Xem mẫu
- ĐINH TH HÙNG
AAF - NEU
CHƯƠNG
CHƯƠNG
IV
IV
PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN
PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN
K T C U CHƯƠNG IV
I H TH NG PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN
H TH NG PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN
II CÁC K THU T CH N M U KI M TOÁN
1
- I - H TH NG PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN
1- Khái quát v h th ng phương pháp ki m toán
2 – Phương pháp ki m toán ch ng t
3 – Phương pháp ki m toán ngoài ch ng t
1- Kh¸i qu¸t vÒ hÖ thèng
ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n.
C¬ së hình th nh c¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n
- C¬ së ph−¬ng ph¸p luËn
- Cơ s phương pháp k thu t
- nh hư ng b i i tư ng ki m toán
C¬ së ph−¬ng ph¸p luËn
PhÐp biÖn chøng duy vËt ®em l¹i kh năng nhìn nhËn
c¸c ho¹t ®éng phøc t¹p th«ng qua tÝnh quy luËt biÖn
chøng v xem xÐt c¸c sù viÖc trong mèi quan hÖ biÖn
chøng.
PhÐp duy vËt biÖn chøng l ®i tõ trùc quan sinh ®éng
®Õn t− duy trõu t−îng và chØ ra tÝnh logÝc cña qu¸
trình nhËn thøc v c¸c mèi quan hÖ quy luËt vËn ®éng
cña mçi sù vËt, hiÖn t−îng v th«ng qua c¸c cÆp ph¹m
trï cô thÓ.
2
- Cơ s phương pháp k thu t
Ki m toán s d ng phương pháp k thu t c a các
môn h c:
Môn Toán h c
Môn K toán
Môn Phân tích ho t ng kinh doanh
Quan hÖ víi ®èi t−îng kiÓm to¸n
Mét phÇn l thùc tr¹ng ho¹t ®éng t i chÝnh ® ®−îc
ph n ¸nh trong t i liÖu kÕ to¸n do vËy, kiÓm to¸n cã
thÓ kÕ thõa c¬ së ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n, ph©n tÝch ®Ó
x©y dùng ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n chøng tõ.
M t phÇn kh¸c ch−a ®−îc ph n ¸nh kÓ c ph n ¸nh
ch−a trung thùc trong t i liÖu n y do ó kiÓm to¸n
ch−a cã c¬ së d liÖu v ki m toán ã xây d ng
ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n ngo i chøng tõ.
H TH NG PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN
KI M TOÁN KI M TOÁN NGOÀI
CH NG T CH NG T
KI M I
TOÁN CHI U I KI M TH C I U
CÂN TR C CHI U KÊ NGHI M TRA
I TI P LÔGÍC
3
- 2 - HÖ thèng ph−¬ng ph¸p
kiÓm to¸n ch ng t
A KI M TOÁN CÂN I
B I CHI U TR C TI P
C I CHI U LÔGÍC
a. KiÓm to¸n c©n ®èi:
Kh¸i niÖm:
KiÓm to¸n c©n ®èi l ph−¬ng ph¸p dùa trªn c¸c
ph−¬ng trình kÕ to¸n v c¸c c©n ®èi kh¸c ®Ó kiÓm
tra c¸c quan hÖ néi t¹i cña c¸c yÕu tè cÊu th nh
quan hÖ c©n ®èi ®ã.
C¸c ph−¬ng ph¸p
kiÓm tra tÝnh c©n ®èi.
+ C©n ®èi cô thÓ.
C©n ®èi cô thÓ l biÓu hiÖn th«ng qua c¸c ®Þnh
kho n kÕ to¸n v thÓ hiÖn trong c¸c sæ s¸ch k
toán kh¸c nhau: sæ nhËt ký, b ng kª, sæ c¸i...
Sè d− cuèi kú = Sè d− ®Çu kú + Sè ph¸t sinh tăng
trong kú - Sè ph¸t sinh gi m trong kú.
