Xem mẫu

  1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG Mục tiêu môn học: KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH Trang bị kiến thức cơ bản về quản trị tài chính doanh nghiệp: các khái niệm, nguyên tắc, nội dung QUẢN TRN TÀI CHÍNH QTTC… DOANH NGHIỆP Trang bị kiến thức, kỹ năng phân tích và đánh giá tài chính DN Trang bị công cụ, biện pháp đánh giá dự án đầu tư Giảng viên: TS. NGUYỄN THU THỦY Trang bị kiến thức về việc huy động vốn doanh nghiệp Hà nội 5/2009 Trang bị kiến thức về quản lý các hoạt động tài chính hàng ngày của doanh nghiệp 1 2 Tài liệu tham khảo: Phương pháp đánh giá: - Tài chính doanh nghiệp - NXB Thống kê - ĐH Kinh tế quốc dân - Tài chính doanh nghiệp - Nguyễn Minh Kiều, NXB Thống kê, 2008 - Quản trị tài chính doanh nghiệp - NXB Thống kê- Nguyễn Hải Sản - Financial Management and Analysis - Fabozzi & Peterson - John Quá trình học: Wiley & Sons, 2nd edition, 2003 • Không nghỉ quá 2 buổi - Fundamentals of Corporate Finance – Brealy, Myers, Marcus, NXB McGraw Hill, 2004, 4th edition. • 10%: chuyên cần - Principles of Corporate Finance – Brealy, Myers, NXB McGraw Hill, • 20%: 01 bài kiểm tra giữa kỳ 2003, 7th edition - Corporate Finance – Ross, Westerfield & Jaffe, NXB McGraw Hill, Thi cuối kỳ: 70% 2005, 7th edition - Website chứng khoán: www.ssi.org.vn, www.hastc.org.vn, www.vse.org.vn, www.bvsc.com.vn, www.bsc.com.vn … - Website: www.saga.com.vn; www.kiemtoan.com.vn 3 4 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Các khái niệm I. Các khái niệm 1. Tài chính II. Mục tiêu Quản trị tài chính 2. Tài chính doanh nghiệp III. Nội dung Quản trị tài chính 3. Quản trị tài chính doanh nghiệp IV. Các nguyên tắc Quản trị tài chính V. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản trị tài chính doanh nghiệp 5 6 1
  2. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Các khái niệm I. Các khái niệm 1. Tài chính 1. Tài chính Tài chính nghiên cứu cách thức Tài chính là môn khoa học liên quan mà các chủ thể kinh tế huy động đến: (tạo lập), phân bổ và sử dụng -Các lý thuyết kinh tế vi mô, vĩ mô nguồn vốn theo thời gian, có tính -Kế toán đến các rủi ro liên quan. -Luật -Quản trị doanh nghiệp 7 8 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Các khái niệm I. Các khái niệm 2. Tài chính doanh nghiệp 3. Quản trị tài chính doanh nghiệp Quản trị tài chính doanh nghiệp là việc lựa chọn các quyết định tài chính, tổ chức thực Tài chính doanh nghiệp là quá trình tạo lập,  hiện những quyết định đó nhằm đạt được phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ mục tiêu của doanh nghiệp phát sinh trong quá trình họat động của doanh nghiệp nhằm đạt tới mục tiêu của doanh nghiệp. 9 10 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Các khái niệm II. Mục tiêu quản trị tài chính doanh nghiệp 3. Quản trị tài chính doanh nghiệp: Đối tượng? 1. Tối đa hóa giá trị doanh - Quyết định tài trợ nghiệp - Quyết định đầu tư 2. Tối đa hóa lợi nhuận - Quyết định chia lợi tức cổ phần - Các quyết định khác 3. Mục tiêu xã hội 11 12 2
