Xem mẫu

  1. ÑAÏI HOÏC BAÙCH KHOA THAØNH PHOÁ HOÀ MINH KHOA KYÕ THUAÄT GIAO THOÂNG BOÄ MOÂN OÂ TOÂ – MAÙY ÑOÄNG LÖÏC BAØI GIAÛNG KEÁT CAÁU OÂ TOÂ Thaønh phoá Hoà Chí Minh, thaùng 09 naêm 2006 http://www.ebook.edu.vn
  2. NOÄI Chöông 1: Toång Quan OÂ Toâ UNG D 1. Lòch Söû OÂ Toâ 2. Ñònh Nghóa – Phaân Loaïi OÂ Toâ 3. Boá Trí Chung OÂ Toâ 4. Nhöõng Tieâu Chuaån Veà OÂ Toâ 5. Caáu Taïo Toång Quaùt OÂ Toâ Chöông 2:Ly Hôïp 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2. Sô Ñoà Caáu Taïo Vaø Nguyeân Lyù Laøm Vieäc Cuûa Ly Hôïp 3. Daãn Ñoäng Ly Hôïp Chöông 3: Hoäp Soá 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2.Caáu Taïo Chung Cuûa Hoäp Soá 3. Cô Caáu Ñieàu Khieån Hoäp Soá Chöông 4: Hoäp Soá Töï Ñoäng Khaùi Quaùt Veà Hoäp Soá Töï Ñoäng 1. 2. Caùc Loaïi Hoäp Soá Töï Ñoäng 3. Caùc Boä Phaän Chính Cuûa Hoäp Soá Töï Ñoäng Chöông 5: Hoäp Phaân Phoái 1. Khaùi Quaùt Veà Hoäp Phaân Phoái 2. Phaân Loaïi Hoäp Phaân Phoái 3. Caáu Taïo Cuûa Moät Soá Hoäp Phaân Phoái Duøng Treân OÂ Toâ Du Lòch Chöông 6: Caùc Ñaêng 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2. Caùc Ñaêng Khaùc Toác 3. Caùc Ñaêng Ñoàng Toác 4. Khôùp Noái Ñaøn Hoài Chöông 7: Caàu Chuû Ñoäng Truyeàn Löïc Chính 1. 2. Vi Sai 3. Caáu Taïo Cuûa Moät Soá Boä Vi Sai Cuøng Truyeàn Löïc Chính http://www.ebook.edu.vn
  3. Chöông 8: Heä Thoáng Phanh 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2. Caáu Taïo Chung Cuûa Heä Thoáng Phanh 3. Cô Caáu Phanh 4. Phanh Döøng 5. Daãn Ñoäng Phanh Chính Baèng Thuyû Löïc 6. Daãn Ñoäng Thuyû Löïc Hai Doøng Coù Cöôøng Hoaù Chaân Khoâng 7. Daãn Ñoäng Khí Neùn 8. Daãn Ñoäng Thuyû Khí Keát Hôïp 9. Daãn Ñoäng Thuyû Löïc Coù Ñieàu Hoaø Löïc Phanh 10. Heä Thoáng Phanh Coù Boä Choáng Haõm Cöùng Baùnh Xe (ABS) CHÖÔNG 9: HEÄ THOÁNG TREO 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2. Caáu Taïo Chung 3. Khaùi Quaùt Chung Veà Dao Ñoäng Vaø Tính EÂm Dòu Chuyeån Ñoäng 4. Boä Phaän Ñaøn Hoài 5. Boä Phaän Daãn Höôùng 6. Boä Phaän Giaûm Chaán Chöông 10: Heä Thoáng Laùi 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2. Caáu Taïo Chung Cuûa Heä Thoáng Laùi 3. Caáu Taïo Cuûa Caùc Boä Phaän Trong Heä Thoáng Laùi 4. Goùc Ñaët Baùnh Xe 5. Heä Thoáng Laùi Coù Cöôøng Hoaù http://www.ebook.edu.vn
  4. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ CHÖÔNG 1 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO TOÅNG QUAN VEÀ OÂ TOÂ Keát caáu vaø tính toaùn oâtoâ maùy keùo, T1, 2, 3, Nhaø xuaát 1.[1] NguyeãnOÂ TOÂ LÒCH SÖÛ Höõu Caån baûn Boä Ñaïi hoïc vaø Trung hoïc chuyeân nghieäp 1985 [2]Hathaway and Lindebeck Comprehensive AUTOMECHANICS, Bennett & 1.1 Treân theá giôùi McKnight Publishing Co., 1985 Automotive Encyclopedia, Goodheart-Willcox OÂ toâ xuaát hieän ñaõ hôn 100 naêm. Chieác xe ñaàu tieân do Karl Benz (Ñöùc) cheá taïo naêm [3] William K. Toboldt Company, 1995 1885 Taøi lieäu ñaøo taïo Toyota giai ñoaïn 1 vaø giai ñoaïn 2 treânTaøi lieäu ñaøo taïo Toyota [4] maõ löïc. OÂ toâ naøy coù ba baùnh, moät tröôùc vaø hai sau. cô sôû [5] PTS.Nguyeãn Khaéc Trai Caáu Taïo Gaàm Xe Con, NXB Giao Thoâng Vaân Taûi, xe nay, Gottlieb Daimler, moät ngöôøi Ñöùc khaùc