Bài giảng môn học Nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin - Lại Thị Thúy Nga

BỘ CÔNG THƯƠNG TRƯỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHIỆP & XÂY DỰNG  BÀI GIẢNG MÔN HỌC NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN Dùng cho hệ Liên thông Cao đẳng (Lưu hành nội bộ) Người biên soạn: Lại Thị Thúy Nga Uông Bí, năm 2010 Ch­¬ng më ®Çu NhËp m«n nh÷ng nguyªn lý c¬ b¶n cña chñ nghÜa m¸c - lªnin I. Kh¸i l­îc vÒ chñ nghÜa m¸c - lªnin 1. Chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ ba bé phËn cÊu thµnh Chñ nghÜa M¸c - Lªnin "lµ hÖ thèng quan ®iÓm vµ häc thuyÕt" khoa häc cña C.M¸c[1], Ph.¡ngghen[2] vµ sù ph¸t triÓn cña V.I. Lªnin[3]; ®­îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trªn c¬ së kÕ thõa nh÷ng gi¸ trÞ t­ t­ëng nh©n lo¹i vµ tæng kÕt thùc tiÔn thêi ®¹i; lµ thÕ giíi quan, ph­¬ng ph¸p luËn phæ biÕn cña nhËn thøc khoa häc vµ thùc tiÔn c¸ch m¹ng; lµ khoa häc vÒ sù nghiÖp gi¶i phãng giai cÊp v« s¶n, gi¶i phãng nh©n d©n lao ®éng khái chÕ ®é ¸p bøc, bãc lét vµ tiÕn tíi gi¶i phãng con ng­êi. Víi nghÜa nh­ vËy, néi dung cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin bao qu¸t c¸c lÜnh vùc tri thøc hÕt søc réng lín víi nhiÒu gi¸ trÞ khoa häc vµ thùc tiÔn. ThÕ nh­ng, nÕu nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lªnin víi t­ c¸ch lµ khoa häc vÒ sù nghiÖp gi¶i phãng giai cÊp v« s¶n, gi¶i phãng nh©n d©n lao ®éng khái chÕ ®é ¸p bøc, bãc lét vµ tiÕn tíi gi¶i phãng con ng­êi th× cã thÓ thÊy néi dung cña chñ nghÜa M¸c -Lªnin ®­îc cÊu thµnh tõ ba bé phËn lý luËn c¬ b¶n, cã mèi quan hÖ thèng nhÊt biÖn chøng víi nhau, ®ã lµ TriÕt häc M¸c - Lªnin, Kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lªnin vµ Chñ nghÜa x· héi khoa häc. TriÕt häc M¸c - Lªnin lµ bé phËn lý luËn nghiªn cøu nh÷ng quy luËt vËn ®éng, ph¸t triÓn chung nhÊt cña tù nhiªn, x· héi vµ t­ duy; x©y dùng thÕ giíi quan vµph­¬ngph¸pluËnchungnhÊtcñanhËnthøckhoahäcvµthùctiÔnc¸chm¹ng. Trªn c¬ së thÕ giíi quan vµ ph­¬ng ph¸p luËn triÕt häc, Kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lªnin nghiªn cøu nh÷ng quy luËt kinh tÕ cña x· héi, ®Æc biÖt lµ nh÷ng quy luËt kinh tÕ cña qu¸ tr×nh ra ®êi, ph¸t triÓn, suy tµn cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa vµ sù ra ®êi, ph¸t triÓn cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi – ph­¬ng thøc s¶n xuÊt céng s¶n chñ nghÜa. Chñ nghÜa x· héi lµ kÕt qu¶ tÊt nhiªn cña sù vËn dông thÕ giíi quan, ph­¬ng ph¸p