Bài giảng Nguyên lý kế toán: Chương 5 - ThS. Phạm Thị Phương Thảo

14-Sep-11 5.1Kế toán nghiệp vụ hàng tồn kho: Theo chuẩn mực 02 “ Hàng tồn kho”, thì hàng tồn kho là những tài sản: CHƯƠNG 5: KẾ TOÁN CÁC QUÁ TRÌNH KINH DOANH CHỦ YẾU CỦA DOANH NGHIỆP • Được giữ để bán trong kỳ sản xuất, kinh doanh bình thường • Đang trong quá trình sản xuất, kinh doanh dở dang • Nguyên liệu, vật liệu, công cụ, dụng cụ để sử dụng trong quá trình sản xuất kinh doanh hoặc cung cấp dịch vụ • Hàng tồn kho bao gồm: - Nguyên liệu, vật liệu - Công cụ dụng cụ - Hàng gửi đi gia công chế biến, hoặc đã mua đang đi trên đường - Hàng hóa -Thành phẩm - Sản phẩm dở dang, chi phí dịch vụ chưa hoàn thành Giá nhập kho của hàng tồn kho Hàng tồn kho tính theo giá gốc Giá mua = số lượng x đơn giá (chưa bao gồm thuế GTGT) Các khoản thuế không hoàn lại: thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế GTGT(nếu là thuế GTGT không được hoàn) Chi phí vận chuyển bốc dỡ: là những chi phí phát sinh trong quá trình vận chuyển, bốc dỡ hàng về kho Chi phí khác có liên quan: phí cầu đường, lệ phí hải quan,… Các khoản giảm trừ: là các khoản doanh nghiệp được hưởng do mua nhiều (số lượng lớn) được hưởng chiêt khấu thương mại, các khoản nhận do chương trình khuyến mãi, giảm giá do hàng kém chất lượng 1 14-Sep-11 Tính giá nhập kho trong các trường sau Mua nguyên vật liệu chính nhập kho 3.000kg, giá thanh toán 82.500.000đ, doanh nghiệp đã thanh toán ½ bằng tiền gửi ngân hàng Mua 2.000kg nguyên vật liệu phụ nhập kho giá mua 16.000đ/kg chưa bao gồm VAT 10%, doanh nghiệp chưa thanh toán cho người bán. Chi phí vận chuyển về đến kho 252.000đ đã thanh toán bằng tiền mặt đã bao gồm 5% thuế GTGT. Tính giá nhập kho trong các trường sau Mua nguyên vật liệu chính nhập kho 10.000kg với giá mua chưa thuế GTGT 10% là 21.000đ/kg, doanh nghiệp chưa thanh toán cho người bán. Chi phí vận chuyển bốc dỡ 2.100.000đ đã bao gồm VAT 5% đã thanh toán bằng tiền mặt. Do mua với số lượng lớn nên doanh nghiệp được giảm giá 80đ/kg (giá giảm chưa bao gồm thuế GTGT)và được trừ thẳng vào công nợ người bán Tính giá nhập kho trong các trường sau Nhập kho dàn máy, với giá mua 500 triệu, thuế suất thuế nhập khẩu 5%,thuế suất thuế GTGT 10%. Mua nhập khẩu 10 máy lạnh với giá 20 triệu đồng/máy. Thuế suất thuế NK là 10%,thuế suất thuế TTĐB 30%,thuế suất thuế GTGT 10%. • Giá mua = Số lượng x giá 1 đơn vị x tỷ giá tại thời điểm nhận • Thuế nhập khẩu = Giá mua x Thuế suất thuế nhập khẩu • Thuế TTĐB = (Giá mua + Thuế NK) x Thuế suất Thuế TTĐB • Thuế GTGT đầu vào = (Giá mua + Thuế NK phải nộp + Thuế TTĐB phải nộp) x Thuế suất thuế GTGT 2 14-Sep-11 Nguyên tắc kế toán hàng tồn kho Trong motä ñôn vò keá toanù chæ ñöôïc aùp duïng moät trong hai PP keá toanù hanø g toàn kho: Phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân hoacë Phöông phaùp kieåm keâ ñònh kyø.  