Xem mẫu
- Ch−¬ng VI
L¹m ph¸t vµ tiÒn tÖ
• Néi dung chÝnh:
– Kh¸i niÖm v ®o l−êng l¹m ph¸t
– Nguyªn nh©n cña l¹m ph¸t
– T¸c ®éng cña l¹m ph¸t
1
- 6.1 Kh¸i niÖm, ph©n lo¹i v nguyªn nh©n cña l¹m ph¸t
6.1.1 Kh¸i niÖm
• Theo M¸c: l¹m ph¸t l viÖc tr n ®Çy c¸c kªnh v c¸c luång
l−u th«ng nh÷ng tê giÊy b¹c thõa dÉn ®Õn gi¸ c¶ t¨ng vät
• Theo P.Samuelson: l¹m ph¸t biÓu thÞ mét sù t¨ng lªn trong
møc gi¸ c¶ chung
• Theo M.Friedman: l¹m ph¸t l viÖc gi¸ c¶ t¨ng nhanh v
kÐo d i. L¹m ph¸t lu«n lu«n v bao giê còng l mét hiÖn
t−îng tiÒn tÖ.
2
- 6.1.1 Kh¸i niÖm
• L¹m ph¸t ®−îc ®o b»ng chØ sè gi¸
• ChØ sè ®−îc sö dông réng r i nhÊt l chØ sè gi¸
tiªu dïng CPI
– C«ng thøc tÝnh CPI:
n
Pti
CPIt = ∑ wi
i =1 P i
0
• ChØ sè ®iÒu chØnh GDP
3
- 6.1.2 Ph©n lo¹i l¹m ph¸t
• XÐt vÒ mÆt ®Þnh l−îng
– L¹m ph¸t mét con sè
– L¹m ph¸t phi m
– Siªu l¹m ph¸t
• XÐt vÒ mÆt ®Þnh tÝnh:
– L¹m ph¸t c©n b»ng v l¹m ph¸t kh«ng c©n b»ng
– L¹m ph¸t dù ®o¸n tr−íc v l¹m ph¸t kh«ng dù ®o¸n
tr−íc
4
- 6.1.3 Nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t
6.1.3.1 Cung øng tiÒn tÖ v l¹m ph¸t
• Khi cung tiÒn t¨ng l i suÊt gi¶m nhu cÇu chi
tiªu v ®Çu t− t¨ng tæng cÇu t¨ng gi¸ t¨ng:
l¹m ph¸t x¶y ra
• Qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh:
– NÒn kinh tÕ tù ®iÒu chØnh: tæng cÇu t¨ng s¶n l−îng
t¨ng thÊt nghiÖp gi¶m tiÒn l−¬ng t¨ng chi phÝ
cña DN t¨ng tæng cung gi¶m
– ChÝnh phñ dïng chÝnh s¸ch ®Ó ®iÒu chØnh:
• chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt
5
• chÝnh s¸ch t i kho¸ th¾t chÆt
- 6.1.3.1 Cung øng tiÒn tÖ v l¹m ph¸t
®å thÞ
P ASd i h¹n
AS3
AS2
P3 C
AS1
P2 B
P1 A AD3
AD2
AD1
Yp Y
6
- 6.1.3 Nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t
6.1.3.2 L¹m ph¸t do chi phÝ ®Èy
• X¶y ra do c¸c có sèc cung tiªu cùc: gi¸ dÇu t¨ng,
ng−êi lao ®éng ®ßi t¨ng l−¬ng tæng cung gi¶m
gi¸ t¨ng v s¶n l−îng gi¶m: nÒn kinh tÕ tr¶i
qua l¹m ph¸t ®i kÌm suy tho¸i
• Qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh
– NÒn kinh tÕ tù ®iÒu chØnh: tæng cung gi¶m s¶n
l−îng gi¶m thÊt nghiÖp t¨ng tiÒn l−¬ng
gi¶m chi phÝ cña DN gi¶m tæng cung t¨ng
7
- 6.1.3.2 L¹m ph¸t chi phÝ ®Èy
P ASd i h¹n
AS2
AS1
A’
P2
P1 A
AD1
Yp Y
8
- 6.1.3.2 L¹m ph¸t do chi phÝ ®Èy
• Qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh
– ChÝnh phñ dïng chÝnh s¸ch ®Ó ®iÒu chØnh: ph¶i
®¸nh ®æi gi÷a môc tiªu æn ®Þnh gi¸ c¶ v æn ®Þnh
s¶n l−îng
• NÕu chÝnh phñ theo ®uæi môc tiªu æn ®Þnh gi¸ (duy tr×
møc gi¸ t¹i møc P1): dïng chÝnh s¸ch t i kho¸ th¾t
chÆt (t¨ng thuÕ hoÆc gi¶m chi tiªu) hoÆc chÝnh s¸ch
tiÒn tÖ th¾t chÆt.
