Xem mẫu

  1. ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH - MARKETING CHƯƠNG 4 THỐNG KÊ MÔ TẢ THỐNG KÊ CÁC MỨC ĐỘ CỦA HIỆN TƯỢNG KINH TẾ XH ThS. Ngô Thái Hưng
  2. NỘI DUNG –SỐ TUYỆT ĐỐI –SỐ TƯƠNG ĐỐI –CÁC ĐẶC TRƯNG ĐO LƯỜNG
  3. TỔNG QUAN • Các hiện tượng kinh tế XH tồn tại trong những điều kiện không gian và thời gian nhất định. • Mặt lượng của hiện tượng được biểu hiện ở các chỉ tiêu khác nhau.
  4. SỐ TUYỆT ĐỐI • Khái niệm là chỉ tiêu biểu hiện qui mô, khối lượng của hiện tượng kinh tế xã hội trong cùng thời gian và địa điểm cụ thể. • Ví dụ: Giá trị sản xuất xây lắp là 10 tỷ đồng Tổng dân số nước ta vào 0 giờ 1/4/2009 là 85.789.573 • Các loại số tuyệt đối: 1. Sai số tuyệt đối thời điểm Phản ánh qui mô, khối lượng của hiện tượng của hiện tượng tại một thời điểm nhất định
  5. SỐ TUYỆT ĐỐI • Ví dụ:Số lao động của một xí nghiệp vào ngày 10/01/2003 là 120 người, giá trị TSCĐ của một đơn vị ngày 12/02/2003 là 3 tỷ đồng… • SSTĐTĐ chỉ phản ánh tình hình của hiện tượng tại một thời điểm nào đó, trước và sau thời điểm trạng thái của hiện tượng có thể khác.
  6. SỐ TUYỆT ĐỐI 2. Sai số tuyệt đối thời kỳ Phản ánh qui mô, khối lượng của hiện tượng trong một khoảng thời gian nhất định. Được hình thành thông qua sự tích lũy về lượng của hiện tượng trong suốt thời gian nghiên cứu. Ví dụ: Số lượng sản phẩm sản xuất ra của 1 doanh nghiệp trong năm 2003 là 10.000. Doanh số bán ra của 1 công ty trong năm 2003 là 150 tỷ đồng.
  7. SỐ TUYỆT ĐỐI 3. Đơn vị tính của số tuyệt đối Đơn vị hiện vật là đơn vị tính phù hợp với đặc điểm vật lý của hiện tượng. Đo lường tự nhiên (cái con, chiếc…), đo lường tiêu chuẩn (m, lít, kg…) Đơn vị tiền tệ: biểu hiện giá trị sản phẩm thông qua giá cả (đồng, rúp, đô la…) Đơn vị thời gian lao động như giờ công, ngày công.. Dùng để tính lượng lao động hao phí để sản xuất ra sản phẩm.