Phöông phaùp keâ khai thöônø g xuyeân: - Theo doiõ vaø phanû anù h thöôøng xuyenâ , lieân tuïc, coù heä thoáng tình hình nhaäp, xuaát, tonà vaät tö, haøng hoaù treân soå keá toaùn.  Phöông phaùp kiemå keâ ñònh kyø: - Keá toanù caên cöù vaoø keát quaû kiemå keâ thöïc teá ñeå phanû aùnh giaù trò toàn kho cuoái kyø cuûa vaät tö, hanø g hoùa treân soå keá toaùn. Töø ñoù tính giaù trò cuûa vatä tö, haøng hoaù ñaõ xuaát trong kyø theo conâ g thöcù : - Giaù trò haøng tonà kho treân soå keá toanù coù theå ñöôcï xaùc ñònh ôû batá kyø thôiø ñieåm naoø trong kyø keá toanù . Apù dunï g cho caùc ñôn vò SX conâ g nghiepä , xayâ laép vaø caùc ñôn vò thöông maiï kinh doanh caùc maët hanø g coù giaù trò lôùn nhö maùy mocù , thietá bò, haøng kyõ thuatä cao, … - AÙp dunï g ôû cacù ñôn vò coù nhieàu chunû g loaïi haøng hoaù ,vaät tö vôiù quy caùch, mauã maõ khacù nhau, giaù trò thapá , hanø g hoaù , vatä tö xuaát duøng hoaëc xuaát banù thöônø g xuyenâ (cöaû haøng banù le)û 9 Giá xuất kho của hàng tồn kho Các phương pháp tính giá xuất kho của hàng tồn kho - Phương pháp thực tế đích danh - Phương pháp nhập trước xuất trước - Phương pháp nhập sau xuất trước - Phương pháp bình quân gia quyền 10 • Phương pháp tính theo giá đích danh: được áp dụng đối với doanh nghiệp có ít loại mặt hàng hoặc mặt hàng ổn định và nhận diện được. - Phương pháp này thường được áp dụng cho những doanh nghiệp có ít loại mặt hàng hoặc mặt hàng ổn định và nhận diện được. Ưu điểm: Xác định được chính xác giá vật tư xuất làm cho chi phí hiện tại phù hợp với doanh thu hiện tại. Nhược điểm: Trong trường hợp đơn vị có nhiều mặt hàng, nhập xuất thường xuyên thì khó theo dõi và công việc của kế toán chi tiết vật liệu sẽ rất phức tạp. 12 3 14-Sep-11 Nguyên tắc kế toán hàng tồn kho • Phươngpháp nhập trước, xuất trước: - Áp dụng dựa trên giả định là hàng tồn kho được mua trước hoặc sản xuất trước thì được xuất trước, và hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất gần thời điểm cuối kỳ. - Áp dụng đối với những doanh nghiệp ít danh điểm vật tư, số lần nhập kho của mỗi danh điểm không nhiều. Ưu điểm: Cho phép kế toán có thể tính giá nguyên vật liệu xuất kho kịp thời, phương pháp này cung cấp một sự ước tính hợp lý về giá trị vật liệu cuối kỳ. Nhược điểm: Các chi phí phát sinh hiện hành không phù hợp với doanh thu phát sinh hiện hành. Doanh thu hiện hành có được là do các chi phí nguyên vật liệu nói riêng và hàng tồn kho nói chung vào kho từ trước. Như vậy chi phí kinh doanh của doanh nghiệp không phản ứng kịp thời với giá cả thị trường của nguyên vật liệu. 13 Nguyên tắc kế toán hàng tồn kho • Phương pháp bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập hoặc cuối kỳ: Giá trị trung bình có thể được tính theo thời kỳ hoặc vào mỗi khi nhập một lô hàng về, phụ thuộc vào tình hình của doanh nghiệp. Ưu điểm: - BQGQ cuối kỳ: Đơn giản, dễ làm, giảm nhẹ được việc hạch toán chi tiết, không phụ thuộc vào số lần nhập xuất của từng danh điểm vật tư. - BQGQ sau mỗi lần nhập: tính giá hàng xuất kho chính xác nhất, phản ánh kịp thời sự biến động giá cả, c.việc tính giá được tiến hành đều đặn. Nhượcđiểm: - BQGQ cuối kỳ: Dồn công việc tính giá hàng xuất kho vào cuối kỳ hạch toánnên ảnh hưởng đến tiến độ của các khâu kế toán khác. - BQGQ sau mỗi lần nhập :Công việc tính toán nhiều và phức tạp, chỉ thích hợp với những doanh nghiệp sử dụng kế toán máy. Nguyên tắc kế toán hàng tồn kho • Phương pháp nhập sau, xuất trước: - Áp dụng dựa trên giả định là HTK được mua sau hoặc sản xuất sau thì được xuất trước, và hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất trước đó. - Áp dụng đối với các doanh nghiệp ít danh điểm vật tư và số lần nhập kho của mỗi danh điểm không nhiều. Ưu điểm: Đảm bảo nguyên tắc doanh thu hiện tại phù hợp với chi phí hiện tại. Chi phí của doanh nghiệp phản ứng kịp thời với giá cả thị trường của nguyên vật liệu. Nhược điểm: Làm cho thu nhập thuần của DN giảm trong thời kỳ lạm phát và giá trị vật liệu có thể bị đánh giá giảm trên bảng CĐKT so với giá trị thực của nó. • Hãy tính giá xuất kho và giá trị tồn cuối kỳ (áp dụng các phương pháp tính giá xuất kho của hàng tồn kho) Có số liệu về tình hình nhập nguyên vật liệu trong tháng 6/201Xnhư sau: Tồn kho đầu kỳ TK152: 6.000.000đ(chi tiết 1.000kg) - Ngày 02/6 nhập kho 2.000kg với giá mua chưa thuế GTGT 10% là 6.200đ/kg - Ngày 06/6 nhập kho 4.000kg với giá mua chưa thuế GTGT 10% là 6.400đ/kg - Ngày 15/6 xuất kho 5.000kg - Ngày 22/6 nhập kho 4.000kg với giá mua chưa thuế GTGT 10% là 6.600đ/kg - Ngày 30/6 xuất kho 4.000kg ÑGBQ = Trò giaù HTK tonà ñauà kyø + Trò giaù HTK nhapä trong kyø Soá löônï g HTK tonà ĐK + Soá löônï g KTK nhapä trong kyø Trò giaù xuaát trong kyø = Soá löôïng xuatá trong kyø X ÑGBQ 15 4 14-Sep-11 • Phương pháp thực tế đích danh: • Phương pháp nhập trước xuất trước: Xuấtngày 15/6: TĐ: 02/6: 06/6: 1.000kgx = 1.000kgx = 3.000kgx = • Xuấtngày 15/6: TĐ: = /6: = /6: = 5.000kg • Xuấtngày 30/6: 22/6: 4.000kgx = 5.000 Saungày 15/6 còn tồn: kg của ngày 4.000kg • Xuấtngày 30/6: /6: = • Tổnggiá trị xuất trong kỳ: • Tồnkho cuối kỳ: = 4.000 • Tổnggiá trị xuất trong kỳ= • 2/6 Số lượng: kg Giá trị: • Số lượng: kg Giá trị: • Saungày 30/6 còn tồn: Số lượng kg Giá trị Phương pháp nhập sau xuất trước: Phương pháp bình quân gia quyền: • Xuấtngày 15/6: /6: = • Đơn giá /6: = 1.000kg x 6.000 + 2.000kg x 6.200 + 4.000kg x 6.400 + 4.000kg x 6.600 5.000 • Saungày 15/6 còn tồn: kg của ngày 1.000 + 2.000 + 4.000 + 4.000 = 6.400 kg của • Xuấtngày 30/6: /6: 4.000 • Số lượng xuất kho trong kỳ= 5.000 + 4.000 = 9.000kg • Giá trị xuất kho trong kỳ= 9.000 x 6.400 Tổnggiá trị xuất trong kỳ= = 57.600.000 Saungày 30/6 còn tồn: Số lượng kg của ngày kg của • Saungày 30/6 còn tồn: Số lượng 2.000kg Giá trị 12.800.000 • Giá trị tồn cuối = 5 ... - tailieumienphi.vn