laép ñaët ñoäng cô leân xe ñaïp goã. 1996 Cuøng naêm ngöïa Naêm keùo, sau, 1886, oâng cheá taïo chieác xe boán baùnh ñaàu tieân. laép Hai heâm Charles vaø Frank Duryea cheá taïo chieác xe ñaàu tieân taïi Myõ naêm 1893. t anh em ñoäng Cho ñeán 1895, Henry Ford, Ransom Olds vaø nhieàu ngöôøi khaùc ñaõ cheá taïo oâ toâ taïi Myõ. cô moätCho xy ñeán Naêm lanh naêm 1908, Kieåu xe coù 1900, Henry ñoânghieàu aàu cord n T Ford ñaõ ñöôïc baùn. Model F t uaát sieânnhaø xaây cöông aùy t heám Ngaøy nay, coâng nghieäp oâ toâ laø moät döïng taïo taïi ñöông daây trong nhöõng ngaønh coâng nghieäp lôùn nhaát treân treân etroit D 1huyeàn c–2 daâycheá theá giôùi. Taïi Myõ, khoaûng 12 trieäu coâng nhaân cheá chuyeàn oâ taïo taïo oâ laøm vieäc trong ngaønh oâ toâ. thuû toâ, laø toâ, caïnh T Model höng n Caùc haõng oâtoâ haøng ñaàu theá giôùi laø: nhôø tranh huùng Ford.c ñoù haï 1991 lôùn c GM, FORD, TOYOTA, MERCEDES, Trong oøn gaùc iaù thôøi c oøng vôùi khaù NISSAN, RENAULT-VOLVO, FIAT, thaønh k aõng h0 cyø taïi 2aùc ñaét. xe ình 1.1 – OÂ toâ Ford cheá taïo naêm 1896 HONDA. Caùc haõng naøy haøng H CHRYSLER, ohaø nâtoâ aêm, ñaûn aùng m N aùy s haät 15 naêm saûn xuaát tôùi 35,3 trieäu chieác coù giaù trò keå. laép ñaõ xuaát trieäu khoaûng 570 tyû USD (soá lieäu 2001). r aùn bâtoâ oe xaùp xe du lòch ñöôïc Myõ voù ÔÛ Nhaät Baûn coù moät loaït nhaø maùy saûn xuaát xe hôi nhö: TOYOTA, NISSAN, c ,1 3aø hai d haâu trieäu Caây MITSUBISHI, MAZDA, ISUZU, HONDA, SUZUKI, DAIHATSU, SUBARU…ñang laø ñoái chuyeàn Ahieác Âu. laép x hæ Ce. Rieâng rieâng aùp baùn haõng thò töï http://www.ebook.edu.vn ñoäng TOYOTA tröôøng 1,5 coù phuùt coù moät Baùch xe xuaát xöôûng. Myõ, quy OÂ toâ – ÑHchieác khoa vôùimoân Boä moâ naêm höõng http://www.ebook.edu.vn TPHCM 1
  5. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ Taïi Haøn Quoác coù 3 haõng lôùn laø: HYUNDAI, KIA, DAEWOO. Moãi naêm caùc haõng oâtoâ naøy saûn moät trong nhöõng nöôùc phaùt trieån taïi khu vöïc Chaâu AÙ Thaùi Bình Döông hieän nay. xuaát 2 trieäu Coâng oâtoâ. nghieäp löôïng Chínhoâtoâ haøng nhôøöôïc taäp ñ naøo v aêm laø trungcoi thuùc ñoâng cöï ntôùi aït s ñaåygaønh söï 600 tyû nghieäp khieån hoaøn pheáoâng c haùt USD. chieän töï nghieäp tinh vaø xaêng daàu… deûo, thuyû trieån Ñoäng, aây taïokhoång ñeà v cuûa laø oaätoà, Taïi Vieät Nam: vâtoâ coângl moät1.2. nhieàu maø lieäuiaøu ngheäg ngaønh nimn- k öôùc vaø haát Giai ñoaïn 1: Giai ñoaïn cheá taïo thöû nghieäm ñôn chieác, baét ñaàu töø naêm 1960 vôùi coâng nùng öaøy loaïi chieácheá3 baùnh CHIEÁN THAÉNG vaø keát thuùc vaøo naêm 1970-1972 vôùi chieác xe t xe nghieäp ñaøgiôùi daõ trôû v uïng khaønh haùc toångSÔN t aùc phi v TRÖÔØNGôùi vaø xe vaän chuyeån noâng thoân VC1 do caùc nhaø saûn xuaát trong nöôùc c nhö cô him k ôïp aûn tieán thöïc hieän vaø khoâng phaùt trieån tieáp ñöôïc. khí,s cuõng loaïi, boä ñieän laø nôi vaät kyõ töû, 2: Giai ñoaïn - Laép raùp vôùi caùc lieân doanh oâtoâ ñaàu tieân coù voán nöôùc ngoaøi trong lieäu thuaä ñieän, môùi, t cao, naêm 1992 vaø phaùt trieån maïnh töø naêm 1997-1998 khi maø haøng loaït lieân doanh ñöôïc ñieàu hoù c oaù caáp giaáy pheùp cuoái naêm 1995 