Xem mẫu
- Chöông 3
HAI Lyù thuyeát
Lyù CAÙCH phaân tích
thuyeát Ñònh löôïng Ñònh tính
PHAÂN baèng
lôïi ích TÍCH hình hoïc
NGUYEN VAN BINH 1
NỘI DUNG
I. Lý thuyết về lợi ích
II. Sự hình thành đường cầu thị trường.
III. Phân tích cân bằng tiêu dùng bằng
hình học.
IV.Thặng dư tiêu dùng
NGUYEN VAN BINH 2
I. Lý thuyết về lợi ích
1. Khái niệm về hữu dụng và hữu dụng biên.
2. Quy luật lợi ích cận biên giảm dần.
3. Mục đích và giới hạn của người tiêu dùng.
4. Nguyên tắc tối đa hóa hựu dụng
NGUYEN VAN BINH 3
- 1. HAI KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN TRONG
LYÙ THUYEÁT LÔÏI ÍCH
Toång lôïi ích Lôïi ích bieân
NGUYEN VAN BINH 4
Toaøn theå lôïi ích ñaït
ñöôïc khi tieâu duøng
saûn phaåm naøo ñoù
vôùi moät soá löôïng
TOÅNG LÔÏI ÍCH nhaát ñònh
trong moät khoaûng
thôøi gian xaùc ñònh
NGUYEN VAN BINH 5
ÑÖÔØNG TOÅNG LÔÏI ÍCH
TUmax
q* SL
NGUYEN VAN BINH 6
- LÔÏI ÍCH BIEÂN : laØ phaàn thay ñoåi trong toång
lôïi ích khi thay ñoåi 1 ñvsp tieâu duøng
MUq+1 = TUq+1 − TUq
2. QUY LUAÄT LÔÏI ÍCH BIEÂN GIAÛM DAÀN : lôïi
ích bieân cuûa nhöõng ñôn vò saûn phaåm tieâu
duøng caøng veà sau caøng giaûm
NGUYEN VAN BINH 7
SUY RA ÑÖÔØNG LÔÏI ÍCH BIEÂN TÖØ
ÑÖÔØNG TOÅNG LÔÏI ÍCH
MU
TUmax
TUq+1
MU
TUq MUq+1 °
q q+1 q* SL q+1 °
q* SL
NGUYEN VAN BINH 8
Ñöôøng lôïi ích bieân cho bieát sôû thích cuûa NTD
MU MU
q* SL q* SL
Ñöôøng lôïi ích bieân cuûaNGUYEN VAN BINH ng lôïi ích bieân cuûa B
A Ñöôø 9
- Biểu tổng hữu dụng và hữu dụng biên.
Qx TUx MUx
1 4 4
2 7 3
3 9 2
4 10 1
5 10 0
6 9 -1
7 7 -2
8 4 -3
9 0 -4
NGUYEN VAN BINH 10
3. Mục đích và giới hạn của người tiêu dùng.
• Mục đích: Tối đa hóa hữu dụng (lợi ích).
• Giới hạn:
- Thời gian
- Không gian.
- Ngân sách.
