1. Trang Chủ
  2. Cơ khí - Chế tạo máy
  3. Bài giảng Kết cấu ô tô - ĐH Bách Khoa TP. Hồ Chí Minh

Bài giảng Kết cấu ô tô - ĐH Bách Khoa TP. Hồ Chí Minh

Ô tô là phương tiện vận tải đường bộ chủ yếu. Nó có tính động cơ cao và phạm vi hoạt động rộng. Do vậy, trên thế giới ô tô được được dùng để vận chuyển hàng hóa hoặc hành khách phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế quốc dân và an ninh quốc phòng. ÑAÏI HOÏC BAÙCH KHOA THAØNH PHOÁ HOÀ MINH KHOA KYÕ THUAÄT GIAO THOÂNG BOÄ MOÂN OÂ TOÂ – MAÙY ÑOÄNG LÖÏC BAØI GIAÛNG KEÁT CAÁU OÂ TOÂ Thaønh phoá Hoà Chí Minh, thaùng 09 naêm 2006 http://www.ebook.edu.vn NOÄI DUNG Chöông 1: Toång Quan OÂ Toâ 1. Lòch Söû OÂ

Thể loại Tài liệu miễn phí Cơ khí - Chế tạo máy

Số trang 295

Ngày tạo 8/30/2018 4:16:35 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 8.30 M

Tên tệp

Tải Bài giảng Kết cấu ô tô - ĐH Bách Khoa TP. Hồ Chí M... (.pdf)

Xem mẫu

  1. ÑAÏI HOÏC BAÙCH KHOA THAØNH PHOÁ HOÀ MINH KHOA KYÕ THUAÄT GIAO THOÂNG BOÄ MOÂN OÂ TOÂ – MAÙY ÑOÄNG LÖÏC BAØI GIAÛNG KEÁT CAÁU OÂ TOÂ Thaønh phoá Hoà Chí Minh, thaùng 09 naêm 2006 http://www.ebook.edu.vn
  2. NOÄI DUNG Chöông 1: Toång Quan OÂ Toâ 1. Lòch Söû OÂ Toâ 2. Ñònh Nghóa – Phaân Loaïi OÂ Toâ 3. Boá Trí Chung OÂ Toâ 4. Nhöõng Tieâu Chuaån Veà OÂ Toâ 5. Caáu Taïo Toång Quaùt OÂ Toâ Chöông 2:Ly Hôïp 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2. Sô Ñoà Caáu Taïo Vaø Nguyeân Lyù Laøm Vieäc Cuûa Ly Hôïp 3. Daãn Ñoäng Ly Hôïp Chöông 3: Hoäp Soá 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2.Caáu Taïo Chung Cuûa Hoäp Soá 3. Cô Caáu Ñieàu Khieån Hoäp Soá Chöông 4: Hoäp Soá Töï Ñoäng 1. Khaùi Quaùt Veà Hoäp Soá Töï Ñoäng 2. Caùc Loaïi Hoäp Soá Töï Ñoäng 3. Caùc Boä Phaän Chính Cuûa Hoäp Soá Töï Ñoäng Chöông 5: Hoäp Phaân Phoái 1. Khaùi Quaùt Veà Hoäp Phaân Phoái 2. Phaân Loaïi Hoäp Phaân Phoái 3. Caáu Taïo Cuûa Moät Soá Hoäp Phaân Phoái Duøng Treân OÂ Toâ Du Lòch Chöông 6: Caùc Ñaêng 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2. Caùc Ñaêng Khaùc Toác 3. Caùc Ñaêng Ñoàng Toác 4. Khôùp Noái Ñaøn Hoài Chöông 7: Caàu Chuû Ñoäng 1. Truyeàn Löïc Chính 2. Vi Sai 3. Caáu Taïo Cuûa Moät Soá Boä Vi Sai Cuøng Truyeàn Löïc Chính http://www.ebook.edu.vn
  3. Chöông 8: Heä Thoáng Phanh 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2. Caáu Taïo Chung Cuûa Heä Thoáng Phanh 3. Cô Caáu Phanh 4. Phanh Döøng 5. Daãn Ñoäng Phanh Chính Baèng Thuyû Löïc 6. Daãn Ñoäng Thuyû Löïc Hai Doøng Coù Cöôøng Hoaù Chaân Khoâng 7. Daãn Ñoäng Khí Neùn 8. Daãn Ñoäng Thuyû Khí Keát Hôïp 9. Daãn Ñoäng Thuyû Löïc Coù Ñieàu Hoaø Löïc Phanh 10. Heä Thoáng Phanh Coù Boä Choáng Haõm Cöùng Baùnh Xe (ABS) CHÖÔNG 9: HEÄ THOÁNG TREO 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2. Caáu Taïo Chung 3. Khaùi Quaùt Chung Veà Dao Ñoäng Vaø Tính EÂm Dòu Chuyeån Ñoäng 4. Boä Phaän Ñaøn Hoài 5. Boä Phaän Daãn Höôùng 6. Boä Phaän Giaûm Chaán Chöông 10: Heä Thoáng Laùi 1. Coâng Duïng, Phaân Loaïi, Yeâu Caàu 2. Caáu Taïo Chung Cuûa Heä Thoáng Laùi 3. Caáu Taïo Cuûa Caùc Boä Phaän Trong Heä Thoáng Laùi 4. Goùc Ñaët Baùnh Xe 5. Heä Thoáng Laùi Coù Cöôøng Hoaù http://www.ebook.edu.vn