luËn TriÕt häc vµ Kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lªnin vµo viÖc nghiªn cøu lµm s¸ng tá nh÷ng quy luËt kh¸ch quan cña qu¸ tr×nh c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa – b­íc chuyÓn biÕn lÞch sö tõ chñ nghÜa t­ b¶n lªn chñ nghÜa x· héi vµ tiÕn tíi chñ nghÜa céng s¶n. Ba bé phËn lý luËn cÊu thµnh chñ nghÜa M¸c - Lªnin cã ®èi t­îng nghiªn cøu cô thÓ kh¸c nhau nh­ng ®Òu n»m trong mét hÖ thèng lý luËn khoa häc thèng nhÊt - ®ã lµ khoa khoa häc vÒ sù nghiÖp gi¶i phãng giai cÊp v« s¶n, gi¶i phãng nh©n d©n lao ®éng khái chÕ ®é ¸p bøc, bãc lét vµ tiÕn tíi gi¶i phãng con ng­êi. Ngµy nay, cã thÓ cã nhiÒu häc thuyÕt víi lý t­ëng nh©n ®¹o vÒ gi¶i phãng giai cÊp, gi¶i phãng nh©n d©n lao ®éng vµ gi¶i phãng con ng­êi khái ¸ch ¸p bøc, bãc lét nh­ng chØ cã chñ nghÜa M¸c - Lªnin míi lµ häc thuyÕt khoa häc nhÊt, ch¾c ch¾n nhÊt vµ ch©n chÝnh nhÊt ®Ó thùc hiÖn lý t­ëng Êy. 2. Kh¸i l­îc sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña chñ nghÜa M¸c-Lªnin Qu¸ tr×nh ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña chñ nghÜa M¸c-Lªnin bao gåm hai giai ®o¹n lín lµ giai ®o¹n h×nh thµnh, ph¸t triÓn chñ nghÜa M¸c (do C.M¸c, - 1 - Ph.¡ngghen thùc hiÖn) vµ giai ®o¹n b¶o vÖ, ph¸t triÓn chñ nghÜa M¸c thµnh chñ nghÜa M¸c -Lªnin (do V.I.Lªnin thùc hiÖn). a, Nh÷ng ®iÒu kiÖn, tiÒn ®Ò cña sù ra ®êi chñ nghÜa M¸c - §iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi Chñ nghÜa M¸c ra ®êi vµo nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kû XIX. §©y lµ thêi kú ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa ë c¸c n­íc T©y ¢u ®· ph¸t triÓn m¹nh mÏ trªn nÒn t¶ng cña cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp ®­îc thùc hiÖn tr­íc tiªn ë n­íc Anh vµo cuèi thÕ kû XVIII. Cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp kh«ng nh÷ng ®¸nh dÊu b­íc chuyÓn biÕn tõ nÒn s¶n xuÊt thñ c«ng t­ b¶n chñ nghÜa sang nÒn s¶n xuÊt ®¹i c«ng nghiÖp t­ b¶n chñ nghÜa mµ cßn lµm thay ®æi s©u s¾c côc diÖn x· héi, tr­íc hÕt lµ sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña giai cÊp v« s¶n. M©u thuÉn s©u s¾c gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt mang tÝnh x· héi ho¸ víi quan hÖ s¶n xuÊt mang tÝnh t­ nh©n t­ b¶n chñ nghÜa ®· béc lé qua cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ n¨m 1825 vµ hµng lo¹t cuéc ®Êu tranh cña c«ng nh©n chãng l¹i chñ t­ b¶n, tiªu biÓu lµ cuéc khëi nghÜa cña c«ng nh©n dÖt ë Ly«ng (Ph¸p) n¨m 1831, 1834; phong trµo