Sè phát sinh Bên Nî = Sè phát sinh Bên Cã
4
- C¸c ph−¬ng ph¸p
kiÓm tra tÝnh c©n ®èi.
+ C©n ®èi tæng qu¸t.
C©n ®èi tæng qu¸t l xem xÐt mèi t−¬ng quan cña
mét ph−¬ng trình kÕ to¸n c¬ b n.
Tæng t i s n = Tæng nguån vèn.
Tæng tài s n = Tài s n ng n h n + Tài s n dài h n
Tæng Ngu n v n = Vèn chñ së h u + C«ng nî.
T i s n = Vèn chñ së h u + C«ng nî.
b. èi chiÕu trùc tiÕp.
Kh¸i niÖm:
èi chiÕu trùc tiÕp l so s¸nh, ®èi chiÕu (vÒ
mÆt l−îng) trÞ sè cña cïng mét chØ tiªu trªn
c¸c ngu n tài li u kh¸c nhau.
C¸c lo¹i ®èi chiÕu trùc tiÕp
• èi chiÕu gi a sè cuèi kú v sè ®Çu năm hoÆc
gi a c¸c kú trªn c¸c B ng c©n ®èi t i s n ®Ó
nghiªn cøu ®éng th¸i cña c¸c mÆt ho¹t ®éng
t−¬ng øng víi chØ tiªu ®ã (®èi chiÕu ngang)
• èi chiÕu gi a c¸c bé phËn tæng thÓ ®Ó xem xÐt
c¬ cÊu, ph©n bè tõng quÇn thÓ (®èi chiÕu däc).
• èi chiÕu trÞ sè cña c¸c chØ tiªu víi trÞ sè cña c¸c
yÕu tè cÊu th nh chØ tiªu ®ã.
5
- C¸c lo¹i ®èi chiÕu trùc tiÕp
• èi chiÕu gi a sè dù ®o¸n, ®Þnh møc, kÕ ho¹ch
víi sè thùc tÕ ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é phÊn ®Êu thùc
hiÖn c¸c môc tiªu thÓ hiÖn trªn c¸c chØ tiªu
t−¬ng øng.
• èi chiÕu trÞ sè cña cïng mét chØ tiªu trong cïng
mét thêi kú trªn c¸c chøng tõ kh¸c nhau.
• èi chiÕu c¸c con sè cña cïng mét chøng tõ
nh−ng ®−îc b o qu n, l−u tr ë c¸c ®Þa ®iÓm
kh¸c nhau.
c. èi chiÕu logic.
Kh¸i niÖm:
èi chiÕu logic l ®èi chiÕu trÞ sè cña c¸c chØ
tiªu cã quan hÖ víi nhau theo xu h−íng nhÊt
®Þnh hay tû lÖ nhÊt ®Þnh.
C¸c lo¹i ®èi chiÕu logic:
Ph©n tÝch vÒ xu h−íng cña c¸c nghiÖp vô,
c¸c kho n môc: ©y l qu¸ trình ph©n tÝch
nh ng thay ®æi cña mét sè d− t i kho n hoÆc
mét lo¹i nghiÖp vô dùa trªn sù hiÓu biÕt vÒ yÕu
tè t¹o ra xu h−íng cña sè d− t i kho n v lo¹i
hình nghiÖp vô.
Ph©n tÝch tû suÊt: nh»m ®¸nh gi¸ sù t−¬ng
quan gi a c¸c kho n môc víi nhau v tÝnh träng
yÕu còng nh− kh năng t i chÝnh hoÆc tÝnh hîp
lý cña b n th©n tû suÊt.
6
- 3 - C¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n
ngoµi chøng tõ.
A KI M KÊ
B TH C NGI M
C I U TRA
a. KiÓm kª.