vaø hoaøn taát vieäc xaây döïng (11 lieân doanh). Söï coù hoïc, taùc maët cuûa ao su, c oäng lieân doanh ñaëc bieät laø lieân doanh vôùi caùc haõng lôùn Toyota, Ford… ñaõ ñ caùc sôn, coù chaát nhöõng raùp ñoùng saûn qui moâ vaø töï oùp g ñoäng hoaù. Tuy nhieân vieäc ñaàu tö cuûa caùc haõng vaøo Vieät Nam trong xuaát ñaùng coâng oâtoâ keå cho nghieäp töông töï caápLyù do thì raát nhieàu song caùc lyù do chính thì coù theå thaáy nhö sau: ít. xuaát nâtoâ oeàn treân caùc saûn coâng cheá t hæ cuaát nhoû xhi ghieäp phaân chia cho nhieàu nhaø saûn xuaát, saûn löôïng cuûa caùc nhaø n ôùi + Thò tröôøngm giôùi t aùc cieát oâtoâ deà v öøng saûn xuaát thaáp ñieàu naøy khoâng cho pheùp ñaàu tö neáu nghó ñeán phuïc vuï thò tröôøng boä linh ôû Vieät laïi nguyeân phaän kieän trong nöôùc. Nam. caéc, t oâng naøy taïioaïn Caùc ñ coù + Caùc nhaø caùc xuaát oâtoâ lôùn haàu nhö ñaõ saép xeáp xong heä thoáng caùc nhaø cung lsaûn aø haø n laép chaêng k öôùc nhoâng maùy r hæ caùp kinh laùng laép hhaùc k oaëc teáoù gieàng, c ôû möùc neân vieäc naøy. noäi ñoä hoï òa thì ñaàu tö ñ + Haàuvhoâng kaøo chöa xuaát hieän caùc nhaø cung caáp ôû Vieät Nam vôùi tö caùch laø caùc nhö cuõng p ieät Vhaùt raát nhaø saûn xuaát ñoäc laäp. trieån Nam theo ñeå Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCMsaûn 2 höôùng http://www.ebook.edu.vn
  6. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ 2. ÑÒNH NGHÓA – PHAÂN LOAÏI OÂ TOÂ 2.1 Ñònh nghóa: OÂ toâ laø hoaït phöông ñoäng haønh tieän roäng. khaùchvaän Theo TCVNDhuïc aûi o p6211:2003 – Phöông tieän giao thoâng ñöôøng boä:Kieåu, thuaät ngöõ vaø ñònh t vaäy, vuï cho oâ toâ ñöôïc ñònh nghóa nhö sau: ñöôøng nghóa, treân nhu boä toaøn caàu huû OÂ toâ (Motorcvehicle) laø loaïi phöông tieän giao thoâng ñöôøng boä chaïy baèng ñoäng cô coù theá phaùt eáu. y giôùi oâ töø trieån où N toâ binh teá k oáncoù vaø/ho hieän baùnh quoác aëc tính cô ñaëc x öôïc bieät. ñe trôû daânñoäng haøng duøng leân, vaø an toâ bao goàm caû caùc loaïi xe sau: hoùa; ao c kaän OÂ vhoâng neùovaø k inh Caùc xehuyeån chaïy - noái vôùi moät ñöôøng daây daãn ñieän, ví duï oâ toâ ñieän baùnh loáp (trolley ñöôïc qaùc phaïm c uoác rô haøng treân phoøng. bus). mooùc,vi hoaù ñöôøng sô mi hoaëïc Caùc xe ba baùnh coù khoái löôïng baûn thaân lôùn hôn 400kg. ray vaø - rô thöôøng mooùc; ñöôïc Phaân loaïi oâ toâ: 2.2 thöïc duøng hieän ñeå 2.2.1 Theo taûi troïng vaø soá choã ngoài: caùc chôû chöùc Theo taûi troïng vaø soá choã ngoài, oâ toâ ñöôïc chia thaønh caùc loaïi: ngöôøi naêng, coâng duïng Hình 1.2 – Caùc daïng oâ toâ con - Sedan: Coù voû cöùng, 2-4 cöûa - Hardtop: Mui kim loaïi cöùng, khoâng coù khung ñöùng giöõa 2 cöûa tröôùc vaø sau - Hatchback: Kieåu sedan coù khoang haønh lyù thu goïn trong cabin, cöûa laät phía sau vaùt thaúng töø ñeøn haäu leân noùc cabin, baûn leà môû leân phía treân. Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 3
