Xem mẫu

Nhập môn ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
KHOA CÔNG NGHỆ

BÀI GIẢNG

NHẬP MÔN NGÀNH Ô TÔ
Tài liệu lưu hành nội bộ - dành cho sinh viên
Ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô

Đà Nẵng – Tháng 08/2017
Khoa Công nghệ

1

Nhập môn ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô

MỤC LỤC
CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU VỀ CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT Ô TÔ ......................... 5
1.1. CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO ................................................................................................................................ 5
1.1.1. Mục tiêu đào tạo ................................................................................................................................ 5
a. Mục tiêu chung ......................................................................................................................................... 5
b. Mục tiêu cụ thể ......................................................................................................................................... 5
1.1.2. Chuẩn đầu ra của sinh viên tốt nghiệp ngành Công nghệ kỹ thuật ô tô gồm: ................................... 5
1.1.3. Văn bằng tốt nghiệp ........................................................................................................................... 6
1.2. CẤU TRÚC VÀ KHỐI LƯỢNG KIẾN THỨC ĐÀO TẠO (XEM NIÊN GIÁM SINH VIÊN) ......................................................... 6
1.3. THÔNG TIN ..................................................................................................................................................... 6
CHƯƠNG 2. KIẾN THỨC TỔNG QUÁT VỀ Ô TÔ.................................................................................................. 7
2.1. PHÂN LOẠI Ô TÔ THEO NGUỒN ĐỘNG LỰC .......................................................................................................... 7
2.1.1. Ô tô dùng động cơ xăng ..................................................................................................................... 7
2.1.2. Ô tô dùng động cơ diesel .................................................................................................................... 7
2.1.3. Ô tô dùng động cơ điện ...................................................................................................................... 8
2.1.4. Ô tô dùng động cơ lai (Hybrid)............................................................................................................ 8
2.2. PHÂN LOẠI Ô TÔ THEO LOẠI KIỂU DÁNG .............................................................................................................. 8
2.2.1. Sedan (Anh) - Saloon (Mỹ) .................................................................................................................. 9
2.2.2. Coupe .................................................................................................................................................. 9
2.2.3. Convertible .......................................................................................................................................... 9
2.2.4. Cabriolet............................................................................................................................................ 10
2.2.5. Hardtop ............................................................................................................................................. 10
2.2.6. Lift back (Hatch back) ...................................................................................................................... 10
2.2.7. Van và Wagon .................................................................................................................................. 10
2.2.8. Pick up .............................................................................................................................................. 11
2.2.9. SUV (Sport utility vehicle) .................................................................................................................. 11
2.2.10. Crossover......................................................................................................................................... 14
2.2.11. MPV (Multi purpose vehicle) ........................................................................................................... 15
2.3. PHÂN LOẠI THEO KIỂU TRUYỀN ĐỘNG .............................................................................................................. 15
2.3.1. Loại cầu trước chủ động (Hình A) ..................................................................................................... 15
2.3.2. Loại cầu sau chủ động (Hình B) ....................................................................................................... 15
2.3.3. Loại truyền động 4 bánh - 4WD ........................................................................................................ 15
2.4. PHÂN LOẠI THEO PHÂN KHÚC ......................................................................................................................... 18
2.4.1. Phân khúc xe ô tô A - xe mini, xe gia đình cỡ nhỏ ............................................................................. 18
2.4.2. Phân khúc xe ô tô B - xe gia đình cỡ nhỏ .......................................................................................... 18
2.4.3. Phân khúc xe ô tô C - bình dân hạng trung ....................................................................................... 19
2.4.4. Phân khúc xe ô tô D - xe bình dân cỡ lớn .......................................................................................... 20
2.4.5. Phân khúc xe ô tô E - xe hạng sang ................................................................................................... 20
2.4.6. Phân khúc xe ô tô F - xe hạng sang cỡ lớn ........................................................................................ 21
2.4.7. Phân khúc xe ô tô S - xe coupe thể thao ........................................................................................... 22
2.4.8. Phân khúc xe ô tô M - xe MPV hay minivan ...................................................................................... 22
2.4.9. Phân khúc J - xe SUV ......................................................................................................................... 22
2.5. CÁC CÔNG TY Ô TÔ NỔI TIẾNG VÀ BIỂU TƯỢNG ..................................................................................................... 23
2.5.1. FORD MOTOR COMPANY ................................................................................................................ 23
2.5.2. VOLKSWAGEN .................................................................................................................................. 28
2.5.3. AUDI .................................................................................................................................................. 29
2.5.4. BMW MOTOR COMPANY ................................................................................................................ 31
2.5.5. MERCEDES BENZ: ............................................................................................................................. 36
2.5.6. TOYOTA ............................................................................................................................................. 45
2.5.7. GMC .................................................................................................................................................. 49
2.5.8. Lexus ................................................................................................................................................. 50
2.5.9. Land Rover ........................................................................................................................................ 55
2.5.10. FIAT ................................................................................................................................................. 57