HiÕn ch­¬ng (Anh) tõ n¨m 1835 ®Õn n¨m 1848; cuéc khëi nghÜa cña c«ng nh©n dÖt Silªdi (§øc) n¨m 1844,…. §ã lµ nh÷ng b»ng chøng lÞch sö thÓ hiÖn giai cÊp v« s¶n ®· trë thµnh mét lùc l­îng chÝnh trÞ ®éc lËp, tiªn phong trong cuéc ®Êu tranh cho nÒn d©n chñ, c«ng b»ng vµ tiÕn bé x· héi. Thùc tiÔn c¸ch m¹ng cña giai cÊpv« s¶n ®Ætra yªu cÇu kh¸ch quanlµ nãph¶i ®­îc soi s¸ng b»ng lý luËn khoa hoc. Chñ nghÜa M¸c ra ®êi lµ sù ®¸p øng yÒu cÇu kh¸ch quan ®ã; ®ång thêi chÝnh thùc tiÔn c¸ch m¹ng ®ã còng trë thµnh tiÒn ®Ò thùc tiÔnchosùkh¸iqu¸tvµph¸ttriÓnkh«ngngõnglýluËncñachñnghÜaM¸c. - TiÒn ®Ò lý luËn. Chñ nghÜa M¸c ra ®êi kh«ng chØ xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu kh¸ch quan cña lÞch sö mµ cßn lµ kÕt qu¶ cña sù kÕ thõa tinh hoa di s¶n lý luËn cña nh©n lo¹i, trong ®ã trùc tiÕp nhÊt lµ triÕt häc cæ ®iÓn §øc, kinh tÕ chÝnh trÞ cæ ®iÓn Anh vµ chñ nghÜa x· héi kh«ng t­ëng Ph¸p vµ Anh. TriÕt häc cæ ®iÓn §øc, ®Æc biÖt lµ triÕt häc cña G.W.Ph.Hªghen[4] vµ L.Phoi¬b¾c[5] ®· ¶nh h­ëng s©u s¾c ®Õn sù h×nh thµnh thÕ giíi quan vµ ph­¬ng ph¸p luËn triÕt häc cña chñ nghÜa M¸c. C«ng lao lín cña Hªghen lµ trong khi phª ph¸n ph­¬ng ph¸p siªu h×nh, lÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö t­ duy cña nh©n lo¹i, «ng ®· diÔn ®¹t ®­îc néi dung cña phÐp biÖn chøng d­íi d¹ng lý luËn chÆt chÏ th«ng qua mét hÖ thèng c¸c quy luËt, ph¹m trï. Trªn c¬ së phª ph¸n tÝnh chÊt duy t©m thÇn bÝ trong triÕt häc Hªghen, C.M¸c vµ Ph.¡ngghen ®· kÕ thõa phÐp biÖn chøng cña «ng ®Ó x©y dùng lªn phÐp biÖn chøng duy vËt. Víi L.Phoi¬b¾c, C.M¸c vµ Ph.¡ngghen ®· phª ph¸n h¹n chÕ c¶ vÒ ph­¬ng ph¸p, c¶ vÒ quan ®iÓm, ®Æc biÖt nh÷ng quan ®iÓm liªn quan ®Õn c¸c vÊn ®Ò x· héi; song, hai «ng còng ®¸nh gi¸ cao vai trß t­ t­ëng cña Phoi¬b¾c trong cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa duy t©m, t«n gi¸o, kh¼ng ®Þnh giíi tù nhiªn lµ tÝnh thø nhÊt, tån t¹i vÜnh viÔn, kh«ng phô thuéc vµo ý thøc cña con ng­êi. Chñ nghÜa duy vËt, v« thÇn cña Phoi¬b¾c ®· t¹o tiÒn ®Ò quan träng cho b­íc chuyÓn biÕn cña C.M¸c vµ Ph.¡ngghen tõ thÕ giíi quan duy t©m sang thÕ giíi quan duy vËt - mét tiÒn ®Ò lý luËn cña qu¸ tr×nh chuyÓn tõ lËp tr­êng chñ nghÜa d©n chñ - c¸ch m¹ng sang lËp tr­êng chñ nghÜa céng s¶n. - 2 - Kinh tÕ chÝnh trÞ cæ ®iÓn Anh víi nh÷ng ®¹i biÓu lín cña nã lµ A.XmÝt[6] vµ §.Ric¸c®«[7] ®· gãp phÇn tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh h×nh thµnh quan niÖm duy vËt vÒ lÞch sö cña chñ nghÜa M¸c. A.XmÝt