣơng lai lớn hơn
các nguồn lực (tài lực, vật lực, nhân lực, trí lực...) đã bỏ ra để đạt đƣợc các kết quả đó.
Kết quả đó có thể là sự tăng thêm các tài sản tài chính (tiền vốn), tài sản vật chất (nhà
máy, đƣờng sá, các của cải vật chất khác) và gia tăng năng suất lao động trong nền sản
xuất xã hội.
Theo nghĩa hẹp: Đầu tƣ theo nghĩa hẹp chỉ bao gồm những hoạt động sử dụng các
nguồn lực ở hiện tại nhằm đêm lại cho nền kinh tế - xã hội những kết quả trong tƣơng lai
lớn hơn các nguồn lực đã sử dụng để đạt đƣợc các kết quả đó.
1.1.2. Đặc điểm đầu tƣ
- Đầu tƣ là một hoạt động sử dụng vốn nhằm mục đích sinh lời. Ngoài mục tiêu
hiệu quả tài chính, đầu tƣ còn nhằm mục đích giải quyết việc làm cho ngƣời lao động,
tăng thu cho ngân sách, hoàn thiện cơ cấu ngành nghề, khai thác tài nguyên...góp phần
tăng phúc lợi xã hội cho toàn dân.
- Đầu tƣ đƣợc thực hiện trong một thời gian dài thƣờng là từ trên một năm. Chính
yếu tố thời gian dài đã làm cho rủi ro trong đầu tƣ cao và là một trong những yếu tố có
ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động đầu tƣ.
- Mọi hoạt động đầu tƣ phải có vốn. Vốn ở đây đƣợc hiểu bao gồm các loại sau:
Vốn bằng tiền và các loại tài sản có giá trị nhƣ tiền; Vốn bằng tài sản cố định hữu hình
nhƣ đất đai, nhà xƣởng, máy móc, thiết bị…; Vốn bằng tài sản cố định vô hình nhƣ uy tín
thƣơng hiệu, lợi thế…; Vốn bằng tài sản đặc biệt nhƣ trái phiếu, cổ phiếu.
Vốn đầu tƣ có thể hình thành từ các nguồn trong nƣớc hoặc nƣớc ngoài. Trong môi
trƣờng hội nhập quốc tế hiện nay, hợp tác đầu tƣ nƣớc ngoài là vấn đề đƣợc quan tâm ở
nƣớc ta.
1.1.3. Phân loại đầu tƣ
1.1.3.1. Theo quan hệ quản lý vốn đầu tư
Đầu tư trực tiếp: Là hình thức đầu tƣ mà ngƣời bỏ vốn trực tiếp tham gia quản lý
quá trình sử dụng vốn đầu tƣ. Trong hình thức này ngƣời bỏ vốn và ngƣời quản lý quá
1
nguon tai.lieu . vn
KHOA KINH TẾ - DU LỊCH
----------
BÀI GIẢNG
THIẾT LẬP VÀ THẨM ĐỊNH
DỰ ÁN ĐẦU TƢ
Hệ chính quy (2TC)
Biên soạn: Trần Ngọc Thùy Dung
Quảng Bình, tháng 9 năm 2016
i
MỤC LỤC
CHƢƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐẦU TƢ VÀ DỰ ÁN ĐẦU TƢ ................... 1
1.1. ĐẦU TƢ VÀ HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƢ VỐN .................................................................... 1
1.1.1. Khái niệm .................................................................................................................... 1
1.1.2. Đặc điểm đầu tƣ ........................................................................................................... 1
1.1.3. Phân loại đầu tƣ ........................................................................................................... 1
1.1.3.1. Theo quan hệ quản lý vốn đầu tư ......................................................................... 1
1.1.3.2. Theo tính chất sử dụng vốn................................................................................... 2
1.1.3.3. Theo cơ cấu ngành ............................................................................................... 2
1.1.3.4. Theo tính chất đầu tư ............................................................................................ 3
1.2. DỰ ÁN ĐẦU TƢ ............................................................................................................... 3
1.2.1. Khái niệm .................................................................................................................... 3
1.2.2. Yêu cầu của một dự án đầu tƣ ..................................................................................... 3
1.2.3. Phân loại dự án đầu tƣ ................................................................................................. 4
1.2.3.1. Theo thẩm quyền quyết định hoặc cấp giấy phép đầu tư ..................................... 4
1.2.3.2. Theo mức độ chi tiết của các nội dung trong dự án ............................................. 4
1.2.3.3. Theo nguồn vốn .................................................................................................... 5
1.2.3.4. Theo mối quan hệ giữa các hoạt động đầu tư ...................................................... 5
1.4. CHU KỲ HOẠT ĐỘNG CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƢ ............................................................. 5
1.4.1. Giai đoạn nghiên cứu cơ hội đầu tƣ ............................................................................. 6
1.4.2. Giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi ................................................................................ 7
1.4.3. Giai đoạn nghiên cứu khả thi ....................................................................................... 8
1.4.4. Giai đoạn thực hiện đầu tƣ......................................................................................... 12
1.4.5. Giai đoạn vận hành kết quả đầu tƣ ............................................................................ 12