  8. SỐ TƯƠNG ĐỐI • Khái niệm: Là chỉ tiêu biểu hiện quan hệ so sánh giữa hai mức độ của hiện tượng nghiên cứu. • Ví dụ: - So sánh hai mức độ cùng loại nhưng khác nhau về thời gian hoặc không gian. - So sánh hai hiện tượng khác loại nhưng có liên quan nhau. Daân soá trung bình Maät ñoä daân soá = Dieän tích ñaát ñai ( ngöôøi/km 2 ) GDP GDP trung bình = (ñaàu ngöôøi ) Daân soá trung bình
  9. SỐ TƯƠNG ĐỐI Các loại số tương đối 1. Số tương đối động thái (tốc độ phát triển) là kết quả so sánh giữa hai mức độ của cùng hiện tượng nhưng khác nhau về thời gian Công thức Möùc ñoä kyø baùo caùo y1 Soá töông ñoái phaùt trieån= = Möùc ñoä kyø goác y0 VD: Doanh số bán của công ty X năm 2004 là 10 tỷ và 2005 là 12 tỷ đồng. Hãy đánh giá tốc độ phát triển của Cty X này? (1.2 lần hoặc 120%)
  10. SỐ TƯƠNG ĐỐI Tổng quát Thời gian (ti) t1 t2 t3 …………. tn Mức độ (yi) y1 y2 y3 ………… yn Nếu nghiên cứu sự phát triển của hai hiện tượng quan hai thời kỳ liên tiếp liền nhau: y 2 , y 3 ,⋯ , y n Gọi là các số tương đối phát y 1 y 2 y n−1 triển có kỳ gốc liên hoàn . Nếu nghiên cứu sự phát triển của hiện tượng qua từng giai đoạn, ta chọn một mức độ làm gốc cố định cho mọi lần so sánh y2 y3 y n , ,⋯ , y 1 y 1 y 1
  11. SỐ TƯƠNG ĐỐI Ví dụ: Năm 1999 2000 2001 2002 Doanh số bán 10.00 12.00 14.00 15.84 (tỷ đồng) Tính số tương đối động thái liên hoàn về doanh số của công ty? Tính tốc độ phát triển với kỳ gốc 1999?
  12. SỐ TƯƠNG ĐỐI Để phản ánh tình hình tăng (giảm) bao nhiêu lần (hay %) phải dùng chỉ tiêu tốc độ tăng giảm, còn gọi là số tương đối tăng(giảm), phản ánh mối quan hệ so sánh giữa mức độ chênh lệch tuyệt đối và mức độ kỳ gốc. Löôïng cheânh leäch Möùc ñoä kyø tuyeät ñoái baùo caùo y1 − y0 Soá töông ñoái = = = taêng giaûm Möùc ñoä kyø goác Möùc ñoä kyø goác y0 Nếu hiệu số này dương (+), ta tốc độ tăng và ngược lại. Ví dụ: Doanh số bán của công ty X năm 2004 là 10 tỷ đồng, năm 2005 là 12 tỷ đồng? Tính tốc độ tăng giảm năm 2005 so với 2004? Tăng 20%
  13. SỐ TƯƠNG ĐỐI 2. Số tương đối kế hoạch Số tương đối nhiệm vụ kế hoạch (%) Là tỷ lệ so sánh giữa mức độ kế hoạch với mức độ thực tế của chi tiêu ấy ở kỳ gốc. Möùc ñoä keá hoaïch Soá töông ñoái nhieäm vuï keá hoaïch= ×100% Möùc ñoä kyø goác so saùnh yk tNK: Số tương đối nhiệm vụ kế hoạch t NK = × 100% y0 yk: Mức độ kế hoạch
  14. SỐ TƯƠNG ĐỐI 2. Số tương đối kế hoạch Số tương đối hoàn thành kế hoạch (%) Là tỷ lệ so sánh giữa mức độ thực tế đạt được trong kỳ nghiên cứu với mức độ kế hoạch đặt ra cùng kỳ của một chi tiêu nào đó. Soá töông ñoái Möùc ñoä thöïc hieän trong kyø y1 hoaøn thaønh = ×100% = Möùc ñoä keá hoaïch cuûa kyø ñoù yk keá hoaïch(%) Tốc độ tăng(giảm) của số tương yk − y0 = × 100 % đối nhiệm vụ kế hoạch(%) yk Tốc độ tăng(giảm) của số tương y1 − y k = × 100 % đối hoàn thành kế hoạch(%) yk