  4. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Keát caáu vaø tính toaùn oâtoâ maùy keùo, T1, 2, 3, Nhaø xuaát [1] Nguyeãn Höõu Caån baûn Boä Ñaïi hoïc vaø Trung hoïc chuyeân nghieäp 1985 Comprehensive AUTOMECHANICS, Bennett & [2]Hathaway and Lindebeck McKnight Publishing Co., 1985 Automotive Encyclopedia, Goodheart-Willcox [3] William K. Toboldt Company, 1995 Taøi lieäu ñaøo taïo Toyota giai ñoaïn 1 vaø giai ñoaïn 2 [4] Taøi lieäu ñaøo taïo Toyota Caáu Taïo Gaàm Xe Con, NXB Giao Thoâng Vaân Taûi, [5] PTS.Nguyeãn Khaéc Trai 1996 http://www.ebook.edu.vn
  5. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ OÂ TOÂ 1. LÒCH SÖÛ OÂ TOÂ 1.1 Treân theá giôùi OÂ toâ xuaát hieän ñaõ hôn 100 naêm. Chieác xe ñaàu tieân do Karl Benz (Ñöùc) cheá taïo naêm 1885 treân cô sôû xe ngöïa keùo, laép theâm ñoäng cô moät xy lanh coù coâng suaát töông ñöông 1 – 2 maõ löïc. OÂ toâ naøy coù ba baùnh, moät tröôùc vaø hai sau. Cuøng naêm nay, Gottlieb Daimler, moät ngöôøi Ñöùc khaùc laép ñaët ñoäng cô leân xe ñaïp goã. Naêm sau, 1886, oâng cheá taïo chieác xe boán baùnh ñaàu tieân. Hai anh em Charles vaø Frank Duryea cheá taïo chieác xe ñaàu tieân taïi Myõ naêm 1893. Cho ñeán 1895, Henry Ford, Ransom Olds vaø nhieàu ngöôøi khaùc ñaõ cheá taïo oâ toâ taïi Myõ. Cho ñeán naêm 1900, nhieàu nhaø maùy taïi Detroit cheá taïo oâ toâ, nhöng chuùng coøn khaù ñaét. Naêm 1908, Henry Ford xaây döïng daây chuyeàn cheá taïo oâ toâ, nhôø ñoù haï giaù thaønh xe ñaùng keå. Kieåu xe ñaàu tieân cheá taïo treân daây chuyeàn laø Model T Ford. Trong voøng 20 naêm, 15 trieäu xe Model T Ford ñaõ ñöôïc baùn. Ngaøy nay, coâng nghieäp oâ toâ laø moät trong nhöõng ngaønh coâng nghieäp lôùn nhaát treân theá giôùi. Taïi Myõ, khoaûng 12 trieäu coâng nhaân laøm vieäc trong ngaønh oâ toâ. Caùc haõng oâtoâ haøng ñaàu theá giôùi laø: GM, FORD, TOYOTA, MERCEDES, NISSAN, RENAULT-VOLVO, FIAT, Hình 1.1 – OÂ toâ Ford cheá taïo naêm 1896 CHRYSLER, HONDA. Caùc haõng naøy haøng naêm saûn xuaát tôùi 35,3 trieäu chieác coù giaù trò khoaûng 570 tyû USD (soá lieäu 2001). ÔÛ Nhaät Baûn coù moät loaït nhaø maùy saûn xuaát xe hôi nhö: TOYOTA, NISSAN, MITSUBISHI, MAZDA, ISUZU, HONDA, SUZUKI, DAIHATSU, SUBARU…ñang laø ñoái thuû caïnh tranh lôùn vôùi caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ Myõ vaø Chaâu AÂu. Chæ rieâng thò tröôøng Myõ, naêm 1991 caùc haõng oâtoâ Nhaät ñaõ baùn ñöôïc 3,1 trieäu chieác xe. Rieâng haõng TOYOTA coù nhöõng thôøi kyø taïi nhaø maùy laép raùp xe du lòch coù hai daây chuyeàn laép raùp baùn töï ñoäng vôùi quy moâ 1,5 phuùt coù moät chieác xe xuaát xöôûng. Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 1
  6. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ Taïi Haøn Quoác coù 3 haõng lôùn laø: HYUNDAI, KIA, DAEWOO. Moãi naêm caùc haõng oâtoâ naøy saûn xuaát 2 trieäu oâtoâ. Chính nhôø vaøo coâng nghieäp cheá taïo oâtoâ maø nöôùc naøy ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng nöôùc phaùt trieån taïi khu vöïc Chaâu AÙ Thaùi Bình Döông hieän nay. Coâng nghieäp oâtoâ ñöôïc coi laø ngaønh coâng nghieäp khoång loà, giaøu nhaát theá giôùi vôùi saûn löôïng haøng naêm ñaït tôùi 600 tyû USD. Ñaây laø moät ngaønh coâng nghieäp toång hôïp cuõng laø nôi taäp trung söï hoaøn thieän veà coâng ngheä vaø öùng duïng caùc tieán boä kyõ thuaät cao, coù taùc ñoäng thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa nhieàu ngaønh coâng