vµ §.Ric¸c®« lµ nh÷ng ng­êi cã c«ng lín trong viÖc më ®Çu x©y dùng lý luËn vÒ gi¸ trÞ cña lao ®éng trong lÜnh vùc nghiªn cøu kinh tÕ chÝnh trÞ häc. C¸c «ng ®· ®­a ra nh÷ng kÕt luËn quan träng vÒ gi¸ trÞ vµ nguån gèc cña lîi nhuËn, vÒ tÝnh chÊt quan träng hµng ®Çu cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vËt chÊt, vÒ nh÷ng quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan. Song, do nh÷ng h¹n chÕ vÒ ph­¬ng ph¸p nªn c¸c nhµ kinh tÕ häc chÝnh trÞ cæ ®iÓn Anh ®· kh«ng thÊy ®­îc tÝnh lÞch sö cña gi¸ trÞ; kh«ng thÊy ®­îc m©u thuÉn cña hµng ho¸ vµ s¶n xuÊt hµng ho¸; kh«ng thÊy ®­îc tÝnh hai mÆt cña s¶n xuÊt hµng ho¸ còng nh­ kh«ng ph©n biÖt ®­îc s¶n xuÊt hµng ho¸ gi¶n ®¬n víi s¶n xuÊt hµng ho¸ t­ b¶n chñ nghÜa; ch­a ph©n tÝch ®­îc chÝnh x¸c nh÷ng biÓu hiÖn cña gi¸ trÞ trong ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa. KÕ thõa nh÷ng yÕu tè khoa häc trong lý luËn vÒ gi¸ trÞ lao ®éng vµ nh÷ng t­ t­ëng tiÕn bé cña c¸c nhµ kinh tÕ chÝnh trÞ cæ ®iÓn Anh, C.M¸c ®· gi¶i quyÕt nh÷ng bÕ t¾c mµ b¶n th©n c¸c nhµ kinh tÕ chÝnh trÞ cæ ®iÓn Anh ®· kh«ng thÓ v­ît qua ®­îc ®Ó x©y dùng nªn lý luËn vÒ gi¸ trÞ thÆng d­, luËn chøng khoa häc vÒ b¶n chÊt bãc lét cña chñ nghÜa t­ b¶n vµ nguån gèc kinh tÕ dÉn ®Õn sù diÖt vong tÊt yÕu cña chñnghÜat­b¶ncòngnh­sùra®êitÊtyÕucñachñnghÜax·héi. Chñ nghÜa x· héi kh«ng t­ëng ®· cã mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u dµi vµ ®¹t ®Õn ®Ønh cao vµo cuèi thÕ kû XVIII, ®Çu thÕ kû XIX víi c¸c nhµ t­ t­ëng tiªu biÓu lµ H. Xanh Xim«ng[8], S. Phuriª[9] vµ R. ¤oen[10]. Chñ nghÜa x· héi kh«ng t­ëng thÓ hiÖn ®Ëm nÐt tinh thÇn nh©n ®¹o, phª ph¸n m¹nh mÏ chñ nghÜa t­ b¶n trªn c¬ së v¹ch trÇn c¶nh khèn cïng c¶ vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn cña ng­êi lao ®éng trong nÒn s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa vµ ®· ®­a ra nhiÒu quan ®iÓm s©u s¾c vÒ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö còng nh­ dù ®o¸n vÒ nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña x· héi t­¬ng lai. Song, chñ nghÜa x· héi kh«ng t­ëng ®· kh«ng luËn chøng ®­îc mét c¸ch khoa häc vÒ b¶n chÊt cña chñ nghÜa t­ b¶n, kh«ng ph¸t hiÖn ®­îc quy luËt ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n vµ còng kh«ng nhËn thøc ®­îc vai trß, sø mÖnh cña giai cÊp c«ng nh©n víi t­ c¸ch lµ lùc l­îng x· héi cã kh¶ n¨ng xo¸ bá chñ nghÜa t­ b¶n ®Ó x©y dùng mét x· héi b×nh ®¼ng, kh«ng cã bãc lét. Tinh thÇn nh©n ®¹o vµ nh÷ng quan ®iÓm ®óng ®¾n cña c¸c nhµ chñ nghÜa x· héi kh«ng t­ëng vÒ lÞch sö, vÒ ®Æc tr­ng cña x· héi t­¬ng lai ®· trë thµnh mét trong nh÷ng tiÒn ®Ò lý luËn quan träng cho sù ra ®êi cña lý luËn khoa häc vÒ chñ nghÜa x· héi trong chñ nghÜa M¸c. - TiÒn ®Ò khoa häc tù nhiªn. Cïng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi vµ tiÒn ®Ò lý luËn, nh÷ng thµnh tùu khoa häc tù nhiªn còng võa lµ tiÒn ®Ò, luËn cø vµ nh÷ng minh chøng kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n vÒ thÕ giíi quan vµ ph­¬ng ph¸p luËn cña chñ nghÜa M¸c; trong ®ã, tr­íc hÕt lµ viÖc ph¸t hiÖn quy luËt b¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng l­îng, ThuyÕt tiÕn ho¸ vµ ThuyÕt tÕ bµo. Quy luËt b¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng l­îng ®· chøng minh khoa häc vÒ sù t¸ch rêi nhau, sù chuyÓn ho¸ lÉn nhau vµ ®­îc b¶o toµn cña c¸c h×nh thøc vËn ®éng cña vËt chÊt. ThuyÕt tiÕn ho¸ ®· ®em l¹i c¬ së khoa häc vÒ sù ph¸t sinh, ph¸t triÓn ®a d¹ng bëi tÝnh di truyÒn, biÕn dÞ vµ mèi liªn hÖ h÷u c¬ gi÷a c¸c loµi thùc vËt, ®éng vËt trong qu¸ tr×nh chän läc tù nhiªn. ThuyÕt tÕ bµo lµ mét c¨n cø - 3 - khoa häc chøng minh sù thèng nhÊt vÒ mÆt nguån gèc, h×nh th¸i vµ cÊu t¹o vËt chÊt cña c¬ thÓ thùc vËt, ®éng vËt vµ gi¶i thÝch qu¸ tr×nh ph¸t triÓn trong mèi liªn hÖ cña chóng. Quy luËt b¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng l­îng, thuyÕt tiÕn ho¸ vµ thuyÕt tÕ bµo lµ nh÷ng thµnh tùu khoa häc b¸c bá t­ duy siªu h×nh vµ quan ®iÓm thÇn häc vÒ vai trß cña §Êng S¸ng t¹o; kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n quan ®iÓm vÒ thÕ giíi vËt chÊt v« cïng, v« tËn, tù tån t¹i, tù vËn ®éng, tù chuyÓn ho¸; kh¼ng ®Þnh tÝnh khoa häc cña t­ duy biÖn chøng duy vËt trong nhËn thøc vµ thùc tiÔn. Nh­ vËy, sù ra ®êi cña chñ nghÜa M¸c lµ hiÖn t­îng hîp quy luËt; nã vïa lµ s¶n phÈm cña t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi ®­¬ng thêi, cña tri thøc nh©n lo¹i thÓ hiÖn trong c¸c lÜnh vùc khoa häc, võa lµ kÕt qu¶ cña n¨ng lùc t­ duy vµ tinh thÇn nh©n v¨n cña nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra nã. b, Giai ®o¹n h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn chñ nghÜa M¸c Giai ®o¹n h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn chñ nghÜa M¸c do C.M¸c vµ Ph.¡ngghen thùc hiÖn diÔn ra tõ nh÷ng n¨m 1842 - 1843 ®Õn nh÷ng n¨m 1847 -1848; sau ®ã, tõ n¨m 1849 ®Õn n¨m 1895 lµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s©u s¾c h¬n, hoµn thiÖn h¬n. Trong giai ®o¹n nµy, cïng víi c¸c ho¹t ®éng thùc tiÔn, C.M¸c vµ Ph.