Kh¸i niÖm:
KiÓm kª l ph−¬ng ph¸p
kiÓm tra t¹i chç c¸c lo¹i
t i s n trong kho v trong
kÐt nh»m cung cÊp c¸c
b»ng chøng vÒ sù tån t¹i,
tình tr¹ng t i s n, sè
l−îng v còng cã thÓ l
gi¸ trÞ cña t i s n.
quy trÌnh KiÓm kª:
ChuÈn bÞ kiÓm kª:
Trong kh©u n y cÇn x¸c ®Þnh râ môc tiªu, x¸c ®Þnh quy m«
kiÓm kª, thêi gian kiÓm kª, ph©n bæ nh©n lùc, chuÈn bÞ c¸c
thiÕt bÞ ®o l−êng phï hîp.
Thùc hiÖn kiÓm kª:
KiÓm kª ph i tiÕn h nh theo trình tù, kÕ ho¹ch ® x¸c ®Þnh v
ph i ghi chÐp ®Çy ®ñ trªn c¸c phiÕu kiÓm kª, lËp b ng kª.
KÕt thóc kiÓm kª:
Ph i lËp biªn b n kiÓm kª trong ®ã ghi râ môc tiªu, néi dung,
trình tù tiÕn h nh, c¸c chªnh lÖch ® ®−îc ph¸t hiÖn v kiÕn
nghÞ vÒ c¸ch xö lý c¸c chªnh lÖch.
7
- b. Thùc nghiÖm.
Kh¸i niÖm:
Thùc nghiÖm l ph−¬ng ph¸p diÔn l¹i hoÆc nghiªn
cøu, ph©n tÝch tõng yÕu tè cÊu th nh cña mét t i s n,
mét qu¸ trình ®· cã, ®· diÔn ra v cÇn x¸c minh l¹i.
Quá trình tiÕn h nh :
+ ChuÈn bÞ: ph i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ vËt
chÊt, vÒ nh©n lùc, vÒ thêi gian v c¸c ®iÒu kiÖn ph¸p lý.
+ Thùc hiÖn: triÓn khai thùc nghiÖm theo kÕ ho¹ch ®
®Þnh, cÇn ghi chÐp ®Çy ®ñ ®Ó t¹o b»ng chøng kiÓm to¸n.
+ KÕt thóc: ®−a ra ®−îc biªn b n thùc nghiÖm v ph i
nªu râ kÕt luËn vÒ vÊn ®Ò cÇn xem xÐt.
c. iÒu tra.
Kh¸i niÖm:
iÒu tra l ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh l¹i mét t i
liÖu hay mét thùc tr¹ng ®Ó ®i ®Õn nh ng
quyÕt ®Þnh hay kÕt luËn cho kiÓm to¸n.
Theo VSA 500:
iÒu tra l viÖc tìm kiÕm th«ng tin tõ nh ng
ng−êi cã hiÓu biÕt ë bªn trong hoÆc bªn
ngo i ®¬n vÞ.
CÁc k thu t i u tra
Quan s¸t:
Pháng vÊn, tiÕp xóc:
Chän mÉu c¸c ®èi t−îng
kiÓm to¸n, x¸c minh l m râ
vÊn ®Ò cÇn kiÓm to¸n
X¸c minh b»ng văn b n
qua th− x¸c nhËn
8
- II - CH N M U KI M TOÁN
1 - C¸c kh¸i niÖm c¬ b n vÒ chän mÉu trong kiÓm to¸n
2 - Ch n m u ng u nhiên
3 - Ch n m u phi x c su t
1. C¸c kh¸i niÖm c¬ b n
vÒ chän mÉu trong kiÓm to¸n.
Khái ni m
Chän mÉu kiÓm to¸n l lùa chän mét sè phÇn tö
(gäi l mÉu) tõ mét tËp hîp c¸c phÇn tö (gäi l
tæng thÓ) v dïng c¸c ®Æc tr−ng cña mÉu ®Ó rót ra
c¸c suy ®o¸n vÒ ®Æc tr−ng cña to n bé tæng thÓ.