nghieäp khaùc nhö cô khí, ñieän töû, ñieän, ñieàu khieån töï ñoäng, vaät lieäu kim loaïi vaø phi kim loaïi, vaät lieäu môùi, hoaù hoïc, cao su, sôn, chaát deûo, thuyû tinh vaø xaêng daàu… 1.2. Taïi Vieät Nam: - Giai ñoaïn 1: Giai ñoaïn cheá taïo thöû nghieäm ñôn chieác, baét ñaàu töø naêm 1960 vôùi chieác xe 3 baùnh CHIEÁN THAÉNG vaø keát thuùc vaøo naêm 1970-1972 vôùi chieác xe TRÖÔØNG SÔN vaø xe vaän chuyeån noâng thoân VC1 do caùc nhaø saûn xuaát trong nöôùc thöïc hieän vaø khoâng phaùt trieån tieáp ñöôïc. - Giai ñoaïn 2: Laép raùp vôùi caùc lieân doanh oâtoâ ñaàu tieân coù voán nöôùc ngoaøi trong naêm 1992 vaø phaùt trieån maïnh töø naêm 1997-1998 khi maø haøng loaït lieân doanh ñöôïc caáp giaáy pheùp cuoái naêm 1995 vaø hoaøn taát vieäc xaây döïng (11 lieân doanh). Söï coù maët cuûa caùc lieân doanh ñaëc bieät laø lieân doanh vôùi caùc haõng lôùn Toyota, Ford… ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp ñaùng keå cho neàn coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam. Caùc nhaø maùy laép raùp saûn xuaát oâtoâ töông töï treân theá giôùi veà nguyeân taéc, coù chaêng chæ khaùc ôû möùc ñoä qui moâ vaø töï ñoäng hoaù. Tuy nhieân vieäc ñaàu tö cuûa caùc haõng vaøo Vieät Nam trong coâng nghieäp oâtoâ chæ môùi döøng laïi ôû coâng ñoaïn laép raùp hoaëc coù noäi ñòa thì cuõng raát ít. Lyù do thì raát nhieàu song caùc lyù do chính thì coù theå thaáy nhö sau: + Thò tröôøng nhoû phaân chia cho nhieàu nhaø saûn xuaát, saûn löôïng cuûa caùc nhaø saûn xuaát thaáp ñieàu naøy khoâng cho pheùp ñaàu tö neáu nghó ñeán phuïc vuï thò tröôøng trong nöôùc. + Caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ lôùn haàu nhö ñaõ saép xeáp xong heä thoáng caùc nhaø cung caáp saûn xuaát caùc linh kieän taïi caùc nöôùc laùng gieàng, vieäc ñaàu tö vaøo Vieät Nam ñeå saûn xuaát caùc chi tieát boä phaän naøy laø khoâng kinh teá neân hoï khoâng phaùt trieån theo höôùng naøy. + Haàu nhö chöa xuaát hieän caùc nhaø cung caáp ôû Vieät Nam vôùi tö caùch laø caùc nhaø saûn xuaát ñoäc laäp. Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 2
  7. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ 2. ÑÒNH NGHÓA – PHAÂN LOAÏI OÂ TOÂ 2.1 Ñònh nghóa: OÂ toâ laø phöông tieän vaän taûi ñöôøng boä chuû yeáu. Noù coù tính cô ñoäng cao vaø phaïm vi hoaït ñoäng roäng. Do vaäy, treân toaøn theá giôùi oâ toâ hieän ñöôïc duøng vaän chuyeån haøng hoaù hoaëïc haønh khaùch phuïc vuï cho nhu caàu phaùt trieån kinh teá quoác daân vaø an ninh quoác phoøng. Theo TCVN 6211:2003 – Phöông tieän giao thoâng ñöôøng boä:Kieåu, thuaät ngöõ vaø ñònh nghóa, oâ toâ ñöôïc ñònh nghóa nhö sau: OÂ toâ (Motor vehicle) laø loaïi phöông tieän giao thoâng ñöôøng boä chaïy baèng ñoäng cô coù töø boán baùnh xe trôû leân, khoâng chaïy treân ñöôøng ray vaø thöôøng ñöôïc duøng ñeå chôû ngöôøi vaø/hoaëc haøng hoùa; keùo caùc rô mooùc, sô mi rô mooùc; thöïc hieän caùc chöùc naêng, coâng duïng ñaëc bieät. OÂ toâ bao goàm caû caùc loaïi xe sau: - Caùc xe ñöôïc noái vôùi moät ñöôøng daây daãn ñieän, ví duï oâ toâ ñieän baùnh loáp (trolley bus). - Caùc xe ba baùnh coù khoái löôïng baûn thaân lôùn hôn 400kg. 2.2 Phaân loaïi oâ toâ: 2.2.1 Theo taûi troïng vaø soá choã ngoài: Theo taûi troïng vaø soá choã ngoài, oâ toâ ñöôïc chia thaønh caùc loaïi: Hình 1.2 – Caùc daïng oâ toâ con - Sedan: Coù voû cöùng, 2-4 cöûa - Hardtop: Mui kim loaïi cöùng, khoâng coù khung ñöùng giöõa 2 cöûa tröôùc vaø sau - Hatchback: Kieåu sedan coù khoang haønh lyù thu goïn trong cabin, cöûa laät phía sau vaùt thaúng töø ñeøn haäu leân noùc cabin, baûn leà môû leân phía treân. Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 3