  3. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP II. Mục tiêu II. Mục tiêu 1. Tối đa hóa giá trị doanh nghiệp 2. Tối đa hóa lợi nhuận doanh nghiệp Tối đa hóa giá trị DN có phải là tối đa hóa lợi nhuận? Tối đa hóa giá trị tài sản của doanh nghiệp là tối Các vấn đề: đa hóa vốn chủ sở hữu hoặc tối đa hóa giá trị thị trường của vốn cổ phần doanh nghiệp Tối đa hóa lợi nhuận năm nào? Công ty có thể cắt giảm các chi phí (đào tạo nhân viên, bảo dưỡng Giá trị vốn hóa thị trường (market capitalization) trang thiết bị…) để tăng lợi nhuận hiện tại không? = Giá thị trường của Cổ phiếu x Tổng số cổ phiếu lưu hành Công ty có thể tăng lợi nhuận tương lai bằng việc giảm tỷ lệ chia cổ tức và giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư không? Phương pháp kế toán khác nhau sẽ tính toán lợi nhuận kế toán khác nhau 13 14 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP II. Mục tiêu III. Nội dung quản trị tài chính doanh nghiệp 3. Mục tiêu xã hội (corporate social responsibility - CSR) 1. Quyết định đầu tư Mục tiêu xã hội có nhất quán với mục tiêu tối đa hóa giá trị doanh nghiệp? 2. Quyết định tài trợ Bảo vệ môi trường Bình đẳng về giới 3. Quyết định tài chính ngắn hạn An toàn lao động 4. Quyết định phân chia cổ tức Đào tạo và phát triển nhân viên Phát triển cộng đồng… 5. Các quyết định khác 15 16 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP III. Nội dung quản trị tài chính doanh nghiệp III. Nội dung quản trị tài chính doanh nghiệp Quyết định đầu tư dài hạn: xây dựng, đánh giá, lựa Quyết định tài trợ: Huy động vốn dài hạn cho hoạt chọn dự án đầu tư động sx‐kd của DN TSNH Nợ ngắn hạn TSNH Nợ ngắn hạn Nợ dài hạn và VCSH TSDH TSDH Nợ dài hạn và VCSH 17 18 3
  4. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP III. Nội dung quản trị tài chính doanh nghiệp IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính Quyết định tài chính ngắn hạn (Quản trị vốn lưu động):  Giám sát, kiểm tra chặt chẽ mọi họat động tài chính hàng ngày 1. Đánh đổi rủi ro và lợi nhuận 2. Giá trị thời gian của tiền tệ TSLĐ Nợ ngắn hạn 3. Tác động của thuế 4. Tiền mặt (Cash is King) 5. Sinh lời 6. Thị trường hiệu quả TSCĐ Nợ dài hạn và VCSH 7. Gắn kết lợi ích của nhà quản lý và chủ sở hữu 19 20 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính 1. Nguyên tắc đánh đổi rủi ro và lợi nhuận kỳ vọng 2. Giá trị thời gian của tiền tệ • Dự án đầu tư có rủi ro càng cao Một đồng hiện tại có giá thì lợi nhuận kỳ vọng càng cao trị hơn một đồng trong tương lai • Muốn có lợi nhuận cao thì DN  Áp dụng trong việc phải chấp nhận rủi ro cao. chiết khấu dòng tiền để •Mức sinh lời cao = phần thưởng đánh giá các dự án đầu bù đắp rủi ro tăng thêm tư, định giá cổ phiếu, trái phiếu,  định giá doanh nghiệp… 21 22 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính 3. Tác động của thuế 3. Tác động của thuế Khi ra quyết định tài chính, doanh nghiệp phải Ví dụ: Doanh nghiệp A đang cân nhắc huy tính đến các yếu tố tiết kiệm thuế động vốn cho một dự án đầu tư có quy Các khoản tiết kiệm thuế là: mô là 2.000 triệu đồng Khấu hao: Thu nhập chịu thuế được tính trên Phương án 1: Tài trợ 100% vốn chủ sở doanh thu trừ đi các khoản chi phí, trong đó có khấu hữu Phương án 2: Tài trợ 50% vốn vay với hao lãi suất 10%/năm, 50% vốn chủ sở hữu Chi phí lãi vay: doanh nghiệp được phép khấu trừ chi phí lãi vay khi tính thu nhập chịu thuế 23 24 4