Khoa Công nghệ

2

Nhập môn ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô
2.5.11. FERRARI........................................................................................................................................... 63
2.5.12. Peugeot .......................................................................................................................................... 66
2.5.13. NISSAN: ........................................................................................................................................... 67
2.5.14. Mazda ............................................................................................................................................ 69
2.5.15. Honda ............................................................................................................................................ 72
2.5.16. Suzuki ............................................................................................................................................. 73
2.5.17. Mitsubishi....................................................................................................................................... 75
2.5.18. GM-Daewoo .................................................................................................................................... 76
2.5.19. Porsche............................................................................................................................................ 77
2.5.20. Audi ................................................................................................................................................ 79
2.5.21. Renault .......................................................................................................................................... 81
2.5.22. Rolls-Royce ...................................................................................................................................... 84
2.6. CÁC THÔNG SỐ CHÍNH CỦA Ô TÔ ..................................................................................................................... 88
2.7. CÁC THUẬT NGỮ Ô TÔ ................................................................................................................................... 88
CHƯƠNG 3. TÌM KIẾM THÔNG TIN VỀ Ô TÔ ................................................................................................... 92
3.1. TÌM KIẾM THÔNG TIN QUA MẠNG ...................................................................................................................... 92
3.2. TÌM KIẾM THÔNG TIN QUA CÁC GIÁO TRÌNH ĐIỆN TỬ.............................................................................................. 93
3.3. TÌM KIẾM THÔNG TIN QUA CÁC TẠP CHÍ CHUYÊN NGÀNH: Ô TÔ XE MÁY, CÔNG NGHIỆP Ô TÔ, GIAO THÔNG...................... 93
CHƯƠNG 4. CẤU TẠO TỔNG QUÁT VỀ Ô TÔ ................................................................................................... 94
4.1. KIẾN THỨC TỔNG QUAN VỀ ĐỘNG CƠ ................................................................................................................. 94
4.1.1. Động cơ 4 kỳ..................................................................................................................................... 94
4.1.2. Động cơ 2 kỳ..................................................................................................................................... 94
4.1.3. Động cơ xăng .................................................................................................................................. 94
4.1.4. Động cơ diesel ................................................................................................................................. 94
4.2. CÁC HỆ THỐNG CƠ BẢN TRÊN ĐỘNG CƠ Ô TÔ ....................................................................................................... 94
4.2.1. Hệ thống nạp ................................................................................................................................... 94
4.2.2. Hệ thống nhiên liệu .......................................................................................................................... 97
4.2.3. Hệ thống bôi trơn ............................................................................................................................. 99
4.2.4. Hệ thống làm mát .......................................................................................................................... 102
4.2.5. Hệ thống thải ................................................................................................................................. 104
4.3. CÁC CHI TIẾT ĐỘNG CƠ: ................................................................................................................................ 105
4.4. CÁC THÔNG SỐ CƠ BẢN CỦA ĐỘNG CƠ ............................................................................................................. 111
4.5. KIẾN THỨC TỔNG QUAN VỀ GẦM Ô TÔ .............................................................................................................. 112
4.5.1. Kiến thức tổng quan về hộp số ...................................................................................................... 112
4.5.2. Kiến thức tổng quan về cầu xe ....................................................................................................... 116
4.5.3. Hệ thống phanh ............................................................................................................................. 116
4.5.4. Tổng quan về hệ thống lái và hệ thống treo:................................................................................. 120
4.6. KIẾN THỨC TỔNG QUAN VỀ ĐIỆN ĐỘNG CƠ: ...................................................................................................... 124
4.7. KIẾN THỨC TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN THÂN XE: .......................................................................................... 130
CHƯƠNG 5. MỘT SỐ CÔNG NGHỆ MỚI ÁP DỤNG TRÊN Ô TÔ ...................................................................... 141
5.1. THIẾT KẾ KHÍ ĐỘNG HỌC TRÊN XE HƠI ............................................................................................................... 141
5.2. TRUY TÌM NGUỒN NĂNG LƯỢNG MỚI CHO XE HƠI............................................................................................... 143
5.3. KHẢ NĂNG TỰ ĐỐI PHÓ VỚI CHƯỚNG NGẠI VẬT.................................................................................................. 145
5.4. HỆ THỐNG TRÁNH VA CHẠM ........................................................................................................................... 147
5.5. HỆ THỐNG DẪN ĐỘNG 4 BÁNH ..................................................................................................................... 148
5.6. CÔNG NGHỆ VTEC CỦA HONDA...................................................................................................................... 151
5.7. CÔNG NGHỆ ECORNER .................................................................................................................................. 154
5.8. HỆ THỐNG TUẦN HOÀN KHÍ THẢI EGR ........................................................................................................... 156
5.9. VIN (VIHICLE IDENTIFICATION NUMBER)- SỐ KHUNG ......................................................................... 157
5.10. CVMATIC- CÔNG NGHỆ KẾT HỢP GIỮA XE GA VÀ XE SỐ CỦA HONDA .................................................................... 164
5.11. HỆ THỐNG CHUYỂN HƯỚNG XE TOÀN PHẦN ..................................................................................................... 165
5.12. HỆ THỐNG LÁI CẢ 4 BÁNH ............................................................................................................................ 166
CHƯƠNG 6. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG NGHIỆP Ô TÔ ..................................................................... 172

