Xem mẫu
- KINH TẾ HỌC VI MÔ
LÝ THUYẾT LỰA CHỌN
TIÊU DÙNG
ThS VO HUU PHUOC 1
- I. LÝ THUYẾT HỮU DỤNG
Các giả định:
• Mức thỏa mãn khi tiêu dùng sản phẩm có
thể định lượng và đo lường được
• Các sản phẩm có thể chia nhỏ
• Người tiêu dùng luôn có sự lựa chọn hợp lý
ThS VO HUU PHUOC 2
- 1. Các khái niệm cơ bản
* Hữu dụng (U - Utility)
Là sự thỏa mãn nhu cầu của con người khi
tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ.
* Tổng hữu dụng (TU-Total Utility)
Là toàn bộ sự thỏa mãn nhu cầu của con
người khi tiêu dùng một số lượng hàng hóa và
dịch vụ trong một thời gian nào đó.
ThS VO HUU PHUOC 3
- * Hữu dụng biên (MU – Marginal Utility)
Khái niệm: Là mức độ thỏa mãn tăng thêm khi
người tiêu dùng sử dụng thêm một đơn vị hàng
hóa và dịch vụ.
Công thức: MU
TU
Q
Q: Số lượng sản phẩm tiêu dùng
TU: Tổng hữu dụng (tính bằng đơn vị dụng ích)
MU: Hữu dụng biên (tính bằng đơn vị dụng ích)
ThS VO HUU PHUOC 4
- Ví dụ: Quan sát một người tiêu
dùng ăn bánh chiêu đãi
Số bánh tiêu dùng Tổng hữu dụng Hữu dụng biên
(Q) (TU) (MU)
0 0
1 3 3
2 5 2
3 6 1
4 6 0
5 5 -1
ThS VO HUU PHUOC 5
- ThS VO HUU PHUOC 6
- 2. Định luật hữu dụng biên giảm dần
Trong một đơn vị thời gian nhất
định, nếu người tiêu thụ càng tiêu
dùng nhiều đơn vị sản phẩm, thì hữu
dụng biên của người đó sẽ giảm dần
(các yếu tố khác không đổi).
ThS VO HUU PHUOC 7
- 3. Hành vi ứng xử của người tiêu dùng
• Mục đích của người tiêu dùng: Tối đa hóa
thỏa mãn.
• Ngân sách của người tiêu dùng có hạn.
• Ứng xử của người tiêu dùng: Chọn
phương án tiêu dùng tối đa hóa thỏa mãn
nhưng đồng thời phù hợp với ràng buộc
về ngân sách.
ThS VO HUU PHUOC 8
- II. Phân tích cân bằng tiêu dùng
1. Ba giả thiết cơ bản của người tiêu dùng
• Người tiêu dùng có khả năng sắp xếp theo
thứ tự mức thỏa mãn.
• Người tiêu dùng luôn thích có nhiều hàng
hóa hơn ít hàng hóa
• Sở thích có tính bắc cầu
ThS VO HUU PHUOC 9
- 2. Đường đẳng ích (Bàng quan)
Khái niệm:
Đường đẳng ích là một đường biểu thị các
kết hợp tiêu dùng hàng hóa đem lại cùng một
mức thỏa mãn cho người tiêu dùng.
Phối hợp Hàng hóa X Hàng hóa Y
A 2 8
B 3 4
C 4 3
D 8 2
ThS VO HUU PHUOC 10
- Đường đẳng ích
Y
8 A
7
6
5
B
4
C
U3
3
2 D U2
1 U1
0 X
11
2 3 4 ThS5 HUU
VO
6 PHUOC
8
- Nhận xét:
• Các đường đẳng ích càng xa gốc tọa độ
thì mức thỏa mãn càng lớn
• Tập hợp các đường đẳng ích trên một đồ
thị được gọi là sơ đồ đẳng ích
• Dốc xuống về bên phải
• Lồi về gốc O
• Các đường đẳng ích không cắt nhau
ThS VO HUU PHUOC 12
- 3. Đường ngân sách
3.1. Khái niệm:
Đường ngân sách là tập hợp các phối hợp
khác nhau giữa 2 sản phẩm mà người tiêu dùng
có thể mua được với cùng mức thu nhập và giá
cả sản phẩm đã cho.
Gọi X là số lượng sản phẩm X được mua
Gọi Y là số lượng sản phẩm Y được mua
Gọi PX, PY là giá của sản phẩm X, Y
Gọi I là thu nhập của người tiêu dùng
Phương trình đường ngân sách có dạng:
X.PVO HUUY.PY = I
ThS
X + PHUOC 13
- Y Đồ thị
Vùng quá giới hạn
I/PY
ngân sách chi tiêu
D
A
B
C
Vùng giới hạn ngân
sách chi tiêu
X
O ThS VO HUU PHUOC I/PX 14
- 3.2. Đặc điểm:
• Đường ngân sách của người tiêu dùng là một
đường thẳng dốc xuống về bên phải
• PX/PY: độ dốc (tỷ lệ đánh đổi giữa hai sản
phẩm)
Ví dụ: Thu nhập người tiêu dùng là I= 1000
dùng để mua 2 SP với giá tương ứng PX= 100,
PY= 200.
Ta có phương trình đường ngân sách:
Y= 5 - 1/2X
ThS VO HUU PHUOC 15
- 3.3. Sự dịch chuyển của đường
ngân sách
Thu nhập thay đổi (các yếu tố khác không đổi)
Y
I1/PY
I/PY
I2/PY
X
O I2/PX
ThS VO HUU PHUOC I/PX I1/PX 16
- Giá sản phẩm thay đổi (các yếu tố khác không đổi)
Giá sản phẩm X tăng lên (PX tăng)
Y
I/PY
X
O ThS VO HUU PHUOC I/PX1 I/PX 17
- 4. Nguyên tắc tối đa hóa hữu dụng
Mục tiêu: Tối đa hóa sự thỏa mãn trong điều
Y
kiện ngân sách có hạn
MU X MU Y
A PX PY
X.PX + Y.PY = I
E
Y0
B U3
U1 U2
X0 ThS VO HUU PHUOC X 18
- I I
I2 F I2 F
I1 E
I1
E
O
X1 X2 X O Y1 Y2 Y
X là sản phẩm thiết yếu Y là sản phẩm cao cấp
I
F
I2
E
I1
O
Z2 VO HUU1PHUOC
ThS
Z Z 19
Z là sản phẩm cấp thấp
- Nhận xét:
• Đường tiêu dùng theo giá: là tập hợp các phối
hợp tối ưu giữa hai sản phẩm khi giá một sản
phẩm thay đổi (các yếu tố khác không đổi)
• Đường tiêu dùng theo thu nhập: là tập hợp các
phối hợp tối ưu giữa hai sản phẩm khi thu
nhập thay đổi (các yếu tố khác không đổi)
• Đường Engel: phản ánh mối quan hệ giữa sự
thay đổi lượng cầu sản phẩm với sự thay đổi
thu nhập (các yếu ThS VO HUU PHUOC
tố khác không đổi) 20
nguon tai.lieu . vn