  5. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính Tác động của thuế 4. Các nguyên tắc khác Các chỉ tiêu Phương án 1 Phương án 2 Nguyên tắc tiền mặt Doanh thu 3000 3000 Nguyên tắc sinh lợi Chi phí không kể lãi vay 2000 2000 Nguyên tắc thị trường hiệu quả Lãi vay (10%) Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và lợi ích của chủ sở hữu Thu nhập trước thuế Thuế TNDN (28%) Thu nhập sau thuế 25 26 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính 4. Các nguyên tắc khác Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở Nguyên tắc thị trường hiệu quả hữu (Agency Problem) Sự tách biệt giữa việc sở hữu DN và việc quản lý DN Thị trường hiệu quả là thị trường mà giá chứng khoán của 1  doanh nghiệp phản ánh đầy đủ mọi Thuận lợi: Khó khăn: thông tin của doanh nghiệp đó. Giá cả cổ phiếu được phản ánh trung thực,  chính xác giá trị của doanh nghiệp và được định giá công bằng DN  không thể đánh lừa nhà đầu tư,  nhà đầu tư cũng không thể lợi dụng để kiếm lời 27 28 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu (Agency Problem) (Agency Problem) Ví dụ: Một doanh nghiệp kinh doanh có lãi 100 USD hoặc lỗ 100 USD Trường Lợi Tỷ lệ sở hữu Tỷ trọng thu Tỷ trọng thu Tình huống 1: có duy nhất 1 chủ sở hữu A đồng thời là nhà hợp nhuận/thua lỗ của CSH A nhập/thua lỗ nhập/thua lỗ của CSH A của CSH khác quản lý Tình huống 2: Chủ sở hữu A quyết định bán 90% tỷ lệ sở hữu Lãi (TH1) 100 ra bên ngoài Lỗ (TH1) (100) Trong cả 2 tình huống, chủ sở hữu A là nhà quản lý của DN 29 30 5
  6. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính V. Bộ máy quản trị tài chính tại DN Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu Cơ cấu tổ chức (Agency Problem) Hội Đồng Quản Trị Làm thế nào để gắn kết lợi ích nhà quản lý với lợi ích doanh nghiệp? Tổng Giám Đốc ‐ Chế độ thù lao khuyến khích nhà quản lý nỗ lực cao nhất ‐ Kết hợp lợi ích ngắn hạn và dài hạn Giám Đốc Sản Xuất Giám Đốc Tài Chính Giám Đốc Marketing Trưởng Phòng Tài Chính Kế Toán Trưởng 31 32 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP V. Bộ máy quản trị tài chính tại DN V. Bộ máy quản trị tài chính tại DN Vai trò của nhà quản trị tài chính - Giám đốc tài chính (CFO) làm gì? . (1) . (2) Họat động Nhà quản Nhà đầu tư . của công ty trị (4b) tài chính (tài sản tài chính) . (tài sản thực) (3) (4a) . 33 34 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP V. Bộ máy quản trị tài chính tại DN V. Bộ máy quản trị tài chính tại DN -Trưởng phòng tài chính (treasurer) Kế toán trưởng … •… … •… … •… … •… … •… … •… 35 36 6
  7. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN 1. Hình thức tổ chức doanh nghiệp (theo luật định) 1. Hình thức tổ chức doanh nghiệp 1.1 Công ty TNHH 2. Môi trường kinh doanh 3. Hoạt động của thị trường tài chính 1.2 Công ty cổ phần 1.3 Công ty hợp danh 1.4 Doanh nghiệp tư nhân 1.5 Doanh nghiệp Nhà nước 37 38 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN VI Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN 1. Hình thức tổ chức doanh nghiệp (Theo Luật DN VN 2005) 1. Hình thức tổ chức doanh nghiệp (Theo Luật DN VN 2005) Thành viên Chế độ trách Huy động vốn Chia sẻ Thành viên Chế độ trách Huy động vốn Chia sẻ quyền nhiệm quyền kiểm nhiệm kiểm soát, lợi soát, lợi nhuận nhuận Công ty Hợp Công ty danh TNHH Công ty Cổ Doanh nghịêp phần tư nhân 39 40 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN 1. Hình thức tổ chức doanh nghiệp (Theo Luật DN VN 2005) 1. Hình thức tổ chức doanh nghiệp (Theo Luật DN VN 2005) Thành viên Chế độ Huy động vốn Chia sẻ trách nhiệm quyền kiểm Cty TNHH Cty CP CT Hợp DNTN DNNN soát, lợi danh nhuận Thuận lợi Doanh nghiệp Nhà nước 41 42 7
