Bài giảng Quản trị ngân hàng thương mại

Quản trị ngân hàng thương mại MỤC LỤC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.......................................1 1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ngân hàng ....................................................................1 1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ngân hàng............................................................1 1.1.1.1. Ngân hàng thời sơ khai ...................................................................................1 1.1.1.2. Ngân hàng giai đoạn 2.....................................................................................2 1.1.1.3. Ngân hàng giai đoạn 3 - Giai đoạn phát triển (TK 18 – cuối TK 19).............3 1.1.1.4. Ngân hàng thời hiện đại..................................................................................3 1.1.2. Xu hướng phát triển ngân hàng..............................................................................4 1.1.2.1. Quá trình hình thành và phát triển của NH chuyên môn hóa..........................4 1.1.2.2. Quá trình hình thành và phát triển của NH kinh doanh đa năng.....................5 1.2. Khái niệm, vai trò, chức năng và các dịch vụ ngân hàng................................................5 1.2.1. Khái niệm ngân hàng..............................................................................................5 1.2.2. Vai trò của ngân hàng trong nền kinh tế.................................................................7 1.2.3. Chức năng của ngân hàng.......................................................................................8 1.2.3.1. Chức năng trung gian tài chính:......................................................................8 1.2.3.2. Chức năng tạo phương tiện thanh toán ...........................................................8 1.2.3.3. Chức năng trung gian thanh toán..................................................................11 1.2.4. Dịch vụ NH...........................................................................................................11 1.2.4.1. Các dịch vụ NH hiện đại...............................................................................11 1.2.4.2. Những thay đổi trong thời gian gần đây về hoạt động NH...........................12 1.3. Các loại hình ngân hàng thương mại.............................................................................14 1.3.1. Theo tính chất hoạt động......................................................................................14 1.3.1.1. Ngân hàng thương mại..................................................................................14 1.3.1.2. Ngân hàng chính sách ...................................................................................15 1.3.1.3. Ngân hàng hợp tác xã....................................................................................15 1.3.2. Theo cơ cấu tổ chức..............................................................................................15 1.3.2.1. Ngân hàng độc lập (NH đơn vị)....................................................................15 1.3.2.2. Ngân hàng chi nhánh.....................................................................................15 1.3.2.3. Công ty sở hữu ngân hàng.............................................................................16 1.3.2.4. Ngân hàng đại lý ...........................................................................................18 Quản trị ngân hàng thương mại 1.3.2.5. Ngân hàng của các ngân hàng.......................................................................19 1.3.2.6. Chi nhánh ngân hàng nước ngoài..................................................................19 1.3.3. Theo tính chất sở hữu...........................................................................................19 1.3.3.1. Ngân hàng thương mại nhà nước..................................................................19 1.3.3.2. Ngân hàng thương mại cổ phần ....................................................................19 1.3.3.3. Ngân hàng liên doanh....................................................................................20 1.3.3.4. Chi nhánh ngân hàng nước ngoài..................................................................20 1.4. Đặc điểm kinh doanh ngân hàng...................................................................................20 1.4.1. Sơ lược về các hoạt động của ngân hàng..............................................................20 1.4.1.1. Bảng tổng kết tài sản của ngân hàng.............................................................20 1.4.1.2. Các hoạt động của NH ..................................................................................20 1.4.2. Đặc điểm kinh doanh ngân hàng ..........................................................................21 1.5. Thành lập, tổ chức và điều hành hoạt động ngân hàng.................................................23 1.5.1. Các bước thành lập ngân hàng..............................................................................23 1.5.1.1. Điều kiện được cấp phép thành lập và hoạt động.........................................23 1.5.1.2. Hồ sơ xin cấp phép........................................................................................23 1.5.1.3. Điều kiện để đi vào hoạt động.......................................................................23 1.5.1.4. Nội dung điều lệ của ngân hàng....................................................................24 1.5.2. Tổ chức của một ngân hàng..................................................................................24 1.5.3. Điều hành hoạt động của ngân hàng.....................................................................25 1.5.4. Vấn đề hoạt động mở rộng ...................................................................................27 1.5.5. Vấn đề kiểm soát đặc biệt, phá sản, giải thể, thanh lý..........................................28 1.5.5.1. Kiểm soát đặc biệt.........................................................................................28 1.5.5.2. Vấn