• NÕu chÝnh phñ theo ®uæi môc tiªu æn ®Þnh s¶n l−îng
(duy tr× s¶n l−îng t¹i møc YP): dïng chÝnh s¸ch t i
kho¸ më réng hoÆc chÝnh s¸ch tiÒn tÖ më réng 9
- 6.1.3.2 L¹m ph¸t chi phÝ ®Èy
§å thÞ tr−êng hîp chÝnh phñ theo ®uæi môc tiªu æn
®Þnh gi¸
P ASd i h¹n
AS2
AS1
A’
P2
B
P1 A
AD1
AD2
Y2 Y1 Yp Y
10
- 6.1.3.2 L¹m ph¸t chi phÝ ®Èy
§å thÞ tr−êng hîp chÝnh phñ theo ®uæi môc tiªu æn
®Þnh s¶n l−îng
P ASd i h¹n
AS2
AS1
P3 B
P2 A’
P1 A
AD2
AD1
Y1 Yp Y
11
- 6.1.3 Nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t
6.1.3.3 L¹m ph¸t do cÇu kÐo
• Tæng cÇu t¨ng ®−êng tæng cÇu dÞch ph¶i gi¸
t¨ng v s¶n l−îng t¨ng
• Qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh
– NÒn kinh tÕ tù ®iÒu chØnh: tæng cÇu t¨ng s¶n
l−îng t¨ng thÊt nghiÖp gi¶m tiÒn l−¬ng t¨ng
chi phÝ cña DN t¨ng tæng cung gi¶m
– ChÝnh phñ dïng chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh: dïng chÝnh
s¸ch t i kho¸ hoÆc tiÒn tÖ th¾t chÆt
12
- 6.1.3.2 L¹m ph¸t cÇu kÐo
P ASd i h¹n
AS2
AS1
P2 A’
P1 A
AD2
AD1
Yp Y1 Y
13
- 6.1.3 Nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t
6.1.3.4 Th©m hôt ng©n s¸ch v l¹m ph¸t
• C¸c biÖn ph¸p t i trî cho th©m hôt
– Ph¸t h nh tr¸i phiÕu chÝnh phñ: biÖn ph¸p n y
kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn c¬ së do ®ã kh«ng l m t¨ng
cung øng tiÒn tÖ v do ®ã kh«ng g©y ra l¹m ph¸t.
– Ph¸t h nh tiÒn: biÖn ph¸p n y trùc tiÕp l m t¨ng
cung tiÒn v dÉn ®Õn l¹m ph¸t
14
- 6.1.3 Nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t
6.1.3.5 L¹m ph¸t theo tû gi¸ hèi ®o¸i
• Khi ®ång néi tÖ mÊt gi¸, t©m lý ng−êi s¶n xuÊt trong
n−íc muèn kÐo gi¸ lªn theo møc t¨ng cña tû gi¸ hèi ®o¸i
• Khi tû gi¸ hèi ®o¸i t¨ng, gi¸ nguyªn liÖu h ng ho¸ nhËp
khÈu còng t¨ng cao dÉn ®Õn l¹m ph¸t do chi phÝ ®Èy.
15
- 6.2 T¸c ®éng cña l¹m ph¸t
• L¹m ph¸t v l i suÊt
– L¹m ph¸t t¨ng l i suÊt danh nghÜa t¨ng suy tho¸i
kinh tÕ v thÊt nghiÖp gia t¨ng
• L¹m ph¸t v thu nhËp thùc tÕ
– Thu nhËp danh nghÜa kh«ng ®æi, l¹m ph¸t x¶y ra sÏ
l m gi¶m thu nhËp thùc tÕ
16
- 6.2 T¸c ®éng cña l¹m ph¸t
• L¹m ph¸t v ph©n phèi thu nhËp kh«ng b×nh
®¼ng
– Ph©n phèi l¹i thu nhËp gi÷a ng−êi cho vay v
ng−êi ®i vay
– Gia t¨ng sù c¸ch biÖt vÒ thu nhËp gi÷a ng−êi
gi u v ng−êi nghÌo
• L¹m ph¸t v nî quèc gia
17
- 6.3 BiÖn ph¸p kh¾c phôc l¹m ph¸t
6.3.1 Nh÷ng biÖn ph¸p t×nh thÕ
• Gi¶m l−îng tiÒn trong nÒn kinh tÕ
• ¸p dông chÝnh s¸ch t i kho¸ th¾t chÆt
• T¨ng quü h ng ho¸ tiªu dïng
• §i vay v xin viÖn trî n−íc ngo i
18
- 6.3 BiÖn ph¸p kh¾c phôc l¹m ph¸t
6.3.2 Nh÷ng biÖn ph¸p chiÕn l−îc
• C¶i c¸ch tiÒn tÖ
• Thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt h ng ho¸ v më réng l−u
th«ng h ng ho¸
• C¾t gi¶m biªn chÕ qu¶n lý h nh chÝnh nh»m gi¶m chi
tiªu th−êng xuyªn cña NSNN
• T¨ng c−êng qu¶n lý ®iÒu h nh NSNN trªn c¬ së t¨ng c¸c
kho¶n thu, chèng thÊt thu, n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c
kho¶n chi.
19
nguon tai.lieu . vn