  8. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN 1. Hình thức tổ chức doanh nghiệp (Theo Luật DN VN 2005) 2. Môi trường kinh doanh Chính sách kinh tế vĩ mô của Nhà nước Cty TNHH Cty CP CT Hợp DNTN DNNN danh Sự hỗ trợ của Chính phủ Khó Sự ổn định của nền kinh tế khăn Sự cạnh tranh trên thị trường Sự phát triển của công nghệ, kỹ thuật 43 44 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN 3. Hoạt động của thị trường tài chính 3. Hoạt động của thị trường tài chính Khái niệm Khái niệm Phân loại Thị trường tài chính là nơi diễn ra các giao dịch mua Các thành viên tham gia thị trường bán chuyển nhượng quyền sử dụng các khoản vốn ngắn Vai trò của thị trường tài chính đối với doanh nghiệp hạn hoặc dài hạn thông qua các công cụ tài chính (chứng khoán) 45 46 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN 3. Hoạt động của thị trường tài chính 3. Hoạt động của thị trường tài chính Phân loại: Theo thời hạn của các công cụ tài chính, bao gồm Phân loại: Theo mục đích hoạt động của thị trường Thị trường tiền tệ Thị trường vốn Thị trường sơ cấp Thị trường thứ cấp (Money Market) (Capital Market) (Primary Market) (Secondary Market) 47 48 8
  9. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN 3. Hoạt động của thị trường tài chính 3. Hoạt động của thị trường tài chính Phân loại: Theo hình thức tổ chức của thị trường Các thành viên tham gia thị trường tài chính: Thị trường có tổ chức Thị trường giao dịch Doanh nghiệp (Organized Market) không tập trung Cá nhân (hộ gia đình) (OTC Market) Nhà nước Các trung gian tài chính 49 50 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN Chính phủ 3. Hoạt động của thị trường tài chính Định chế Ngân hàng Tài chính gián tiếp trung gian tài chính Thị trường Trung gian tài chính tài chính Người có vốn Người cần vốn -Doanh nghiệp -Doanh nghiệp Broker/Dealer -Cá nhân Doanh nghiệp Hộ -Cá nhân -Nhà nước gia đình -Nhà nước Tài chính trực tiếp 51 52 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN 3. Hoạt động của thị trường tài chính 3. Hoạt động của thị trường tài chính Hàng hóa trên thị trường tài chính Hàng hóa trên thị trường tài chính Thị trường tiền tệ Thị trường vốn Tín phiếu Kho bạc (Treasury Bill) Trái phiếu (Bond) Chứng chỉ tiền gửi có thể chuyển nhượng (Negotiable Bank Cổ phiếu (Stock/Share) Certificate of Deposit) Khoản vay dài hạn Thương phiếu (Commercial paper) Khoản vay thế chấp (Mortgages) Chấp phiếu ngân hàng (Banker’s Acceptance) Tài sản thuê mua (leasing assets) Hợp đồng mua lại (Repurchase agreement- Repo) 53 54 9
  10. Ngoài ra, trên thị trường tài chính CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ còn có thể mua bán: TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP Công cụ tài chính phái sinh, chứng khoán VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN phái sinh (derivatives) 3. Hoạt động của thị trường tài chính Giá trị của derivatives được phái sinh từ giá Vai trò của thị trường tài chính đối với DN trị của tài sản cơ sở (underlying assets) … Phổ biến gồm có: … … Hợp đồng có kỳ hạn (forwards contract) … Hợp đồng tương lai/giao sau (futures contract) Hợp đồng hoán đổi (swap contract Quyền chọn (options, calls/puts) 55 56 10
nguon tai.lieu . vn