  8. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ - OÂ toâ coù troïng taûi nhoû (haïng nheï): Troïng taûi chuyeân chôû nhoû hôn hoaëc baèng 1,5 taán vaø oâ toâ coù soá choã ngoài ít hôn hoaëc baèng 9 choã ngoài. - OÂ toâ coù troïng taûi trung bình (haïng vöøa): Troïng taûi chuyeân chôû lôùn hôn 1,5 taán vaø nhoû hôn 3,5 taán hoaëc coù soá choã ngoài lôùn hôn 9 vaø nhoû hôn 30 choã. - OÂ toâ coù troïng taûi lôùn (haïng lôùn): Troïng taûi chuyeân chôû lôùn hôn hoaëc baèng 3,5 taán hoaëc soá choã ngoài lôùn hôn hoaëc baèng 30 choã ngoài. - OÂ toâ coù troïng taûi raát lôùn (haïng naëng): Taûi troïng chuyeân chôû lôùn hôn 20 taán, thöôøng ñöôïc söû duïng ôû caùc vuøng moû. Hình 1.3 – Caùc daïng oâ toâ khaùch 1. Minibus 2. Bus 3. Trolleybus 4. Bus 2 taàng 5. Bus noái toa 2.2.2 Theo nhieân lieäu söû duïng Duïa vaøo nhieân lieäu söû duïng, oâ toâ ñöôïc chia thaønh caùc loaïi: - OÂ toâ chaïy xaêng; - OÂ toâ chaïy daàu diesel; - OÂ toâ chaïy baèng khí gas; - OÂ toâ ña nhieân lieäu (xaêng, diesel, gas); - OÂ toâ chaïy ñieän. Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 4
  9. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ 2.2.3 Theo coâng duïng Theo coâng duïng, oâ toâ chia thaønh 03 loaïi chính (theo Tieâu chuaån ngaønh 22 TCN - 02 - Phöông tieän giao thoâng cô giôùi ñöôøng boä – Phaân loaïi oâ toâ chôû ngöôøi, oâ toâ chôû haøng vaø oâ toâ chuyeân duøng) : OÂ toâ chôû ngöôøi: OÂ toâ coù keát caáu vaø trang bò chuû yeáu duøng ñeå chôû ngöôøi. OÂ toâ chôû ngöôøi ñöôïc chia ra: • OÂ toâ con: Coù soá choã ngoài khoâng lôùn hôn 9, keå caû choã cho ngöôøi laùi. • OÂ toâ khaùch: Coù soá choã ngoài töø 10 trôû leân, bao goàm caû choã cho ngöôøi laùi. • OÂ toâ chôû ngöôøi loaïi khaùc: Laø oâ toâ chôû ngöôøi nhöng khaùc vôùi caùc loaïi oâ toâ ñaõ neâu treân, ví duï oâ toâ chôû tuø nhaân, oâ toâ tang leã, oâ toâ cöùu thöông…) OÂ toâ chôû haøng: OÂ toâ coù keát caáu vaø trang bò chuû yeáu ñeå chôû haøng hoùa, trong cabin coù boá trí toái ña hai haøng gheá. Coù theå phaân oâ toâ chôû haøng thaønh caùc loaïi sau: • OÂ toâ taûi thuøng hôû Hình 1.4 – Caùc daïng oâ toâ taûi 1. Taûi thuøng hôû 2. Taûi mui phuû baït 3. Taûi thuøng kín 4. Thuøng töï ñoå 5. Taûi caåu 6. Baûo oân 7. Ñoâng laïnh 8. Xitec (boàn) Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 5
  10. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ • OÂ toâ taûi thuøng coù mui phuû • OÂ toâ taûi thuøng kín • OÂ toâ taûi töï ñoå • OÂ toâ taûi coù caàn caåu • OÂ toâ taûi baûo oân, oâ toâ chôû haøng ñoâng laïnh • OÂ toâ xitec chôû chaát loûng …. OÂ toâ chuyeân duøng: OÂ toâ coù keát caáu vaø trang bò ñeå thöïc hieän moät chöùc naêng, nhieäm vuï ñaëc bieät. Ví duï: • OÂ toâ cöùu hoûa • OÂ toâ queùt ñöôøng • OÂ toâ huùt buøn • OÂ toâ troän beâ toâng • OÂ toâ thang…. Hình 1.5 – Caùc loaïi oâ toâ chuyeân duøng 3. BOÁ TRÍ CHUNG OÂ TOÂ Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 6