  7. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ OÂ toâ coù troïng taûi nhoû (haïng nheï): Troïng taûi chuyeân chôû nhoû hôn hoaëc baèng 1,5 taán - vaø oâ toâ coù soá choã ngoài ít hôn hoaëc baèng 9 choã ngoài. OÂ toâ coù troïng taûi trung bình (haïng vöøa): Troïng taûi chuyeân chôû lôùn hôn 1,5 taán vaø - nhoû hôn 3,5 taán hoaëc coù soá choã ngoài lôùn hôn 9 vaø nhoû hôn 30 choã. OÂ toâ coù troïng taûi lôùn (haïng lôùn): Troïng taûi chuyeân chôû lôùn hôn hoaëc baèng 3,5 taán - hoaëc soá choã ngoài lôùn hôn hoaëc baèng 30 choã ngoài. OÂ toâ - coù ñöôïc söû duïng ôû caùc vuøng moû. troïng taûi raát lôùn (haïng naëng): Taûi troïng chuyeân Hình 1.3 – hôû daïng oâ toâ khaùch c Caùc 1. Minibuslôùn hôn 2. Bus 20 taán, 3. Trolleybus thöôøng 4. Bus 2 taàng 5. Bus noái toa 2.2.2 Theo nhieân lieäu söû duïng Duïa vaøo nhieân lieäu söû duïng, oâ toâ ñöôïc chia thaønh caùc loaïi: OÂ toâ chaïy xaêng; - OÂ toâ chaïy daàu diesel; - OÂ toâ chaïy baèng khí gas; - OÂ toâ ña nhieân lieäu (xaêng, diesel, gas); - OÂ toâ chaïy ñieän. - Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 4
  8. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ 2.2.3 Theo coâng duïng Theo coâng duïng, oâ toâ chia thaønh 03 loaïi chính (theo Tieâu chuaån ngaønh 22 TCN - 02 - Phöông tieän chuyeân duøng) : giao thoâng OÂ toâ chôû ngöôøi: OÂ toâ coù keát caáu vaø trang bò chuû yeáu duøng ñeå chôû ngöôøi. OÂ toâ ‰ cô giôùi ñöôøng chôû ngöôøi ñöôïc chia ra: boä –OÂ toâ con: Coù soá choã ngoài khoâng lôùn hôn 9, keå caû choã cho ngöôøi laùi. • Phaân OÂ toâoâ • loaïi khaùch: Coù soá choã ngoài töø 10 trôû leân, bao goàm caû choã cho ngöôøi laùi. toâ chôû OÂ toâ chôû ngöôøi loaïi khaùc: Laø oâ toâ chôû ngöôøi nhöng khaùc vôùi caùc loaïi oâ toâ ñaõ • ngöôøi, neâu treân, ví duï oâ toâ chôû tuø nhaân, oâ toâ tang leã, oâ toâ cöùu thöông…) oâ toâ chôû ‰ OÂ toâ haøng chôû coù boá trí toái ña hai haøng gheá. Coù theå phaân oâ toâ chôû haøng thaønh caùc loaïi sau: vaø oâ haøng: toâ OÂ OÂ toâ taûi thuøng hôû toâ • coù keát caáu vaø trang bò chuû yeáu ñeå chôû haøng hoùa, trong cabin Hình 1.4 – Caùc daïng oâ toâ taûi 1. Taûi thuøng hôû. Taûi mui phuû baït 2 3. Taûi thuøng kín Thuøng töï ñoå 4. 5. Taûi caåu 6. Baûo oân 7. Ñoâng laïnh 8. Xitec (boàn) Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 5
  9. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ OÂ toâ taûi thuøng coù mui phuû • OÂ toâ taûi thuøng kín • OÂ toâ taûi töï ñoå • OÂ toâ taûi coù caàn caåu • OÂ toâ taûi baûo oân, oâ toâ chôû haøng ñoâng laïnh • OÂ toâ xitec chôû chaát loûng …. • OÂ toâ chuyeân duøng: OÂ toâ coù keát caáu vaø trang bò ñeå thöïc hieän moät chöùc naêng, ‰ nhieäm vuï ñaëc bieät. Ví duï: OÂ toâ cöùu hoûa • OÂ toâ queùt ñöôøng • OÂ toâ huùt buøn • OÂ toâ troän beâ toâng • OÂ toâ thang…. • Hình 1.5 – Caùc loaïi oâ toâ chuyeân duøng 3. BOÁ TRÍ CHUNG OÂ TOÂ Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 6