=> người tiêu dùng phải chọn lựa
phương án tiêu dùng tối ưu
NGUYEN VAN BINH 11
LÖÏA CHOÏN PHOÁI HÔÏP TIEÂU DUØNG TOÁI ÖU
Ngaân Giaù
Toái ña hoaù lôïi ích
saùch caû
MUÏC ÑÍCH RAØNG BUOÄC
Löïa choïn
PHOÁI HÔÏP TOÁI ÖU
NGUYEN VAN BINH 12
- RAØNG Ngaân saùch : I = 14 ngaøn ñoàng
BUOÄC Giaù : PT = PV = 2 ngaøn ñoàng
SL MUT MUV
1 18 17
2 16 16
SÔÛ 3 14 15
THÍCH 4 13 14
5 12 13
6 9 12
7 8 11
⇒ PHOÁI HÔÏP TOÁI VAN BINH: 3T & 4V
NGUYEN ÖU 13
4. NGUYEÂN TAÉC
TOÁI ÑA HOAÙ LÔÏI ÍCH
MUX MUY MUZ
= =…=
PX PY PZ
X.PX + Y.PY + … + Z.PZ = I
NGUYEN VAN BINH 14
I = 36 Q Ñoïc truyeän Xem phim
TUT MUT TUV MUV
PT = 3 0 0 0
PV = 6 1 12 12 14 14
2 22 10 23 9
T = ? ; V= ? 3 30 8 27 4
4 36 6 27 0
T=6 ;V=3 5 40 4 23 –4
6 42 2 15 –8
7 42 0 3 –12
NGUYEN VAN BINH 15
- Thuyết 5 cấp bậc nhu cầu của Masllow
(Tâm lý học - hành vi con người)
• Nhu cầu tự khẳng định.
• Nhu cầu tôn trọng.
• Nhu cầu xã hội.
• Nhu Cầu an tòan.
• Nhu cầu sinh lý.
• => Thỏa mãn các nhu cầu = Giá trị cuộc sống.
NGUYEN VAN BINH 16
II. Sự hình thành đường cầu thị trường.
1. Sự hình thành đường cầu cá nhân đối với
sản phẩm X.
2. Sự hình thành đường cầu thị trường của
sản phẩm X.
3. Đường đẳng ích và đường ngân sách.
NGUYEN VAN BINH 17
1. SÖÏ HÌNH THAØNH ÑÖÔØNG CAÀU CAÙ NHAÂN ÑOÁI VÔÙI SAÛN PHAÅM X
I
Ban Toái ña hoaù MUX1 MUY1
ñaàu
PX1 =
lôïi ích PX1 PY1
PY1
I
Giaù Tieáp tuïc MUX1 MUX1
PX2 <
taêng mua X1 PX2 PX1
PY1
Lôïi ích bieân tính treân 1
ñvt cuûVANX ñaõ giaûm ñi
NGUYEN a BINH 18
- PX taêng → mua X1 nhö tröôùc → IX taêng
→ IY giaûm → Y2 < Y1
MUY2 MUY1
⇒ >
PY1 PY1 MUX1 MUY2
⇒ <
MUX1 MUX1 PX2 PY1
<
PX2 PX1
Giaù X taêng ⇒ giaûm mua X
NGUYEN VAN BINH 19
Sự hình thành đường cầu cá nhân đối với SP x.
• Để TUxy-> max A sẽ điều chỉnh giảm mua sản phẩm X và
tăng mua sản phẩm Y (nếu có thể)cho đến khi thỏa diều
kiện (1) và (2). Đó là:
• MUx2 MUy’
• -------- = ----------- (1)
• Px2 Py
• Và
• x2.Px2 + y’.Py1 = I (2)
• => Nối 2 điểm A(P1,Q1) và B(P2,Q2) ta được
đường cầu cá nhân đối với sản phẩm X.
NGUYEN VAN BINH 20
Sự hình thành đường cầu cá nhân đối với SP x.
• P
• P1 A
• P2 B
• 0
• Q1 Q2 Q
NGUYEN VAN BINH 21
- 2. SUY RA ÑÖÔØNG CAÀU THÒ TRÖÔØNG TÖØ
CAÙC ÑÖÔØNG CAÀU CAÙ NHAÂN
P0
P1
P2
Q1A Q2A Q1B Q2B Q1 Q2
Ñöôøng caàu cuûa A Ñöôøng caàu cuûa BINH
NGUYEN VAN B
Ñöôøng caàu thò tröôøng
22
Bài tập áp dụng
NGUYEN VAN BINH 23
III. Phân tích cân bằng tiêu dùng
bằng hình học
1. Một số vấn đề cơ bản
2. Nguyên tắc tối đa hoá lợi ích.
3. Sự hình thành đường cầu thị trường
4. Một số vần đề khác
NGUYEN VAN BINH 24
- 1. Một số vấn đề cơ bản
3 GIẢ THIẾT CƠ BẢN
VỀ SỞ THÍCH CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG
1. Tieâu duøng theo sôû thích
2. Thích soá löôïng nhieàu hôn ít
3. Tyû leä thay theá bieân giaûm daàn
NGUYEN VAN BINH 25
1.1 Ñöôøng ñaúng ích vaø tyû leä thay theá bieân
Ñöôøng thaúng ích (ñöôøng cong baøng quan) laø taäp hôïp
caùc phoái hôïp khaùc nhau giöõa hai hay nhieàu loại SP
cuøng mang lai moät möùc thoaû maõn
Ví duï: Ngöôøi N duøng thu nhaäp I ñeå mua (X) vaø (Y). Giaû söû coù 4
caùch phoái hôïp A,B,C,D cuûa X vaø Y cuøng taïo ra möùc thoûa
duïng U nhö baûng sau :
keát hôïp Ñôn vò (X) Ñôn vò (Y)
A 3 7
B 4 4
C 5 2
D 6 1
26
Ví duï veà ñöôøng ñaúng ích
Y U1 U2
7
Ñöôøn g ñaú ng ích
4 U2 dieã n ñaït möùc
thoûa duïn g cao hôn U1
2
X
3 6
Caùc ñaëc ñieåm cuûa ñöôøn g ñaúng ích
Doác veà beâ n phaûi: giaûm SP naø y neáu taêng SP kia.
Loài veà phía goác O: tyû leä ñaùn h ñoåi giöõa hai loaïi SP (tyû leä thay theá
bieân –MRS) giaûm daàn
Caùc ñöôøn g ñaún g ích khoân g caét nhau. B
A
C U1
U2 27
- ÑÖÔØNG ÑAÚNG ÍCH
Ba ñaëc ñieåm :
1. Doác xuoáng
Y1 •
veà beân phaûi
Y2 •
Y3 U1
2. Loài veà phía
•
Y4 • Uo goác truïc toïa ñoä
0 X1 X2 X3 X4 3. Khoâng caét
nhau
NGUYEN VAN BINH 28
MOÄT SOÁ DAÏNG ÑAËC BIEÄT
CUÛA ÑÖÔØNG ÑAÚNG ÍCH
Y Y
X X
NGUYEN VAN BINH 29
Tyû leä thay theá bieân giöõa 2 saûn phaåm X vaø
Y laø soá löôïng saûn phaåm Y phaûi giaûm ñi ñeå
coù theâm 1 X.
Phöông Soá löôïng saûn phaåm MRS
aùn X Y
A 1 13
B 2 8 −5
C 4 4 −2
D 7 2 −2/3
E 10 1 −1/3
NGUYEN VAN BINH 30
- Tyû leä thay theá bieân cuûa X cho Y (MRSXY)
§ laø löôïng s.p Y giaûm xuoáng ñeå duøng theâm 1 ñ/vò s.p X
ñeå möùc thoaû maûn khoâng ñoåi.
§ MRSXY = ∆ Y/∆ X
§ MRSXY laø ñoä doác cuûa ñöôøng ñaúng ích.
Quan heä giöõa MRSxy vaø MUx vaø MUy:
Toån g höõu duïn g giaûm do soá löôïng Y söû duïn g giaûm : - ∆ TU = ∆ Y. MUy
Toån g höõu duïn g taêng theâ m do söû duï ng theâm moät ñôn vò saûn phaå m X:
∆ TU = ∆ X . MUX
Ñeå TU khoân g ñoåi thì: ∆ Y.MUY + ∆ X.MUX = 0
Æ Suy ra: MUx ∆Y MRSXY
MUy ∆X
Do ñoù tyû leä thay theá bieâ n chính laø tyû soá höõu duï ng bieâ n cuûa 2 SP
31
1.2 Ñöôøng ngaân saùch
Khaùi nieäm: laø taäp hôïp caùc phoái hôïp giöõa 2 SP coù theå mua ñöôïc cuøng
vôùi möùc thu nhaäp vaø giaù caû caùc SP ñaõ cho.