  11. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ Caùc thoâng soá boá trí chung cuûa oâ toâ laø nhöõng thoâng soá cô baûn ñeå xaùc ñònh caùc ñaëc tính chung cuûa oâ toâ . Coù theå phaân caùc thoâng soá boá trí chung ra caùc nhoùm chính sau: 3.1 Coâng thöùc caáu taïo Baùnh xe chuû ñoäng laø baùnh xe nhaän ñöôïc coâng suaát truyeàn töø ñoäng cô ñeán, khi baùnh xe chuû ñoäng quay seõ laøm oâ toâ chuyeån ñoäng. Neáu caùc baùnh sau laø baùnh chuû ñoäng , ta coù xe rear-wheel drive (RWD). Neáu caùc baùnh tröôùc laø baùnh chuû ñoäng, ta coù front-wheel drive (FWD). Neáu caû 4 baùnh ñeàu laø baùnh chuû ñoäng, ta coù four-wheel drive (4WD) hoaëc all-wheel drive (AWD). Neáu kyù hieäu: a – Soá ñaàu truïc b – Soá ñaàu truïc chuû ñoäng thì coâng thöùc baùnh xe ñöôïc vieát laø a x b. Hình 1.6 – Coâng thöùc caáu taïo oâ toâ Ví duï: OÂ toâ 2 truïc, coù moät truïc chuû ñoäng coù coâng thöùc 4x2. OÂ toâ 2 truïc, caû hai truïc chuû ñoäng coù coâng thöùc 4x4 OÂ toâ 3 truïc, seõ coù caùc coâng thöùc 6x2, 6x4, 6x6. 3.2 Caùc thoâng soá boá trí chung veà troïng löôïng Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 7
  12. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ - Troïng löôïng baûn thaân (G0) : Laø troïng löôïng oâ toâ khi ñoå ñaày nhieân lieäu, daàu nhôøn vaø nöôùc laøm maùt nhöng chöa coù taûi. - Troïng taûi (Gh) : Laø troïng löôïng haøng maø oâ toâ coù theå chôû ñöôïc theo quy ñònh cuûa nhaø cheá taïo. - Troïng löôïng toaøn boä (Ga) : Ga = G0 + Gh + Gn Gn : Troïng löôïng ngöôøi treân oâ toâ - Troïng löôïng phaân boå leân truïc tröôùc (Ga1) - Troïng löôïng phaân boå leân truïc sau (Ga2) 3.3 Caùc thoâng soá boá trí chung veà kích thöôùc Hình 1.7 – Thoâng soá kích thöôùc oâ toâ - Chieàu daøi toaøn boä (L) : Khoaûng caùch giöõa 2 maët phaúng thaúng ñöùng vuoâng goùc vôùi maët phaúng trung tuyeán doïc oâ toâ vaø tieáp xuùc vôùi ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái oâ toâ. Taát caû caùc boä phaän cuûa oâ toâ, keå caû caùc phaàn nhoâ ra phía tröôùc vaø sau phaûi naèm giöõa hai maët phaúng naøy. - Chieàu roäng toaøn boä (B) : Khoaûng caùch giöõa 2 maët phaúng song song vôùi maët phaúng trung tuyeán doïc oâ toâ vaø tieáp xuùc vôùi 2 beân oâ toâ. Taát caû caùc phaàn cuûa oâ toâ, ñaëc bieät caùc phaàn ñöôïc laép ñaët nhoâ ra hai beân, phaûi naèm giöõa hai maët phaúng naøy, tröø kính chieáu haäu. - Chieàu cao toaøn boä (H) : Khoaûng caùch giöõa maët töïa cuûa oâ toâ vaø maët phaúng naèm ngang tieáp xuùc vôùi phaàn cao nhaát cuûa oâ toâ. Taát caû caùc phaàn laép ñaët cuûa xe phaûi naèm giöõa hai maët phaúng naøy. Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 8
  13. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ - Chieàu daøi cô sôû (Lo) :Khoaûng caùch giöõa caùc maët phaúng ñi qua caùc ñöôøng taâm cuûa baùnh tröôùc vaø baùnh sau vaø thaúng goùc vôùi maët phaúng töïa. - Chieàu daøi ñaàu xe (L1) : Khoaûng caùch giöõa maët phaúng thaúng ñöùng ñi qua taâm baùnh xe tröôùc vaø ñieåm ñaàu cuøng cuûa oâ toâ, bao goàm taát caû caùc boä phaän ñöôïc laép cöùng vaøo oâ toâ. - Chieàu daøi ñuoâi xe (L2) : Khoaûng caùch giöõa maët phaúng thaúng ñöùng ñi qua taâm baùnh xe sau vaø ñieåm sau cuøng cuûa oâ toâ, bao goàm caû bieån soá hoaëc giaù laép ñaët vaø taát caû