  10. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ Caùc thoâng chung cuûa oâ toâ . Coù theå phaân caùc thoâng soá boá trí chung ra caùc nhoùm chính sau: soá 3.1oá trí thöùc caáu taïo b Coâng chung cuûa Baùnh oe toâ xâ xe chuû ñoäng quay seõ laøm oâ toâ chuyeån ñoäng. laø chuû nhöõng ñoäng Neáu caùc baùnh sau laø baùnh chuû ñoäng , ta coù xe rear-wheel drive (RWD). taø l hoâng soá cô baùnh Neáu caùc baùnh tröôùc laø baùnh chuû ñoäng, ta coù front-wheel drive (FWD). be xaûn ñhaän neå Neáu caû 4 baùnh ñeàu laø baùnh chuû ñoäng, ta coù four-wheel drive (4WD) hoaëc all-wheel xaùc ñöôïc driveñònh (AWD). coâng cuaát saùc kyù hieäu: Neáu ñaëc truyeàn tính Soá ñaàu truïc öø– a ñoäng cô – Soá ñaàu truïc chuû ñoäng b ñeán, thì coâng thöùc baùnh xe ñöôïc vieát laø a x b. khi baùnh Hình 1.6 – Coâng thöùc caáu taïo oâ toâ Ví duï: OÂ toâ 2 truïc, coù moät truïc chuû ñoäng coù coâng thöùc 4x2. OÂ toâ 2 truïc, caû hai truïc chuû ñoäng coù coâng thöùc 4x4 OÂ toâ 3 truïc, seõ coù caùc coâng thöùc 6x2, 6x4, 6x6. 3.2 Caùc thoâng soá boá trí chung veà troïng löôïng Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 7
  11. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ Troïng löôïng baûn thaân (G ) : Laø troïng löôïng oâ toâ khi ñoå ñaày nhieân lieäu, daàu - 0 nhôøn vaø nöôùc laøm maùt nhöng chöa coù taûi. Troïng taûi (G ) : Laø troïng löôïng haøng maø oâ toâ coù theå chôû ñöôïc theo quy ñònh - h cuûa nhaø cheá taïo. Troïng löôïng toaøn a boä a ) 0 G = G + G + G (G : - h n Gn: Troïng löôïng ngöôøi treân oâ toâ Troïng löôïng phaân boå leân truïc tröôùc (G ) - a1 Troïng löôïng phaân boå leân truïc sau (G ) - a2 3.3 Caùc thoâng soá boá trí chung veà kích thöôùc Hình 1.7 – Thoâng soá kích thöôùc oâ toâ Chieàu daøi toaøn boä (L) : Khoaûng caùch giöõa 2 maët phaúng thaúng ñöùng vuoâng goùc - vôùi maët phaúng trung tuyeán doïc oâ toâ vaø tieáp xuùc vôùi ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái oâ toâ. Taát caû caùc boä phaän cuûa oâ toâ, keå caû caùc phaàn nhoâ ra phía tröôùc vaø sau phaûi naèm giöõa hai maët phaúng naøy. Chieàu roäng toaøn boä (B) : Khoaûng caùch giöõa 2 maët phaúng song song vôùi maët - phaúng trung tuyeán doïc oâ toâ vaø tieáp xuùc vôùi 2 beân oâ toâ. Taát caû caùc phaàn cuûa oâ toâ, ñaëc bieät caùc phaàn ñöôïc laép ñaët nhoâ ra hai beân, phaûi naèm giöõa hai maët phaúng naøy, tröø kính chieáu haäu. Chieàu cao toaøn boä (H) : Khoaûng caùch giöõa maët töïa cuûa oâ toâ vaø maët phaúng naèm - ngang tieáp xuùc vôùi phaàn cao nhaát cuûa oâ toâ. Taát caû caùc phaàn laép ñaët cuûa xe phaûi naèm giöõa hai maët phaúng naøy. Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 8
  12. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ Chieàu daøi cô sôû (L ) :Khoaûng caùch giöõa caùc maët phaúng ñi qua caùc ñöôøng taâm - o cuûa baùnh tröôùc vaø baùnh sau vaø thaúng goùc vôùi maët phaúng töïa. Chieàu daøi ñaàu xe (L ) : Khoaûng caùch giöõa maët phaúng thaúng ñöùng ñi qua taâm - 1 baùnh xe tröôùc vaø ñieåm ñaàu cuøng cuûa oâ toâ, bao goàm taát caû caùc boä phaän ñöôïc laép cöùng vaøo oâ toâ. Chieàu daøi ñuoâi xe (L ) : Khoaûng caùch giöõa maët phaúng thaúng ñöùng ñi qua taâm - 2 baùnh xe sau vaø ñieåm sau cuøng cuûa oâ toâ, bao goàm caû bieån soá hoaëc giaù laép ñaët vaø taát caû caùc boä phaän ñöôïc laép cöùng vaøo oâ toâ. Khoaûng saùng gaàm xe (H ) : Khoaûng caùch giöõa maët töïa cuûa oâ toâ vaû ñieåm thaáp - g nhaát cuûa oâ toâ naèm giöõa 2 baùnh, tröø caùc baùnh xe. - Goùc thoaùt tröôùc ): Goùc nhoû nhaát taïo bôûi beà maët töïa vaø maët phaúng tieáp α1 ( tuyeán vôùi caùc baùnh tröôùc vaø ñi