¡ngghen ®· nghiªn cøu t­ t­ëng cña nh©n lo¹i trªn nhiÒu lÜnh vùc tõ cæ ®¹i cho ®Õn x· héi ®­¬ng thêi ®Ó tõng b­íc cñng cè, bæ sung vµ hoµn thiÖn quan ®iÓm cña m×nh. Nh÷ng t¸c phÈm nh­ B¶n th¶o kinh tÕ - triÕt häc n¨m 1844 (C. M¸c, 1844), Gia ®×nh thÇn th¸nh (C.M¸c vµ Ph.¡ngghen, 1845), LuËn c­¬ng vÒ Phoi¬b¾c (C. M¸c, 1845), HÖ t­ t­ëng §øc (C.M¸c vµ Ph.¡ngghen, 1845 – 1846),… ®· thÓ hiÖn râ nÐt viÖc C.M¸c vµ Ph.¡ngghen kÕ thõa tinh hoa quan diÓm duy vËt vµ phÐp biÖn chøng cña c¸c bËc tiÒn bèi ®Ó x©y dùng thÕ giíi quan duy vËt biÖn chøng vµ phÐp biÖn chøng duy vËt. §Õn t¸c phÈm Sù khèn cïng cña triÕt häc (C.M¸c, 1847) vµ Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n (C.M¸c vµ Ph.¡ngghen, 1848), chñ nghÜa M¸c ®· tr×nh bµy nh­ mét chØnh thÓ c¸c quan ®iÓm nÒn t¶ng víi ba bé phËn lý luËn cÊu thµnh. Trong t¸c phÈm Sù khèn cïng cña triÕt häc, C. M¸c ®· ®Ò xuÊt nh÷ng nguyªn lý cña chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng, chñ nghÜa x· héi khoa häc vµ b­íc ®Çu thÓ hiÖn t­ t­ëng vÒ gi¸ trÞ thÆng d­. Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n lµ v¨n kiÖn cã tÝnh c­¬ng lÜnh ®Çu tiªn cña chñ nghÜa M¸c. Trong t¸c phÈm nµy, c¬ së triÕt häc ®­îc thÓ hiÖn s©u s¾c trong sù thèng nhÊt h÷u c¬ víi c¸c quan ®iÓm kinh tÕ vµ c¸c quan ®iÓm chÝnh trÞ - x· héi. Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n lµ t¸c phÈm b­íc ®Çu ®· chØ ra nh÷ng quy luËt vËn ®éng cña lÞch sö, thÓ hiÖn t­ t­ëng c¬ b¶n vÒ lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ – x· héi. Theo t­ t­ëng ®ã, s¶n xuÊt vËt chÊt gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi; ph­¬ng thøc s¶n xuÊt vËt chÊt quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh sinh ho¹t, ®êi sèng chÝnh trÞ vµ ®êi sèng tinh thÇn cña x· héi. Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n còng cho thÊy tõ khi cã giai cÊp th× lÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi lµ lÞch sö ®Êu tranh giai cÊp; trong ®Êu tranh giai cÊp, giai cÊp v« s¶n chØ cã thÓ tù gi¶i phãng m×nh nÕu ®ång thêi vµ vÜnh viÔn gi¶i phãng toµn thÓ nh©n lo¹i. Víi nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n nµy, C.M¸c vµ Ph.¡ngghen ®· s¸ng lËp ra chñ nghÜa duy vËt lÞch sö. VËn dông chñ nghÜa duy vËt lÞch sö vµo viÖc nghiªn cøu toµn diÖn ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa, C. M¸c ®· ph¸t hiÖn ra r»ng viÖc t¸ch nh÷ng - 4 - ... - tailieumienphi.vn