Khoa Công nghệ

3

Nhập môn ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô
6.1. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN Ô TÔ TRÊN THẾ GIỚI .................................................................................................... 172
6.2. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN Ô TÔ Ở VIỆT NAM ....................................................................................................... 172
6.3. TÌNH HÌNH XE GẮN MÁY Ở VIỆT NAM.............................................................................................................. 173
6.4. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CẦN TRAO ĐỔI VỀ THỰC TRẠNG NGÀNH CÔNG NGHIỆP Ô TÔ TRONG NƯỚC .................................. 174
CHƯƠNG 7. CÔNG VIỆC SAU KHI TỐT NGHIỆP.............................................................................................. 189
7.1. CÔNG VIỆC GIẢNG DẠY KỸ THUẬT .................................................................................................................. 189
7.2. CÔNG VIỆC Ở CÁC NHÀ MÁY SẢN XUẤT LẮP RÁP Ô TÔ ....................................................................................... 189
7.3. CÔNG VIỆC Ở CÁC TRẠM BẢO DƯÕNG, SỬA CHỮA............................................................................................ 189
7.4. CÔNG VIỆC Ở CÁC TRẠM ĐĂNG KIỂM .............................................................................................................. 189
7.5. CÔNG VIỆC Ở CÁC CƠ QUAN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC............................................................................................. 189
7.6. CÔNG VIỆC Ở CÁC LĨNH VỰC KHÁC .................................................................................................................. 189

Khoa Công nghệ

4

Nhập môn ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô

Chương 1. GIỚI THIỆU VỀ CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO NGÀNH CÔNG
NGHỆ KỸ THUẬT Ô TÔ
CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT Ô TÔ
(ĐÀO TẠO KỸ SƯ NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT Ô TÔ 4 năm)