qua moät ñieåm nhoâ ra naøo ñoù cuûa ñöôøng bao tröôùc oâ toâ. - Goùc Goùc nhoû nhaát taïo bôûi beà maët töïa vaø maët phaúng tieáp tuyeán ): thoaùt sau ( α2 vôùi caùc baùnh sau vaø ñi qua moät ñieåm nhoâ ra naøo ñoù cuûa ñöôøng bao sau oâ toâ. 3.4 Caùc thoâng soá ñaëc tính kyõ thuaät Caùc thoâng ñuû trong taøi lieäu kyõ thuaät ñi keøm vôùi oâ toâ. Caùc thoâng soá kyõ thuaät chính goàm: soá ñaëc Baùn kính quay voøng nhoû nhaát (R ): Laø khoaûng caùch töø taâm quay ñeán taâm veát - min tính kyõ baùnh xe , trong khi quay baùnh daãn höôùng vôùi goùc lôùn nhaát. thuaät do - Toác ñoä nhanh nhaát)cuûa oâ toâ (V oâ toâ treân maët ñöôøng naèm ngang : Laø toác ñoä max nhaø maø treân ñöôøng ñoù oâ toâ khoâng taêng toác ñöôïc nöõa. saûn xuaát Möùc tieâu hao nhieân lieäu (l/100 km) khi thöû nghieäm. - cung caáp, Caùc thoâng soá cuûa ñoäng cô: - thöôøn • Kieåu, nhaõn hieäu, soá xy lanh , caùch boá trí g ñöôïc Ñöôøng kính xy lanh, haønh trình piston theå • hieän • Dung tích laøm vieäc ñaày • Tyû soá neùn Coâng suaát cöïc ñaïi / soá voøng quay • Moâ men quay cöïc ñaïi / soá voøng quay • Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 9
  13. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ Caùc thoâng soá heä thoáng truyeàn löïc: - Tyû soá truyeàn hoäp soá • Tyû soá truyeàn caàu chuû ñoäng • Kieåu heä thoáng phanh • Kieåu heä thoáng treo • Kieåu heä thoáng laùi • Côõ loáp • …… • 4. NHÖÕNG TIEÂU CHUAÅN VEÅ OÂ TOÂ 4.1 Tieâu chuaån nhaän daïng VIN (Vehicle Identification Number) Ñeå phuïc VIN (Vehicle Identification Number) goàm 17 kyù töï ñöôïc aùp duïng. vuï cho Soá khung goàmieäc v 3 phaàn chính, ñöôïc taïo neân bôûi caùc soá vaø chöõ, nhöng khoâng söû duïng nhaän chöõbieát Q: I, O, xe, heä 03 kyù töï ñaàu: Khu vöïc nhaän bieát nhaø saûn xuaát. Caùc kyù töï naøy ñöôïc quy ñònh treân - thoáng ñaùnh theá giôùi. toaøn soá khung JAA - OÂ toâ Isuzu saûn xuaát taïi Vieät Nam Ví duï: theo tieâu KMH – OÂ toâ cuûa nhaø maùy Hyundai Motor Company’s Pass car , Korea. 06 chuaån kyù - quoác töï teá ñònh, cho bieát caùc thuoäc tính chung cuûa xe. quy tieáp: Khu 08 kyù töï coønvöïc Khu vöïc chæ thò xe. Trong ñoù kyù töï ñaàu tieân (kyù töï thöù 10 tính toång laïi: - mieâu cho bieát naêm saûn xuaát xe: coäng) taû Naêm Maõ soá Naêm Maõ soá Naêm Maõ soá xe. Caùc 1980 A 1990 L 2000 Y yù 1981 B 1991 M 2001 1 nghóa cuûa 1982 C 1992 N 2002 2 caùc 1983 D 1993 P 2003 3 chöõ, soá 1984 E 1994 R 2004 4 naøy 1985 F 1995 S 2005 5 do nhaø 1986 G 1996 T 2006 6 saûn toâ – ÑH Baùch khoa Boä moân OÂ TPHCMxuaát 10 http://www.ebook.edu.vn
  14. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ 1987 H 1997 V 2007 7 1988 J 1998 W 2008 8 1989 K 1999 X 2009 9 Ví duï 1: OÂ toâ taûi ISUZU coù VIN: JAANKR55LV7100009 coù yù nghóa JAA: OÂ toâ cuûa haõng ISUZU saûn xuaát taïi Vieät Nam - N : OÂ toâ taûi nheï - K : Toång troïng taûi - H : 2,5 – 3,5 taán • K : 3,3 – 5,5 • taán P : 5,0 – 7,0 taán • 1 : 6,0 – 8,0 taán • R : Coâng thöùc baùnh xe (R = 4x2) - 5 : Loaïi ñoäng cô - 5 55: • 4JB1 58: 4BE1 • L : Chieàu daøi cô sôû - E: 2451 – 2500 • mm E2: 2460mm • G: 2751 – 2900 • mm L: 3351 – 3500 • mm P: 3801 – 3950 mm • R: 4101 – 4250 mm • V : Naêm saûn xuaát (V – 1997) - 7100009: Soá thöù töï xuaát - xöôûng Ví duï 2: OÂ toâ taûi HYUNDAI coù VIN: KMFCA17CPVC123456 K: Korea - M: Hyundai Motor Company - F: Kieåu xe - Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 11
