Xem mẫu

  1. LÝ THUY T TÀI CHÍNH - TI N T 1
  2. N I DUNG MÔN H C Bài 1: Đ i cương v tài chính và ti n t Bài 2: T ng quan v h th ng tài chính Bài 3: Th trư ng tài chính Bài 4: Các t ch c tài chính trung gian Bài 5: M t s v n đ cơ b n v lãi su t Bài 6: L m phát ti n t 2
  3. TÀI LI U THAM KH O - Giáo trình lý thuy t tài chính- ti n t , ch biên: TS. Nguy n H u Tài, NXBTK, 2007. - Nh p môn tài chính-ti n t , đ ng ch biên: PGS-TS. S Đình Thành-TS. Vũ Th Minh H ng, NXB ĐHQGTPHCM, 2006. - Giáo trình tài chính - ti n t -ngân hàng, ch biên: PGS.TS. Nguy n Văn Ti n, NXBTK, 2008. - Giáo trình lý thuy t ti n t : TS. Nguy n Minh Ki u, NXBTK, 2008 3
  4. CHƯƠNG 1 Đ I CƯƠNG V TÀI CHÍNH VÀ TI N T 4
  5. M C TIÊU NGHIÊN C U -B n ch t ti n t -S phát tri n c a các hình thái ti n t -Đo lư ng ti n t -Ch đ ti n t -B n ch t c a tài chính -Ch c năng c a tài chính 5
  6. 1.1 B n ch t c a ti n t 1.1.1 S ra đ i c a ti n t Ti n t ra đ i g n li n v i s phát tri n c a n n kinh t hàng hoá: - Th i kỳ đ u c a ch đ c ng s n nguyên thu : s ng t cung, t c p - Đ i s ng c ng đ ng phát tri n, hình thành s phân công lao đ ng: trao đ i H – H - N n s n xu t hàng hoá phát tri n m nh: s d ng v t trung gian trong quá trình trao đ i: H- v t trung gian -H 6
  7. 1.1.2 B n ch t c a ti n t - Khái ni m: Ti n t là b t c cái gì đư c ch p nh n chung trong vi c thanh toán khi mua hàng hoá, d ch v ho c trong vi c tr n (Frederic S. Mishkin) - B n ch t c a ti n t : Đư c bi u hi n qua 2 thu c tính: giá tr s d ng c a ti n và giá tr c a ti n. 7
  8. 1.2 Ch c năng c a ti n t 1.2.1 Đơn v đo lư ng giá tr - Ti n đư c s d ng đ đo lư ng giá tr c a hàng hoá, d ch khi th c hi n trao đ i Bi u hi n b ng ti n c a giá tr là giá c L i ích: làm cho quá trình trao đ i đư c thu n ti n hơn do s giá c n ph i có trong n n kinh t là ít hơn; d dàng so sánh, đánh giá giá tr c a m i hàng hoá, d ch v khác nhau - Đ th c hi n ch c năng này: b n thân ti n cũng ph i có giá tr (s c mua), ph i đư c pháp lu t qui đ nh và b o v , ph i đư c dân chúng ch p nh n r ng rãi 8
  9. 1.2.2 Phương ti n trao đ i - Ti n đư c s d ng v i tư cách là v t trung gian trong quá trình mua hàng hoá và d ch v L i ích: + Kh c ph c nh ng h n ch c a trao đ i tr c ti p + Khuy n khích chuyên môn hoá và phân công lđ Đ th c hi n t t ch c năng này: + Ti n ph i đư c th a nh n r ng rãi + Lư ng ti n ph i đư c cung c p đ cho các ho t đ ng tr/đ i + Ph i bao g m nhi u m nh giá Lưu ý: + Đ i v i cá nhân: Ti n có giá tr (giá tr trao đ i) + Đ i v i n n KT: Ti n đóng vai trò “bôi trơn” cho gu ng máy kinh t ” 9
  10. 1.2.3 Phương ti n d tr giá tr - Ti n đư c s d ng như là nơi ch a s c mua hàng hoá trong m t th i gian nh t đ nh Đ ti n th c hi n t t ch c năng d tr giá tr thì m c giá chung c a n n kinh t ph i n đ nh M c dù ti n không ph i là phương ti n d tr giá tr duy nh t và t t nh t song m i ngư i l i ưa thích s d ng ti n vì nó có tính thanh kho n (tính l ng) cao nh t 10
  11. 1.3 S phát tri n c a các hình thái ti n t 1.3.1 Ti n t b ng hàng hóa (hoá t ) - Đ c đi m chung: HH dùng làm ti n ph i có giá tr th c s và ph i ngang b ng v i giá tr HH đem ra trao đ i - Th i kỳ đ u: nh ng hàng hoá đư c s d ng làm ti n t thư ng là nh ng v t d ng quan tr ng hay đ c s n quý hi m c a đ a phương (hoá t phi kim lo i) - Th i kỳ phân công lao đ ng xã h i l n l n th hai: (th công nghi p tách kh i công nghi p): vai trò ti n t chuy n d n sang các kim lo i và cu i cùng c đ nh vàng (hoá t kim lo i) 11