Phöông trình ñöôøng ngaân saùch:
X.Px + Y.Py = I
Hay: Y = I / Py – (Px / Py).X
X: löôïn g saûn phaåm X ñöôïc mua.
Y: löôïn g saûn phaåm Y ñöôïc mua
I: laø thu nhaäp cuûa ngöôøi tieâ u duøn g.
Y Ñ
I/Py öôøn Ñoä doác ñöôøn g ngaân saùch laø PX/PY
M g n ga theå hieän söï ñaù nh ñoåi giöõa 2 SP.
ân s
aùch
N X
I/Px
32
PHÖÔNG TRÌNH ÑÖÔØNG NGAÂN SAÙCH
X.PX + Y.PY = I
HOAËC :
PX I
Y =− X +
PY PY
NGUYEN VAN BINH 33
- ÑÖÔØNG NGAÂN SAÙCH
Y
Ñoä doác cuûa ñöôøng
I /PY
ngaân saùch laø :
PX
−
PY
X
I /PX
NGUYEN VAN BINH 34
Dòch chuyeån ñöôøng ngaân saùch
Thu nhaäp taêng =>ñöôøng ngaân saùch
dòch sang phaûi (Px, Py không ñoåi) vaø
Y
M’ ngöôïc laïi.
I2/Py
I/Py M
N N‘
X
Y I/Px I2/Px
M
I/Py
PX taêng: ñöôø ng ngaân saùch dòch chuyeå n
quay veà goác toaï ñoä vaø ngöôïc laïi
N N
X
’
I1/Px I2/Px 35
ÑÖÔØNG NGAÂN SAÙCH DÒCH CHUYEÅN
Y
Y
I /PY
I /PY
X
I /PX X I /PX
Thu nhaäp thay ñoåNGUYEN VAN BINH
i Giaù thay ñoåi 36
- 2. Nguyeân taéc toái ña hoaù lôïi ích (Söï löïa choïn cuûa
ngöôøi tieâu duøng)
NTD seõ phoái hôïp SP sao cho ñaït TU cao nhaát
(ñöôøng U2) trong ñieàu kieän thu nhaäp nhaát ñònh
(ñöôøY g N). Ñieåm thoûa maõn laø M.
n
B § Taïi M, ñoä doác cuûa U2
H vaø N baèn g nhau.
Ym M U3
MRSXY = – PX / PY
U2
K A § NTD seõ mua toå hôï p
U1 [Xm, Ym]
N § Thoaû maõn toái ña U2
Xm X
37
PHOÁI HÔÏP TIEÂU DUØNG TOÁI ÖU
Y
•A
Y1 •B
U3
U2
•C U1
X1 X
NGUYEN VAN BINH 38
Y
3. SUY RA
ÑÖÔØNG
CAÀU CAÙ
NHAÂN Ñöôøng tieâu
Y1
TÖØ ÑOÀ •E1 E duøng theo giaùû
THÒ CAÂN
Y2 •2
BAÈNG
TIEÂU
DUØNG
X1 X2 X
Giaù
P1 •
P2 •
X
NGUYEN VAN BINH 39
X1 X2
- 3. SUY RA ÑÖÔØNG CAÀU CAÙ NHAÂN
Y
TÖØ ÑOÀ THÒ CAÂN BAÈNG TIEÂU DUØNG
Y1
•E1 E2
Y2 •
X1 X2 X
Y2 < Y1 ⇒ IY giaûm ⇒ IX taêng
⇒ ED >1
PX giaûm
NGUYEN VAN BINH 40
4. Một số vấn đề khác
Y
Ñöôøng tieâu duøng
theo thu nhaäp
Y2
4.1 Đường Engel phản • E2
ánh mối quan hệ giữa sự Y1 • E1
thay đổi lượng cầu sản U2
phẩm với sự thay đổi thu
nhập, trong điều kiện các U1
yếu tố khác không đổi
I X1 X2 X
I2
• Ñöôøng Engel
X laø haøng I1
thieát yeáu •