  15. SỐ TƯƠNG ĐỐI Ví dụ: Có số liệu về doanh số bán ra của Cty X : Chỉ tiêu Năm 2004 Năm 2005 Kế hoạch Thực hiện Doanh số bán 10 11 12 (Tỷ đồng) Tính số tương đối nhiệm vụ kế hoạch, hoàn thành kế hoạch? Tăng 10% Tăng 9,1% Soá töông ñoái →> → Hoaøn thaønh vöôït möùc hoaøn thaønh →= (100%) → Ñaït möùc keá hoaïch keá hoaïch(%) →< → Khoâng hoaøn thaønh keá hoaïch Hoặc ngược lại (chi phí lao động…)
  16. SỐ TƯƠNG ĐỐI Giữa số tương đối phát triển và số tương đối kế hoạch của cùng một chỉ tiêu có mối quan hệ: Soá töông ñoái Soá töông ñoái Soá töông ñoái = × phaùt trieån nhieäm vuï keá hoaïch hoaøn thaønh keá hoaïch y1 y k y1 = × y0 y0 y k Ví dụ: Sản lượng lúa của Cty Y năm 2001 là 250.000 tấn, kế hoạch dự kiến sản lượng lúa năm 2002 là 300.000 tấn, thực tế năm 2002 Cty Y đạt được 330.000 tấn.Tính a. Số tương đối phát triển? b. Số tương đối nhiệm vụ kế hoạch? c. Số tương đối hoàn thành kế hoạch? (kiểm tra mối quan hệ)
  17. SỐ TƯƠNG ĐỐI Số tương đối kết cấu (%) nói lên kết cấu tỷ trọng của mỗi bộ phận cấu thành tổng thề. Soá töông ñoái Möùc ñoä cuûa töøng boä phaän = ×100% keát caáu (%) Möùc ñoä cuûa toång theå yi d i = n × 100% ∑ i= 1 yi Ví dụ: Doanh số bán của Cty X năm 2004 là 12 tỷ đồng trong doanh số của:Cửa hàng A: Thực hiện 6 tỷ, Cửa hàng B thực hiện được 2,4 tỷ và cửa hàng C là 3,6 tỷ. Xác định kết cấu về doanh số của từng cửa hàng trong toàn Cty X năm 2004.
  18. SỐ TƯƠNG ĐỐI Số tương đối cường độ là kết quả so sánh mức độ của hai hiện tượng khác nhau nhưng có liên quan với nhau Soá töông ñoái Möùc ñoä cuûa hieän töôïng naøy = cöôøng ñoä (%) Möùc ñoä cuûa hieän töôïng khaùc Có cùng ý nghĩa nghiên cứu Ví dụ: Soá löôïng saûn phaåm Khoái löôïng saûn phaåm = theo ñaàu ngöôøi Toång soá daân Toång soá daân Maät ñoä daân soá = Toång dieän tích ñaát ñai
  19. SỐ TƯƠNG ĐỐI Số tương đối không gian là kết quả so sánh giữa hai mức độ của một hiện tượng nhưng khác nhau về không gian. Soá töông ñoái Möùc ñoä cuûa boä phaän naøy trong toång theå = khoâng gian (%) Möùc ñoä cuûa boä phaän khaùc trong toång theå Ví dụ: Có số liệu về giá thành của một sản phẩm giữa hai xí nghiệp tại thời điểm điểu tra như sau: Chỉ tiêu Xí nghiệp A Xí nghiệp B Giá thành đơn vị sản phẩm 1.000 1.200 Nếu so sánh giá thành đơn vị sản phẩm của 2 xí nghiệp, ta được sồ tương đối so sánh 1200/1000*100% = 120% (tăng 20%). Giá thành đơn vị sản phẩm của B lơn hơn 20% của A
  20. CÁC ĐẶC TRƯNG ĐO LƯỜNG XU HƯỚNG TRUNG TÂM Measures of central tendency Có số liệu về tiền lương và số công nhân trong tháng nghiên cứu của 2 DN cùng loại hình kinh tế trong ngành công nghiệp nhưng có quy mô khác nhau. DN A tổng quỷ tiền lương 300.000.000 đồng và số lao động bình quân 250 người. DN B có tổng quỷ tiền lương là 360.000.000 đồng và số lao động bình quân là 450 người. Hãy phân tích mức sống của người lao động DN nào cao hơn?
nguon tai.lieu . vn