  15. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ B: Xe ñaàu keùo • C: Xe chuyeân duøng • E: Maùy keùo • F: Xe taûi • C: Toång troïng taûi - * A : 8 taán * J: 18 taán * S: 14 taán * B: 8,5 taán * L: 5 taán * C: 11 taán * M: 4,5 taán * D: 15 * N: 25 taán taán * E: 9,5 taán * P: 19 taán * F: 11,5 taán * R: 25,5 taán A: Daïng thuøng taûi (A – Taûi) - 1: Loaïi xe (1 – Xe thoâng duïng) - 7: Heä thoáng phanh (7 – Phanh thuûy löïc; 8 – Phanh khí) - C: Loaïi ñoäng cô - * A : D8AA * U: D6AU * Z: D6AZ * B: D6AB * V: D6AV * C: D6AC * X: D8AX * D: 8DC9 * Y: D8AY P: Daïng tay laùi (P- Tay laùi beân traùi ; R – Tay laùi beân phaûi) - V: Naêm saûn xuaát - C: Nhaø maùy cheá taïo - A: Nhaø maùy Asan • B: Nhaø maùy Cheonju • C: Nhaø maùy Ulsan • 123456: Soá thöù töï xe saûn xuaát (Serial Number) - Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 12
  16. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ Ñoái vôùi ñoäng cô, soá ñöôïc ñaùnh theo quy ñònh rieâng cuûa nhaø saûn xuaát, nhöng thöôøng goàm hai nhoùm kyù töï: Nhoùm thöù nhaát: Chæ maõ soá kieåu cuûa ñoäng cô - Nhoùm thöù hai: Chæ soá thöù töï cuûa ñoäng cô - YÙ nghóa cuaû nhoùm kyù töï thöù nhaát: Ñaëc ñieåm nghóaKyù töï YÙ cuûa Nguyeân baûn tieáng Anh ñoäng cô Xaêng G Gasoline Nhieân lieäu söû duïng D Diesel Daàu diesel Moät daõy IL In line HO Horizontal Opposed Ñoái xöùng naèm ngang Boá trí xy lanh thaúng haøng V V-type Kieåu chöõ V Truïc cam HC Over Head Camshaft O ñaët phía treân DOHC Double Over Head Hai truïc cam ñaët phía Camshaft treân Boá trí van OHV OverVan ñaët phía treân Head Valve RDV Rotary Disk Valve Ñóa van xoay PV Piston Valve ñoäi kieåu piston Van con Cheá hoaø khí C Carburetor EC Electronic Carburetor Cheá hoaø khí ñieàu khieån Heä thoáng cung caáp ñieän töû nhieân lieäu FI Fuel Phun xaêng Injection EFI Electronic xaêng ñieän töû Phun Fuel Injection Baèng khoâng khí cooling A Air Heä laøm maùt Baèng nöôùc W Water cooling Boá trí ñoäng cô trí phía tröôùc Boá F Front Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 13
  17. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ Boá trí phía sau Rear R US Under seat döôùi choã ngoài Boá trí M Midship trí ôû giöõa Boá Theo tieâu Sg S, chuaån Myõ SAE D DIN Theo tieâu chuaån Ñöùc EEC EEC Theo tieâu chuaån Chaâu Aâu J JIS Theo tieâu chuaån Nhaät 4.2 Tieâu chuaån Vieät nam Khi oâ toâ phuû hoaït caùc lieäuñoäng vaø giaûm oâ nhieãm khoâng khí do khí thaûi. nöôùc treân quy Nam, Boä Giao thoâng Vaän taûi ban haønh Tieâu chuaån ngaønh 22 TCN 307-03 Taïi Vieätñöôøng ñònh ngaøyaét b nhaèm 10/07/uoäc b taêngchuaån naøy: tieâuphaûi 2003 tính an quy tuaân thöôùc cho pheùp lôùn nhaát: toaøn Kích ñònhtheo ‰ cho veà nhöõng ngöôøi • Chieàu daøi oâ toâ : 12,2m caùc tieâu söû yeâuchuaån Vôùi oâ toâ keùo sô mi rô mooùc, keùo rô moùc, oâ toâ khaùch noái toa: 20m duïng, cuaû caàu taêng an Chính Chieàu roäng: m 2,5 • tính t inh koaøn Chieàu cao: OÂ toâ coù khoái löôïng toaøn boä treân 5 taán: 4,0 m t hung • ceá c hieân nho OÂ toâ coù khoái löôïng toaøn boä ñeán 5 taán: H max≤ 1,75 W oâ t toâ. Moät soá ñieåm chính cuûa Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 14