1.1. Chương trình đào tạo
1.1.1. Mục tiêu đào tạo
a. Mục tiêu chung
Chương trình này nhằm đào tạo ra những Kỹ sư Công nghệ (Chuyên ngành Kỹ thuật Ô
tô) có chất lượng cao, có kiến thức, trình độ chuyên môn và tay nghề đạt chuẩn để tham gia trực
tiếp vào quá trình thiết kế, chế tạo, lắp ráp, sửa chữa động cơ ô tô… đáp ứng được đòi hỏi của
sự phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng được yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
và hội nhập quốc tế. Do đó chương trình đào tạo của ngành CNKT Ô tô sẽ chú trọng đến kỹ
năng thực hành, năng lực giải quyết vấn đề do thực tiễn đặt ra và nội dung đào tạo được mở
rộng để sinh viên có thể tiếp tục tự học sau khi ra trường.
b. Mục tiêu cụ thể
- Chấp hành tốt chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật nhà nước, thể hiện ý thức
công dân và ý thức xã hội, tham gia bảo vệ môi trường và góp phần giải quyết các vấn đề xã
hội trong khả năng tình huống cho phép.
- Có động cơ học tập vì sự phát triển bản thân và nghĩa vụ với gia đình, xã hội. Yêu nghề,
có hoài bão lập nghiệp và ý thức học tập suốt đời. Ứng xử giao tiếp tốt trong đời sống và trong
công việc. Tham gia hoạt động rèn luyện sức khỏe và thể thao cộng đồng.
- Sử dụng ngoại ngữ trong giao tiếp thông thường, đọc hiểu các tài liệu chuyên môn nghề
nghiệp, sử dụng thành thạo máy tính phục vụ các hoạt động công tác thông dụng.

- Thiết kế và vẽ được bản vẽ kỹ thuật Cơ khí bằng tay và bằng máy tính nhờ một trong
những phần mềm: AutoCAD, Space Claim, Solid work, Pro E, Inventer...
- Tháo lắp, vận hành được động cơ đốt trong. Đo kiểm tra, điều chỉnh được: hệ thống
phân phối khí, hệ thống nhiên liệu, hệ thống bôi trơn, hệ thống làm mát, hệ thống đánh
lửa, hệ thống khởi động, hệ thống điện thân xe; hệ thống truyền lực, hệ thống phanh, hệ
thống lái, hệ thống treo, hệ thống thủy lực trên máy công trình.
- Phân tích hư hỏng, sửa chữa được: Các chi tiết động cơ đốt trong, hệ thống phân phối
khí, hệ thống nhiên liệu, hệ thống bôi trơn, hệ thống làm mát, hệ thống đánh lửa, hệ
thống khởi động, hệ thống điện thân xe; hệ thống truyền lực, hệ thống phanh, hệ thống
lái, hệ thống treo, hệ thống thủy lực trên máy công trình.
- Thiết kế và chế tạo được một số chi tiết động cơ, ô tô phục vụ công việc lắp ráp, sửa
chữa.
- Thiết kế được quy trình bảo dưỡng, sửa chữa ô tô, kiểm định được ô tô.
- Có kiến thức khoa học tự nhiên và chuyên nghiệp để học tập nâng cao trình độ, tham
gia thị trường lao động khu vực và quốc tế.
- Có khả năng tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học, làm việc nhóm, giao tiếp, thuyết
trình và soạn thảo văn bản.
- Phân tích, đánh giá được ưu, nhược điểm của các loại hệ thống ưu việt như: hệ thống
tăng áp động cơ, hệ thống phân phối khí thông minh, hệ thống phanh ABS.

1.1.2. Chuẩn đầu ra của sinh viên tốt nghiệp ngành Công nghệ kỹ thuật ô tô gồm:
a. Kiến thức và lập luận kỹ thuật
- Có kiến thức cơ bản về toán học và khoa học tự nhiên để ứng dụng trong kỹ thuật; có
khả năng học tập nâng cao trình độ.
- Có kiến thức cơ sở ngành để ứng dụng trong lĩnh vực Công nghệ kỹ thuật ô tô.

Khoa Công nghệ

5

nguon tai.lieu . vn