1.4.6. Giai đoạn đánh giá dự án ........................................................................................... 13
1.4.7. Giai đoạn thanh lý dự án............................................................................................ 13
CÂU HỎI ÔN TẬP CHƢƠNG 1 ............................................................................................ 14
CHƢƠNG 2:PHƢƠNG PHÁP LẬP DỰ ÁN ĐẦU TƢ ......................................................... 15
2.1. TRÌNH TỰ VÀ NỘI DUNG CỦA QUÁ TRÌNH SOẠN THẢO DỰ ÁN ĐẦU TƢ ...... 15
2.1.1. Xác định mục đích, yêu cầu của việc lập dự án đầu tƣ ............................................. 15
2.1.2. Lập nhóm soạn thảo dự án đầu tƣ .............................................................................. 15
2.1.3. Các bƣớc tiến hành nghiên cứu lập dự án đầu tƣ ...................................................... 15
2.1.3.1. Nhận dạng dự án đầu tư ..................................................................................... 15
2.1.3.2. Lập kế hoạch soạn thảo ...................................................................................... 16
2.1.3.3. Lập đề cương sơ bộ ............................................................................................ 16
2.1.3.4. Lập đề cương chi tiết .......................................................................................... 16
2.1.3.5. Phân công công việc cho các thành viên của nhóm soạn thảo .......................... 16
2.1.3.6. Tiến hành soạn thảo dự án đầu tư ...................................................................... 16
ii
2.1.3.7. Mô tả dự án và trình bày với chủ đầu tư hoặc cơ quan chủ quản ...................... 17
2.1.3.8. Hoàn tất văn bản dự án đầu tư ........................................................................... 17
2.2. NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA MỘT BÁO CÁO KHẢ THI ............................................ 17
2.2.1. Lời mở đầu ................................................................................................................ 17
2.2.2. Sự cần thiết phải đầu tƣ ............................................................................................. 17
2.2.3. Phần tóm tắt dự án đầu tƣ .......................................................................................... 17
2.2.4. Phần thuyết minh chính của dự án đầu tƣ ................................................................. 18
2.2.5. Trình bày kết luận và kiến nghị ................................................................................. 18
2.2.6. Phần phụ lục của dự án .............................................................................................. 18
CÂU HỎI ÔN TẬP CHƢƠNG 2 ............................................................................................ 19
CHƢƠNG 3:BÁO CÁO NGÂN LƢU TÀI CHÍNH CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƢ ....................... 20
3.1. KHÁI NIỆM ..................................................................................................................... 20
3.2. GIẢN ĐỒ NGÂN LƢU CỦA DỰ ÁN ............................................................................ 20
3.3. XÂY DỰNG BÁO CÁO NGÂN LƢU THEO PHƢƠNG PHÁP TRỰC TIẾP .............. 21
3.3.1. Bảng thông số của dự án............................................................................................ 21
3.3.2. Kế hoạch đầu tƣ ......................................................................................................... 22
3.3.3. Kế hoạch hoạt động ................................................................................................... 24
3.3.3.1. Doanh thu hoạt động .......................................................................................... 24
3.3.3.2. Chi phí hoạt động ............................................................................................... 25
3.3.3.3. Vốn lưu động ...................................................................................................... 25
3.3.3.4. Báo cáo thu nhập ................................................................................................ 28
3.3.4. Kế hoạch kết thúc dự án ............................................................................................ 28
3.3.5. Báo cáo ngân lƣu theo quan điểm tổng đầu tƣ (TIPV) .............................................. 28
3.3.6. Báo cáo ngân lƣu theo quan điểm chủ sở hữu (EPV) ................................................ 29
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ÔN TẬP CHƢƠNG 3 ..................................................................... 34
CHƢƠNG 4:CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ ........................ 37
4.1. SUẤT CHIẾT KHẤU CỦA DỰ ÁN ............................................................................... 37