caùc boä phaän ñöôïc laép cöùng vaøo oâ toâ. - Khoaûng saùng gaàm xe (Hg) : Khoaûng caùch giöõa maët töïa cuûa oâ toâ vaû ñieåm thaáp nhaát cuûa oâ toâ naèm giöõa 2 baùnh, tröø caùc baùnh xe. - Goùc thoaùt tröôùc (α1): Goùc nhoû nhaát taïo bôûi beà maët töïa vaø maët phaúng tieáp tuyeán vôùi caùc baùnh tröôùc vaø ñi qua moät ñieåm nhoâ ra naøo ñoù cuûa ñöôøng bao tröôùc oâ toâ. - Goùc thoaùt sau (α2): Goùc nhoû nhaát taïo bôûi beà maët töïa vaø maët phaúng tieáp tuyeán vôùi caùc baùnh sau vaø ñi qua moät ñieåm nhoâ ra naøo ñoù cuûa ñöôøng bao sau oâ toâ. 3.4 Caùc thoâng soá ñaëc tính kyõ thuaät Caùc thoâng soá ñaëc tính kyõ thuaät do nhaø saûn xuaát cung caáp, thöôøng ñöôïc theå hieän ñaày ñuû trong taøi lieäu kyõ thuaät ñi keøm vôùi oâ toâ. Caùc thoâng soá kyõ thuaät chính goàm: - Baùn kính quay voøng nhoû nhaát (Rmin): Laø khoaûng caùch töø taâm quay ñeán taâm veát baùnh xe , trong khi quay baùnh daãn höôùng vôùi goùc lôùn nhaát. - Toác ñoä nhanh nhaát cuûa oâ toâ (Vmax) : Laø toác ñoä oâ toâ treân maët ñöôøng naèm ngang maø treân ñöôøng ñoù oâ toâ khoâng taêng toác ñöôïc nöõa. - Möùc tieâu hao nhieân lieäu (l/100 km) khi thöû nghieäm. - Caùc thoâng soá cuûa ñoäng cô: • Kieåu, nhaõn hieäu, soá xy lanh , caùch boá trí • Ñöôøng kính xy lanh, haønh trình piston • Dung tích laøm vieäc • Tyû soá neùn • Coâng suaát cöïc ñaïi / soá voøng quay • Moâ men quay cöïc ñaïi / soá voøng quay Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 9
  14. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ - Caùc thoâng soá heä thoáng truyeàn löïc: • Tyû soá truyeàn hoäp soá • Tyû soá truyeàn caàu chuû ñoäng • Kieåu heä thoáng phanh • Kieåu heä thoáng treo • Kieåu heä thoáng laùi • Côõ loáp • …… 4. NHÖÕNG TIEÂU CHUAÅN VEÅ OÂ TOÂ 4.1 Tieâu chuaån nhaän daïng VIN (Vehicle Identification Number) Ñeå phuïc vuï cho vieäc nhaän bieát xe, heä thoáng ñaùnh soá khung theo tieâu chuaån quoác teá VIN (Vehicle Identification Number) goàm 17 kyù töï ñöôïc aùp duïng. Soá khung goàm 3 phaàn chính, ñöôïc taïo neân bôûi caùc soá vaø chöõ, nhöng khoâng söû duïng chöõ I, O, Q: - 03 kyù töï ñaàu: Khu vöïc nhaän bieát nhaø saûn xuaát. Caùc kyù töï naøy ñöôïc quy ñònh treân toaøn theá giôùi. Ví duï: JAA - OÂ toâ Isuzu saûn xuaát taïi Vieät Nam KMH – OÂ toâ cuûa nhaø maùy Hyundai Motor Company’s Pass car , Korea. - 06 kyù töï tieáp: Khu vöïc mieâu taû xe. Caùc yù nghóa cuûa caùc chöõ, soá naøy do nhaø saûn xuaát quy ñònh, cho bieát caùc thuoäc tính chung cuûa xe. - 08 kyù töï coøn laïi: Khu vöïc chæ thò xe. Trong ñoù kyù töï ñaàu tieân (kyù töï thöù 10 tính toång coäng) cho bieát naêm saûn xuaát xe: Naêm Maõ soá Naêm Maõ soá Naêm Maõ soá 1980 A 1990 L 2000 Y 1981 B 1991 M 2001 1 1982 C 1992 N 2002 2 1983 D 1993 P 2003 3 1984 E 1994 R 2004 4 1985 F 1995 S 2005 5 1986 G 1996 T 2006 6 Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 10