đề phá sản, giải thể, thanh lý .................................................................28 1.6. Tổng quan về các báo cáo tài chính ngân hàng.............................................................29 1.7. Bảng cân đối kế toán của NH........................................................................................29 1.7.1. Các khoản mục chính trên bảng cân đối kế toán của NH.....................................29 1.7.2. Giới thiệu bảng cân đối kế toán của một NH cụ thể.............................................30 1.7.3. Cấu trúc bảng cân đối kế toán của NH.................................................................31 1.7.3.1. Các khoản mục thuộc TS có..........................................................................31 1.7.3.2. Các khoản mục thuộc TS nợ và vốn .............................................................33 1.7.4. Các khoản mục ngoài bảng cân đối kế toán của NH............................................35 2 Quản trị ngân hàng thương mại 1.7.5. Vấn đề kế toán theo giá trị sổ sách của NH..........................................................37 1.8. Báo cáo thu nhập của NH..............................................................................................38 1.8.1. Các khoản mục chính trên báo cáo thu nhập của NH...........................................38 1.8.2. Các bộ phận cấu thành báo cáo thu nhập NH.......................................................39 1.9. Báo cáo tài chính quan trọng khác của NH...................................................................40 1.9.1. Báo cáo về nguồn vốn và sử dụng vốn.................................................................40 1.9.2. Báo cáo về vốn chủ sở hữu của NH .....................................................................40 CHƯƠNG 2: NGUỒN VỐN VÀ QUẢN TRỊ NGUỒN VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.......................................................................................................................42 2.1. Khái niệm và vai trò của nguồn vốn ngân hàng............................................................42 2.1.1. Khái niệm nguồn vốn của ngân hàng...................................................................42 2.1.2. Vai trò của nguồn vốn ngân hàng.........................................................................42 2.1.3. Phân loại nguồn vốn ngân hàng............................................................................42 2.2. Các thành phần của nguồn vốn......................................................................................43 2.2.1. Vốn tự có ..............................................................................................................43 2.2.1.1. Khái niệm về vốn tự có.................................................................................43 2.2.1.2. Các thành phần của vốn tự có.......................................................................43 2.2.1.3. Đặc điểm về vốn tự có...................................................................................44 2.2.1.4. Chức năng của vốn tự có...............................................................................45 2.2.2. Vốn huy động .......................................................................................................45 2.2.2.1. Tiền gởi .........................................................................................................45 2.2.2.2. Vốn đi vay.....................................................................................................47 2.2.3. Vốn bổ sung khác.................................................................................................48 2.3. Quản trị vốn tự có..........................................................................................................49 2.3.1. Đo lường vốn tự có...............................................................................................49 2.3.1.1. Đo lường vốn tự có theo giá trị sổ sách ........................................................49 2.3.1.2. Đo lường vốn tự có theo giá trị thị trường....................................................49 2.3.2. Chức năng của vốn tự có......................................................................................49 2.3.2.1. Chức năng bảo vệ..........................................................................................49 2.3.2.2. Chức năng hoạt động.....................................................................................50 2.3.2.3. Chức năng điều chỉnh....................................................................................50 2.3.3. Quản trị vốn tự có.................................................................................................50 3 Quản trị ngân hàng thương mại 2.3.3.1. Đánh giá mức vốn tự có hợp lý trên phương diện pháp lý ...........................50 2.3.3.2. Phát triển vốn tự có thích hợp với nhu cầu hoạt động ..................................51 2.4. Quản trị vốn huy động...................................................................................................52 2.4.1. Khái niệm..............................................................................................................52 2.4.2. Mục tiêu quản lý...................................................................................................53 2.4.3. Nội dung quản lý ..................................................................................................53 CHƯƠNG 3: TÀI SẢN VÀ QUẢN LÝ TÀI SẢN..............................................................59 3.1. Các khoản mục tài sản và đặc điểm của các khoản mục tài sản..................................59 3.1.1. Ngân quỹ ..............................................................................................................59 3.1.1.1. Tiền mặt trong két:........................................................................................59 3.1.1.2. Tiền gửi tại ngân hàng khác:.........................................................................59 3.1.2. Chứng khoán.........................................................................................................60 