Yªu cÇu c¬ b n cña chän mÉu:
MÉu ư c chän ph i l mÉu ®¹i diÖn mang y
c¸c Æc tr−ng cña tæng thÓ m mÉu ®−îc
chän ra.
C¸c kh¸i niÖm c¬ b n
vÒ chän mÉu trong kiÓm to¸n.
Rñi ro chän mÉu l kh năng m kÕt luËn cña kiÓm
to¸n viªn dùa trªn mÉu sai lÖch so víi kÕt luËn m
kiÓm to¸n viªn còng dïng thö nghiÖm t−¬ng tù ¸p
dông ®èi víi to n bé tæng thÓ.
Rñi ro kh«ng do chän mÉu là kh năng kiÓm to¸n
viªn ®−a ra nh ng kÕt luËn sai lÇm kh«ng ph i do lçi
chän mÉu m do c¸c yÕu tè kh«ng liªn quan trùc tiÕp
®Õn viÖc chän mÉu.
9
- 2. Chän mÉu ngÉu nhiªn.
Kh¸i niÖm:
Chän mÉu ngÉu nhiªn l c¸ch chän kh¸ch quan
theo ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh, b o ® m cho mäi
phÇn tö cÊu th nh tæng thÓ ®Òu cã kh năng nh−
nhau trong viÖc hình th nh mÉu chän.
Trong chän mÉu ngÉu nhiªn cã c¸c lo¹i hình cô thÓ:
Chän mÉu ngÉu nhiªn theo b ng sè ngÉu nhiªn.
Chän mÉu ngÉu nhiªn theo ch−¬ng trình vi tÝnh.
Chän mÉu ngÉu nhiªn theo kho ng c¸ch (hÖ thèng).
Chän mÉu ngÉu nhiªn
theo b ng sè ngÉu nhiªn
KTV s d ng b ng s ng u nhiên đ ch n
m u các đ i tư ng ki m toán.
Các bư c ch n m u
B−íc 1: Þnh l−îng ®èi t−îng kiÓm to¸n b»ng h
th ng c¸c con sè duy nhÊt.
B−íc 2: X¸c ®Þnh mèi quan hÖ gi a c¸c phÇn tö ®
®Þnh d¹ng víi sè ngÉu nhiªn trong b ng s ng u
nhiên.
B−íc 3: X¸c ®Þnh lé trình s d ng b ng s ng u
nhiên
B−íc 4: X¸c ®Þnh ®iÓm xuÊt ph¸t.
Chän mÉu ngÉu nhiªn
theo hÖ thèng
Kh¸i niÖm:
Chän mÉu ngÉu nhiªn theo hÖ thèng l qu¸ trình
chän m¸y mãc theo kho ng c¸ch x¸c ®Þnh trªn c¬
së kÝch cì cña quÇn thÓ v sè l−îng mÉu cÇn chän.
C¸c b−íc ti n hành lÊy mÉu:
B−íc 1: X¸c ®Þnh quy m« tæng thÓ (N).
B−íc 2: X¸c ®Þnh quy m« mÉu (M).
B−íc 3: X¸c nh kho ng c¸ch cè ®Þnh(K).
K= N/M
B−íc 4: X¸c ®Þnh ®iÓm xuÊt ph¸t (M1).
Mi = Mi-1 + K ho c Mi = M1 + (i-1)*K
10
- 3. Chän mÉu phi x¸c suÊt.
Kh¸i niÖm:
Chän mÉu phi x¸c suÊt l c¸ch chän mÉu theo
ph¸n ®o¸n chñ quan v kh«ng dùa theo
ph−¬ng ph¸p m¸y mãc, kh¸ch quan.
Trong chän mÉu phi x¸c suÊt g m:
Chän mÉu theo khèi.
Chän mÉu theo nhËn ®Þnh.
H T CHƯƠNG IV
11
nguon tai.lieu . vn