4.2. GIÁ TRỊ THEO THỜI GIAN CỦA TIỀN TỆ ................................................................. 39
4.2.1. Dòng tiền tệ ............................................................................................................... 39
4.2.2. Giá trị tƣơng lai của tiền tệ ........................................................................................ 40
4.2.2.1. Giá trị tương lai của dòng tiền biến thiên cuối kỳ .............................................. 40
4.2.2.2. Giá trị tương lai của dòng tiền đều biến thiên cuối kỳ ....................................... 40
4.2.3. Giá trị hiện tại của tiền tệ........................................................................................... 40
4.2.3.1. Giá trị hiện tại của dòng tiền biến thiên cuối kỳ ................................................ 41
4.2.3.2. Giá trị hiện tại của dòng tiền đều biến thiên cuối kỳ ......................................... 41
4.3. CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ .................. 41
4.3.1. Chỉ tiêu giá trị hiện tại thuần ..................................................................................... 42
4.3.2. Chỉ tiêu tỷ số lợi ích trên chi phí ............................................................................... 42
4.3.3. Chỉ tiêu suất sinh lời nội bộ ....................................................................................... 43
iii
4.3.4. Chỉ tiêu thời gian hoàn vốn ....................................................................................... 45
4.4. ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN DỰ ÁN ĐẦU TƢ ............................................................ 46
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ÔN TẬP CHƢƠNG 4 ..................................................................... 62
CHƢƠNG 5:PHÂN TÍCH RỦI RO CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƢ ................................................. 67
5.1. PHÂN TÍCH TẤT ĐỊNH VÀ PHÂN TÍCH BẤT ĐỊNH ................................................ 67
5.2. PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY .................................................................................................. 68
5.2.1. Phân tích độ nhạy một chiều...................................................................................... 68
5.2.2. Phân tích độ nhạy hai chiều ....................................................................................... 70
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ÔN TẬP CHƢƠNG 5 ..................................................................... 74
iv
CHƢƠNG 1:
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐẦU TƢ VÀ DỰ ÁN ĐẦU TƢ
1.1. ĐẦU TƢ VÀ HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƢ VỐN
1.1.1. Khái niệm
Đầu tƣ là hoạt động kinh tế rất phổ biến và có tính chất liên ngành. Có nhiều khái
niệm khác nhau về đầu tƣ nhƣng suy cho cùng có thể hiểu đầu tƣ trên hai góc độ khác
nhau:
Theo nghĩa rộng: Đầu tƣ là sự hy sinh nguồn lực ở hiện tại để tiến hành các hoạt
động nào đó nhằm thu về cho ngƣời đầu tƣ các kết quả nhất định trong tƣơng lai lớn hơn
các nguồn lực (tài lực, vật lực, nhân lực, trí lực...) đã bỏ ra để đạt đƣợc các kết quả đó.
Kết quả đó có thể là sự tăng thêm các tài sản tài chính (tiền vốn), tài sản vật chất (nhà
máy, đƣờng sá, các của cải vật chất khác) và gia tăng năng suất lao động trong nền sản
xuất xã hội.
Theo nghĩa hẹp: Đầu tƣ theo nghĩa hẹp chỉ bao gồm những hoạt động sử dụng các
nguồn lực ở hiện tại nhằm đêm lại cho nền kinh tế - xã hội những kết quả trong tƣơng lai
lớn hơn các nguồn lực đã sử dụng để đạt đƣợc các kết quả đó.
1.1.2. Đặc điểm đầu tƣ
- Đầu tƣ là một hoạt động sử dụng vốn nhằm mục đích sinh lời. Ngoài mục tiêu
hiệu quả tài chính, đầu tƣ còn nhằm mục đích giải quyết việc làm cho ngƣời lao động,
tăng thu cho ngân sách, hoàn thiện cơ cấu ngành nghề, khai thác tài nguyên...góp phần
tăng phúc lợi xã hội cho toàn dân.
- Đầu tƣ đƣợc thực hiện trong một thời gian dài thƣờng là từ trên một năm. Chính
yếu tố thời gian dài đã làm cho rủi ro trong đầu tƣ cao và là một trong những yếu tố có
ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động đầu tƣ.
- Mọi hoạt động đầu tƣ phải có vốn. Vốn ở đây đƣợc hiểu bao gồm các loại sau:
Vốn bằng tiền và các loại tài sản có giá trị nhƣ tiền; Vốn bằng tài sản cố định hữu hình
nhƣ đất đai, nhà xƣởng, máy móc, thiết bị…; Vốn bằng tài sản cố định vô hình nhƣ uy tín
thƣơng hiệu, lợi thế…; Vốn bằng tài sản đặc biệt nhƣ trái phiếu, cổ phiếu.
Vốn đầu tƣ có thể hình thành từ các nguồn trong nƣớc hoặc nƣớc ngoài. Trong môi
trƣờng hội nhập quốc tế hiện nay, hợp tác đầu tƣ nƣớc ngoài là vấn đề đƣợc quan tâm ở
nƣớc ta.
1.1.3. Phân loại đầu tƣ
1.1.3.1. Theo quan hệ quản lý vốn đầu tư
Đầu tư trực tiếp: Là hình thức đầu tƣ mà ngƣời bỏ vốn trực tiếp tham gia quản lý
quá trình sử dụng vốn đầu tƣ. Trong hình thức này ngƣời bỏ vốn và ngƣời quản lý quá
1