  15. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ 1987 H 1997 V 2007 7 1988 J 1998 W 2008 8 1989 K 1999 X 2009 9 Ví duï 1: OÂ toâ taûi ISUZU coù VIN: JAANKR55LV7100009 coù yù nghóa - JAA: OÂ toâ cuûa haõng ISUZU saûn xuaát taïi Vieät Nam - N : OÂ toâ taûi nheï - K : Toång troïng taûi • H : 2,5 – 3,5 taán • K : 3,3 – 5,5 taán • P : 5,0 – 7,0 taán • 1 : 6,0 – 8,0 taán - R : Coâng thöùc baùnh xe (R = 4x2) - 55 : Loaïi ñoäng cô • 55: 4JB1 • 58: 4BE1 - L : Chieàu daøi cô sôû • E: 2451 – 2500 mm • E2: 2460mm • G: 2751 – 2900 mm • L: 3351 – 3500 mm • P: 3801 – 3950 mm • R: 4101 – 4250 mm - V : Naêm saûn xuaát (V – 1997) - 7100009: Soá thöù töï xuaát xöôûng Ví duï 2: OÂ toâ taûi HYUNDAI coù VIN: KMFCA17CPVC123456 - K: Korea - M: Hyundai Motor Company - F: Kieåu xe Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 11
  16. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ • B: Xe ñaàu keùo • C: Xe chuyeân duøng • E: Maùy keùo • F: Xe taûi - C: Toång troïng taûi * A : 8 taán * J: 18 taán * S: 14 taán * B: 8,5 taán * L: 5 taán * C: 11 taán * M: 4,5 taán * D: 15 taán * N: 25 taán * E: 9,5 taán * P: 19 taán * F: 11,5 taán * R: 25,5 taán - A: Daïng thuøng taûi (A – Taûi) - 1: Loaïi xe (1 – Xe thoâng duïng) - 7: Heä thoáng phanh (7 – Phanh thuûy löïc; 8 – Phanh khí) - C: Loaïi ñoäng cô * A : D8AA * U: D6AU * Z: D6AZ * B: D6AB * V: D6AV * C: D6AC * X: D8AX * D: 8DC9 * Y: D8AY - P: Daïng tay laùi (P- Tay laùi beân traùi ; R – Tay laùi beân phaûi) - V: Naêm saûn xuaát - C: Nhaø maùy cheá taïo • A: Nhaø maùy Asan • B: Nhaø maùy Cheonju • C: Nhaø maùy Ulsan - 123456: Soá thöù töï xe saûn xuaát (Serial Number) Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 12
  17. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ Ñoái vôùi ñoäng cô, soá ñöôïc ñaùnh theo quy ñònh rieâng cuûa nhaø saûn xuaát, nhöng thöôøng goàm hai nhoùm kyù töï: - Nhoùm thöù nhaát: Chæ maõ soá kieåu cuûa ñoäng cô - Nhoùm thöù hai: Chæ soá thöù töï cuûa ñoäng cô YÙ nghóa cuaû nhoùm kyù töï thöù nhaát: Ñaëc ñieåm cuûa Kyù töï Nguyeân baûn tieáng Anh YÙ nghóa ñoäng cô G Gasoline Xaêng Nhieân lieäu söû duïng D Diesel Daàu diesel IL In line Moät daõy HO Horizontal Opposed Ñoái xöùng naèm ngang Boá trí xy lanh thaúng haøng V V-type Kieåu chöõ V OHC Over Head Camshaft Truïc cam ñaët phía treân DOHC Double Over Head Hai truïc cam ñaët phía Camshaft treân Boá trí van OHV Over Head Valve Van ñaët phía treân RDV Rotary Disk Valve Ñóa van xoay PV Piston Valve Van con ñoäi kieåu piston C Carburetor Cheá hoaø khí EC Electronic Carburetor Cheá hoaø khí ñieàu khieån Heä thoáng cung caáp ñieän töû nhieân lieäu FI Fuel Injection Phun xaêng EFI Electronic Fuel Injection Phun xaêng ñieän töû A Air cooling Baèng khoâng khí Heä laøm maùt W Water cooling Baèng nöôùc Boá trí ñoäng cô F Front Boá trí phía tröôùc Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 13
  18. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ R Rear Boá trí phía sau US Under seat Boá trí döôùi choã ngoài M Midship Boá trí ôû giöõa S, Sg SAE Theo tieâu chuaån Myõ D DIN Theo tieâu chuaån Ñöùc EEC EEC Theo tieâu chuaån Chaâu Aâu J JIS Theo tieâu chuaån Nhaät 4.2 Tieâu chuaån Vieät nam Khi oâ toâ hoaït ñoäng treân ñöôøng baét buoäc phaûi tuaân theo nhöõng tieâu chuaån cuaû Chính phuû caùc nöôùc quy ñònh nhaèm taêng tính an toaøn cho ngöôøi söû duïng, taêng tính kinh teá nhieân lieäu vaø giaûm oâ nhieãm khoâng khí do khí thaûi. Taïi Vieät Nam, Boä Giao thoâng Vaän taûi ban haønh Tieâu chuaån ngaønh 22 TCN 307-03 ngaøy 10/07/2003 quy ñònh veà caùc yeâu caàu an toaøn chung cho oâ toâ. Moät soá ñieåm chính cuûa tieâu chuaån naøy: Kích thöôùc cho pheùp lôùn nhaát: • Chieàu daøi oâ toâ : 12,2m Vôùi oâ toâ keùo sô mi rô mooùc, keùo rô moùc, oâ toâ khaùch noái toa: 20m • Chieàu roäng: 2,5 m • Chieàu cao: OÂ toâ coù khoái löôïng toaøn boä treân 5 taán: 4,0 m OÂ toâ coù khoái löôïng toaøn boä ñeán 5 taán: Hmax ≤ 1,75 Wt Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 14