3.1.3. Tín dụng................................................................................................................60 3.1.3.1. Tín dụng ngắn hạn, trung hạn, dài hạn.........................................................61 3.1.3.2. Theo hình thức tài trợ tín dụng được chia thành cho vay, bảo lãnh, cho thuê… .......................................................................................................................61 3.1.3.3. Tín dụng được chia theo đảm bảo:................................................................61 3.1.3.4. Tín dụng phân loại rủi ro...............................................................................62 3.1.3.5. Phân loại khác...............................................................................................62 3.1.4. Các tài sản khác....................................................................................................63 3.1.4.1. Tài sản ủy thác ..............................................................................................63 3.1.4.2. Phần hùn vốn (liên kết).................................................................................63 3.1.4.3. Các tài sản khác.............................................................................................63 3.1.4.4. Các tài sản ngoại bảng...................................................................................63 3.2. Quản trị tài sản ..............................................................................................................64 3.2.1. Khái niệm và mục tiêu quản trị tài sản.................................................................64 3.2.1.1. Khái niệm quản trị tài sản .............................................................................64 3.2.1.2. Mục tiêu quản trị tài sản................................................................................64 3.2.2. Nội dung và phương pháp quản trị tài sản............................................................64 3.2.2.1. Nội dung quản trị tài sản...............................................................................64 3.2.2.2. Phương pháp quản trị tài sản.........................................................................65 3.3. Mối liên hệ nguồn vốn và tài sản. .................................................................................66 4 Quản trị ngân hàng thương mại 3.3.1. Mối liên hệ sinh lời:..............................................................................................66 3.3.2. Mối liên hệ an toàn...............................................................................................67 CHƯƠNG 4: QUẢN TRỊ DỰ TRỮ VÀ THANH KHOẢN CỦA NGÂN HÀNG ...........68 4.1. Xác định nhu cầu dự trữ của một ngân hàng.................................................................68 4.1.1. Nhu cầu dự trữ pháp định.....................................................................................68 4.1.2. Nhu cầu dự trữ kinh doanh...................................................................................68 4.2. Quản trị trạng thái tiền tệ...............................................................................................69 4.2.1. Trạng thái tiền tệ của một ngân hàng ...................................................................69 4.2.2. Quản trị trạng thái tiền tệ để đáp ứng yêu cầu dự trữ...........................................69 4.2.2.1. Tiền mặt tại quỹ ............................................................................................69 4.2.2.2. Dự trữ bắt buộc .............................................................................................69 4.2.2.3. Tiền gởi tại NH khác.....................................................................................69 4.2.2.4. Tiền trong quá trình thu.................................................................................70 4.3. Cung - cầu và trạng thái thanh khoản............................................................................70 4.3.1. Cung về thanh khoản............................................................................................70 4.3.2. Cầu về thanh khoản ..............................................................................................70 4.3.3. Trạng thái thanh khoản.........................................................................................70 4.3.4. Yếu tố thời gian của vấn đề thanh khoản .............................................................71 4.3.5. Bản chất của vấn đề quản trị thanh khoản............................................................71 4.3.6. Các nguyên nhân gây ra các vấn đề về thanh khoản của ngân hàng....................71 4.4. Ước lượng nhu cầu thanh khoản ...................................................................................72 4.4.1. Phương pháp nguồn vốn và sử dụng vốn .............................................................72 4.4.2. Phương pháp cấu trúc...........................................................................................73 4.4.3. Phương pháp xác định xác suất mỗi tình huống...................................................74 4.4.4. Phương pháp chỉ số thanh khoản.........................................................................74 4.5. Chiến lược quản trị thanh khoản...................................................................................75 4.5.1. Định hướng chung về quản trị thanh khoản.........................................................75 4.5.2. Chiến lược quản trị thanh khoản ..........................................................................75 4.6. Đánh giá khả năng quản trị thanh khoản.......................................................................77 4.6.1. Niềm tin của công chúng......................................................................................77 4.6.2. Chi phí trả lãi cao cho các khoản tiền gửi và vay mượn khác..............................77 4.6.3. Bán giá thấp các tài sản của ngân hàng................................................................77 5 ... - tailieumienphi.vn