  18. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ Wt laø khoaûng hôïp caùch truïc sau phía ngoaøi tröôøng hôïp truïc laép baùnh ñoâi. giöõa laép taâm baùnh veát Chieàu daøi ñuoâi xe: 65% chieàu daøi cô sôû (oâ toâ khaùch), 60% (oâ toâ taûi). • ≤ ñôn, hay tieáp laø xuùc khoaûng cuûa hai caùch baùnh giöõa xe sau taâm vôùi veát maët tieáp ñöôøng xuùc tröôøng cuûa hai baùnh xe sau Hình 1.8 – Phöông phaùp xaùc ñònh giaù trò W t Phaân boá khoái löôïng leân truïc ‰ Truïc ñôn : 10 taán • Truïc keùp: Phuï thuoäc khoaûng caùch hai taâm truïc d • d < 1,0 m 11 taán - 1 ≤ d ≤ 1,3m 16 taán - d ≥ 1,3m 18 taán - Truïc ba: Phuï thuoäc khoaûng caùch hai taâm truïc lieàn keà d • d ≤ 1,3m 21 taán - d > 1,3m 24 taán - Baùn kính quay voøng nhoû nhaát: Theo veät baùnh xe tröôùc phía ngoaøi ≤ 12m ‰ Ñoäng cô vaø heä thoáng truyeàn löïc: ‰ Coâng suaát ñoäng cô / 1 taán khoái löôïng oâ toâ ≥ 7,35 kW • Thôøi gian taêng toác töø luùc khôûi haønh ñeán 200m: t ≤ 20 + 0,4 G (s) • V max≥ 60 km/h • Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 15
  19. Caáu taïo oâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ toâ Ñoä doác vöôït ñöôïc trong ñieàu kieän ñaày taûi: 20% • Heä thoáng laùi ‰ Caùc baùnh xe daãn höôùng phaûi ñaûm baûo oâ toâ coù khaû naêng duy trì höôùng chuyeån • ñoäng thaúng khi oâ toâ ñang chaïy thaúng; töï quay veà höôùng chuyeån ñoäng thaúng khi thoâi taùc duïng löïc leân voâ laêng laùi (thoâi quay voøng). Caùc cô caáu chuyeån ñoäng cuûa heä thoáng laùi khi hoaït ñoäng khoâng ñöôïc va queät • vôùi baát kyø boä phaän naøo cuûa oâ toâ nhö khung, voû. Khoâng coù söï •khaùc bieät ñaùng keå veà goùc laùi cuûa baùnh xe daãn höôùng vaø löïc taùc ñoäng leân voâ laêng laùi veà beân traùi vaø beân phaûi khi quay. Ñoä rô goùc: • o OÂ toâ con, oâ toâ khaùch ñeán 12 choã, oâ toâ taûi ñeán 1500kg: ≤ 10 - o Caùc loaïi oâ toâ ≤ 15 : khaùc - Heä thoáng phanh ‰ Heä•thoáng phanh chính vaø phanh ñoã xe phaûi daãn ñoäng ñoäc laäp vôùi nhau. Hieäu quaû phanh chính khi thöû treân ñöôøng: Ñöôïc ñaùnh giaù baèng moät trong hai • chæ tieâu quaõng ñöôøng phanh S (m) hoaëc gia toác chaäm daàn lôùn nhaát khi phanh p 2 J pmax(m/s ) vôùi cheá ñoä thöû laø oâ toâ khoâng taûi ôû toác ñoä 30 km/h: PhaânQuaõng ñöôøng phanh Sp (m) Gia toác phanh Jpmax (m/s2) nhoùm Nhoùm 1: OÂ toâ con, keå hôn 5,8 Khoâng nhoû caû oâ Khoâng lôùn hôn 7,2 toâ con chuyeân duøng Nhoùm 2: OÂ toâ taûi vaø oâ toâ chuyeân duøng coù khoái löôïng toaøn boä khoâng lôùn hôn 8 Khoâng nhoû hôn 5,0 Khoâng lôùn hôn 9,5 taán, oâ toâ khaùch coù toång chieàu daøi khoâng lôùn hôn 7,5m Nhoùm 3: OÂ toâ taûi vaø oâ toâ chuyeân duøng coù khoái löôïng Khoâng nhoû hôn 4,2 lôùn hôn 11,0 Khoâng toaøn boä lôùn hôn 8 taán, oâ toâ khaùch coù toång chieàu daøi lôùn Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa http://www.ebook.edu.vn TPHCM 16
nguon tai.lieu . vn