X1 X2 X
NGUYEN VAN BINH 41
4.2 TAÙC ÑOÄNG THAY THEÁ & TAÙC ÑOÄNG THU NHAÄP
Thu nhaäp danh nghóa Thu nhaäp
khoâng ñoåi thöïc teá
giaûm
Giaù saûn phaåm X taêng
Mua saûn
Giaù saûn phaåm thay phaåm thay
theá khoâng ñoåi theá
NGUYEN VAN BINH 42
- 4.2. Tác động thay thế và thu nhập
Tác động thay thế Tác động thu nhập
Khi Px tăng lên, trong Khi P x tăng lên, thì QX
điều kiện mức độ thoả
mãn (TU) không đổi, giảm xuống, do sức
thì QX giảm xuống. Do mua giảm và do đó làm
đó tác động thay thế
luôn mang dấu âm. thay đổi mức độ thoả
mãn (TU)
43
Y M’ Tác động thu nhập
M P tăng lên làm cho MN -> MC;
I/PY
⇒Phối hợp E2(X2; Y2), với mức
⇒Thỏa mãn U0.
Y3 E3
Y2 •E2 • E1
Y1 •
U1
U0
C C’ N
X
X2 X3 X1 I/P I/PX1
X2
E1 – E3: là sự dịch chuyển do tác động thay thế;
E3 – E2: là sự dịch chuyển do tác động thu nhập;
E1 – E2: là sự dịch chuyển do tác động tổng hợp
NGUYEN VAN BINH 44
Hiện tượng Giffen
Đối với sản phẩm cấp
thấp, khi giá tăng lên
có thể xảy ra trường
hợp tác động thu nhập
Y1
U1 mạnh hơn và lấn át tác
động thay thế. Làm
Y2 U0 cho lượng cầu tăng lên
(đường cầu dốc lên về
X1 X2
bên phải). Hiện tượng
này gọi là hiện tượng
Giffen.
NGUYEN VAN BINH 45
- IV. THẶNG DƯ TIÊU DÙNG
1. Khái niệm
2. Sự thay đổi trong thặng dư
tiêu dùng khi chính phủ can
thiệp vào thị trường.
2.1 Giá tối đa;
2.2 Giá tối thiểu
2.3 Thuế
2.4 Trợ cấp
NGUYEN VAN BINH 46
1. Khái niệm
-Thặng dư tiêu dùng của một đơn vị sản phẩm.
- Thặng dư tiêu dùng cá nhân cho Q sản phẩm.
Giaù
P
D
Q Soá löôïng
NGUYEN VAN BINH 47
THAËNG DÖ TIEÂU DUØNG
Giaù
Phân biệt giá theo thời gian nhằm
chiếm đoạt thặng dư tiêu dùng
6
5
4
3
P=2
1 2 3 4 5
NGUYEN VAN BINH 6 Soá löôïng 48
- Bài tập chương 3
Sử dụng các dữ liệu của bài tập (08/03), và
tính mức thay đổi thặng dư tiêu dùng trong
các trường hợp:
1.Giá tối đa: 80 (nghìn. đ/SP);
2.Giá tối thiểu: 120 (nghìn. đ/sp);
3.Đánh thuế 10 (nghìn đ/sp);
4.Trợ cấp 20% trên giá bán.
NGUYEN VAN BINH 49
CẢM ƠN CÁC BẠN đã chú ý theo dõi!
50
nguon tai.lieu . vn