  12. 1.3.2 Ti n gi y - Ti n gi y đ u tiên xu t hi n dư i d ng các gi y ch ng nh n có kh năng chuy n đ i ra b c ho c vàng do NHTM phát hành - D n d n các gi y ch ng nh n nói trên đư c chu n hoá thành t ti n có in m nh giá và đư c t do chuy n đ i ra vàng theo hàm lư ng qui đ nh - Sau chi n tranh TG1, ti n ch do NHTƯ phát hành - V sau: do lư ng ti n gi y đư c phát hành ra nhi u hơn so v i s vàng d tr không còn đư c t do chuy n đ i ra vàng - Ngày nay ti n gi y đư c s d ng ph bi n vì tính thu n ti n c a nó 12
  13. 1.3.3 Ti n ghi s - Ti n ghi s là nh ng kho n ti n g i không kỳ h n ngân hàng (ti n g i có th phát séc) - Ưu đi m: + Gi m chi phí lưu thông ti n m t + T o s nhanh chóng và thu n ti n cho thanh toán qua ngân hàng + B o đ m an toàn + T o đi u ki n cho ngân hàng Trung ương qu n lý và đi u ti t cung ti n c a n n kinh t 13
  14. 1.4 Kh i ti n t 1.4.1 Kh i ti n t M1 Ch bao g m nh ng phương ti n đư c ch p nh n ngay trong trao đ i hàng hoá: - Ti n đang lưu hành (ti n gi y và ti n xu do NHTƯ phát hành đang lưu thông ngoài h th ng NH) - Ti n g i không kỳ h n ngân hàng thương m i (ti n g i có th phát séc) 14
  15. 1.4.2 Kh i ti n t M2 - M1 - Ti n g i ti t ki m các ngân hàng thương m i 1.4.3 Kh i ti n t M3 - M2 - Ti n g i có kỳ h n ngân hàng thương m i 1.4.4 Kh i ti n t L - M3 - Ch ng t có giá có tính thanh kho n cao: ch ng ch ti n g i, thương phi u, tín phi u, trái phi u… 15
  16. 1.5 Ch đ ti n t Ch đ ti n t là hình th c t ch c lưu thông ti n t cu m t qu c gia g m 3 y u t : - B n v ti n t : t c cái gì đư c s d ng đ làm cơ s đ nh giá đ ng ti n qu c gia - Đơn v ti n t : g m tên g i và qui đ nh tiêu chu n giá c c a đ ng ti n - Công c trao đ i: nh ng công c đư c s d ng đ th c hi n hàng hoá, d ch v và thanh toán các kho n n 16
  17. 1.5.1 Ch đ song b n v - ch đ này, đ ng ti n c a m t nư c đư c xác đ nh b ng m t tr ng lư ng c đ nh c a 2 kim lo i thư ng là vàng ho c b c. Ví d : M (1792) 1 đô la vàng = 1,603 gam vàng; 1 đô la b c = 24,06 gam b c - Do giá tr th trư ng c a vàng và b c thư ng xuyên thay đ i ti n có giá tr th p đu i ti n có giá tr cao ra kh i lưu thông Ví d : M (1792-1834) vàng rút ra kh i lưu thông b n v vàng; (1834-1893) b c rút ra kh i lưu thông b n v b c 17
  18. 1.5.2 Ch đ b n v ti n vàng - Là ch đ đư c s d ng ph bi n các nư c cu i th k 19, đ u th k 20 - Đ c đi m: + Đ ng ti n c a m t nư c đư c b o đ m b ng m t tr ng lư ng vàng nh t đ nh theo pháp lu t + Ti n gi y đư c phép t do chuy n đ i ra vàng theo t l quy đ nh + Nhà nư c không h n ch vi c đúc ti n vàng + Ti n vàng đư c lưu thông không h n ch 18
  19. 1.5.3 Ch đ b n v vàng th i - Là ch đ đư c s d ng Anh (1925), Pháp (1928) - Đ c đi m: +Đ ng ti n c a m t nư c đư c b o đ m b ng m t tr ng lư ng vàng nh t đ nh theo pháp lu t +Vàng đư c đúc thành th i mà không đúc thành ti n + Vàng không lưu thông trong n n kinh t mà ch d tr đ làm phương ti n thanh toán qu c t +Ti n gi y đư c chuy n đ i ra vàng theo lu t đ nh nhưng ph i v i m t s lư ng nh t đ nh tương đương v i 1 th i vàng 19
  20. 1.5.4 Ch đ b n v vàng h i đoái - Là ch đ đư c s d ng n Đ (1898), Đ c (1924), Hà Lan (1928) - Đ c đi m: + Ti n gi y không đư c tr c ti p chuy n đ i ra vàng mà ph i thông qua m t ngo i t + Ngo i t đó ph i là ngo i t đư c t do chuy n đ i ra vàng như USD, GBP… 20
nguon tai.lieu . vn