  19. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ Wt laø khoaûng caùch giöõa taâm veát tieáp xuùc cuûa hai baùnh xe sau vôùi maët ñöôøng tröôøng hôïp truïc sau laép baùnh ñôn, hay laø khoaûng caùch giöõa taâm veát tieáp xuùc cuûa hai baùnh xe sau phía ngoaøi tröôøng hôïp truïc laép baùnh ñoâi. • Chieàu daøi ñuoâi xe: ≤ 65% chieàu daøi cô sôû (oâ toâ khaùch), 60% (oâ toâ taûi). Hình 1.8 – Phöông phaùp xaùc ñònh giaù trò Wt Phaân boá khoái löôïng leân truïc • Truïc ñôn : 10 taán • Truïc keùp: Phuï thuoäc khoaûng caùch hai taâm truïc d - d < 1,0 m 11 taán - 1 ≤ d ≤ 1,3m 16 taán - d ≥ 1,3m 18 taán • Truïc ba: Phuï thuoäc khoaûng caùch hai taâm truïc lieàn keà d - d ≤ 1,3m 21 taán - d > 1,3m 24 taán Baùn kính quay voøng nhoû nhaát: Theo veät baùnh xe tröôùc phía ngoaøi ≤ 12m Ñoäng cô vaø heä thoáng truyeàn löïc: • Coâng suaát ñoäng cô / 1 taán khoái löôïng oâ toâ ≥ 7,35 kW • Thôøi gian taêng toác töø luùc khôûi haønh ñeán 200m: t ≤ 20 + 0,4 G (s) • Vmax ≥ 60 km/h Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 15
  20. Caáu taïo oâ toâ Chöông 1 – Toång quan veà oâ toâ • Ñoä doác vöôït ñöôïc trong ñieàu kieän ñaày taûi: 20% Heä thoáng laùi • Caùc baùnh xe daãn höôùng phaûi ñaûm baûo oâ toâ coù khaû naêng duy trì höôùng chuyeån ñoäng thaúng khi oâ toâ ñang chaïy thaúng; töï quay veà höôùng chuyeån ñoäng thaúng khi thoâi taùc duïng löïc leân voâ laêng laùi (thoâi quay voøng). • Caùc cô caáu chuyeån ñoäng cuûa heä thoáng laùi khi hoaït ñoäng khoâng ñöôïc va queät vôùi baát kyø boä phaän naøo cuûa oâ toâ nhö khung, voû. • Khoâng coù söï khaùc bieät ñaùng keå veà goùc laùi cuûa baùnh xe daãn höôùng vaø löïc taùc ñoäng leân voâ laêng laùi veà beân traùi vaø beân phaûi khi quay. • Ñoä rô goùc: - OÂ toâ con, oâ toâ khaùch ñeán 12 choã, oâ toâ taûi ñeán 1500kg: ≤ 10o - Caùc loaïi oâ toâ khaùc : ≤ 15o Heä thoáng phanh • Heä thoáng phanh chính vaø phanh ñoã xe phaûi daãn ñoäng ñoäc laäp vôùi nhau. • Hieäu quaû phanh chính khi thöû treân ñöôøng: Ñöôïc ñaùnh giaù baèng moät trong hai chæ tieâu quaõng ñöôøng phanh Sp (m) hoaëc gia toác chaäm daàn lôùn nhaát khi phanh Jpmax (m/s2) vôùi cheá ñoä thöû laø oâ toâ khoâng taûi ôû toác ñoä 30 km/h: Phaân nhoùm Quaõng ñöôøng phanh Sp (m) Gia toác phanh Jpmax (m/s2) Nhoùm 1: OÂ toâ con, keå caû oâ Khoâng lôùn hôn 7,2 Khoâng nhoû hôn 5,8 toâ con chuyeân duøng Nhoùm 2: OÂ toâ taûi vaø oâ toâ chuyeân duøng coù khoái löôïng toaøn boä khoâng lôùn hôn 8 Khoâng lôùn hôn 9,5 Khoâng nhoû hôn 5,0 taán, oâ toâ khaùch coù toång chieàu daøi khoâng lôùn hôn 7,5m Nhoùm 3: OÂ toâ taûi vaø oâ toâ chuyeân duøng coù khoái löôïng Khoâng lôùn hôn 11,0 Khoâng nhoû hôn 4,2 toaøn boä lôùn hôn 8 taán, oâ toâ khaùch coù toång chieàu daøi lôùn Boä moân OÂ toâ – ÑH Baùch khoa TPHCM http://www.ebook.edu.vn 16
nguon tai.lieu . vn
Kiến trúc - Xây dựng Tự động hoá Điện - Điện tử Kĩ thuật Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Năng lượng Hoá dầu Hoá học Sinh học