Xem mẫu
- BÀI I
SỰ RA ĐỜI CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
VÀ
CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN
- I. HOÀN CẢNH RA ĐỜI CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN
VIỆT NAM
1. Tình hình chính trị thế giới cuối thế kỷ 19 đầu thế
kỷ 20
- Sự chuyển biến của CNTB và hậu quả của nó.
Có 2 điểm cần lưu ý:
+ CNTB đã chuyển từ giai đoạn tự do cạnh tranh sang giai
đoạn độc quyền, đế quốc chủ nghĩa. Chúng đã tăng
cường xâm lược các nước khác, biến hàng trăm quốc gia
dân tộc trở thành thuộc địa, nô lệ. Vấn đề dân tộc trở
thành vấn đề quốc tế lớn.
+ Mâu thuẫn giữa các dân tộc bị áp bức với CN đế quốc
ngày càng gay gắt. Phong trào đấu tranh chống CNĐQ
- - Sự ra đời và phát triển ngày càng mạnh của CN
Mác - Lênin.
+ Ra đời vào tháng 2-1848, đến đầu thế kỷ 20 đã có
vai trò to lớn trong đời sống chính trị thế giới, trở
thành hệ tư tưởng của giai cấp công nhân.
+ CN Mác - Lênin đã đem lại cho nhân loại một
nhận thức mới về con đường phát triển của mình,
mở ra thời đại mới để giải phóng nhân dân lao
động thoát khỏi mọi sự áp bức bóc lột, có cuộc
sống ngày càng tốt đẹp.
- - Thắng lợi của cách mạng Tháng 10 Nga và sự ra đời của
Quốc tế cộng sản (3-1919- quốc tế 3) (Quốc tế 1 thành
lập năm 1864; quốc tế 2: 1889). Quốc tế 3 hết sức quan
tâm đến vấn đề dân tộc thuộc địa (trong 7 kỳ Đại hội của
Quốc tế 3 có 2 kỳ chuyên bàn về thuộc địa)
+ Cách mạng Tháng 10 Nga mở ra cho nhân loại con
đường hiện thực để giải phóng người lao động thoát khỏi
ách áp bức, bóc lột, cổ vũ nhân dân các nước trong đó có
nhân dân Việt Nam đứng lên đấu tranh giành quyền sống.
+ Một loạt Đảng Cộng sản ra đời và gia nhập quốc tế
Cộng sản.
+ Là điểm đến và nơi hội tụ các nhà yêu nước và cách
mạng thế giới. Nước Nga Xô Viết và quốc tế Cộng sản là
nơi đào tạo, huấn luyện nhiều chiến sĩ cách mạng cho các
dân tộc
- 2. Tình hình Việt Nam
a) Khái quát quá trình xâm lược Việt Nam của thực dân
Pháp
- Ngày 1-9-1858: Tấn công xâm lược Việt Nam tại Đà
Nẵng nhưng thất bại. Sau đó chuyển sang tấn công thôn
tính 3 tỉnh miền Đông rồi miền Tây. Đến cuối những năm
60 của thế kỷ XIX thôn tính xong Nam Kỳ.
- Năm 1873: Đánh chiếm Bắc Kỳ và thành Hà Nội lần 1.
- Năm 1882: Đánh chiếm Bắc kỳ và thành Hà Nội lần 2
- Năm 1883: Triều đình nhà Nguyễn ký Hàng ước Hác -
măng.
- Năm 1884: Triều đình nhà Nguyễn ký Hiệp định Pa-tơ-
nốt chấp nhận sự đô hộ của thực dân Pháp trên toàn cõi
Việt Nam
- b) Xã hội Việt Nam dưới sự thống trị của Thực dân Pháp
- Đặc điểm chủ yếu của chính sách cai trò của thực dân
Pháp
+ Về kinh tế: thi hành chính sách kinh tế rất bảo thủ.
+ Về chính trị: Chế độ cai trị trực tiếp rất tàn bạo.
+ Về văn hoá - xã hội: Chính sách ngu dân triệt để
- Chính sách cai trị bảo thủ và tàn bạo đã gây ra 4 hậu quả
nghiêm trọng:
+ Nền kinh tế Việt Nam kiệt quệ, lạc hậu, mất cân đối
và lệ thuộc vào kinh tế nước Pháp.
+ Nền văn hoá dân tộc bị chà đạp và tàn phá, 95% dân số
mù chữ (ví dụ Pháp phá thành Hà Nội)
+ Nhân dân lao động trước hết là công nhân và nông dân bị
bần cùng hoá.
+ Dân tộc Việt Nam hoàn toàn mất độc lập, tự do.
- - Tình hình giai cấp: có 5 giai cấp chủ yếu:
+ Một là: giai cấp địa chủ, giai cấp này phân hoá làm 3 hạng: đại,
trung và tiểu địa chủ. Đại địa chủ đứng hẳn về phe đế quốc. Trung
và tiểu địa chủ ít nhiều có tinh thần dân tộc.
+ Hai là: Giai cấp tư sản chia làm 2 bộ phận: Tư sản mại bản và tư
sản dân tộc. Tư sản mại bản gắn với đế quốc, tư sản dân tộc có tinh
thần yêu nước nhưng nhỏ yếu về số lượng và thế lực kinh tế, yếu
đuối về tinh thần.
+ Ba là: Tầng lớp tiểu tư sản: có tinh thần yêu nước, yêu độc lập tự
do, nhạy cảm về chính trị song hay hoang mang dao động về tư
tưởng. Đời sống của đa số nghèo khó, bấp bênh.
+ Bốn là: giai cấp nông dân: bị áp bức về chính trị, bị bóc lột nặng nề
về kinh tế nên có mâu thuẫn gay gắt với đế quốc và phong kiến. Họ
chiếm số đông trong dân cư, có tinh thần đấu tranh rất quyết liệt.
+ Năm là: Giai cấp công nhân: Phần lớn xuất phát từ nông dân, bị đế
quốc, phong kiến và tư sản bóc lột, áp bức rất tàn bạo. Tuy ra đời ở
một nước thuộc địa, kém phát triển nhưng họ vẫn có những đặc
điểm của giai cấp công nhân quốc tế, và là lực lượng chính trị tiên
tiến nhất của xã hội Việt Nam lúc này.
- - Các mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu trong xã hội:
Do sự đối lập về lợi ích kinh tế và chính trị giữa
các giai tầng nói trên, nên trong xã hội Việt Nam
lúc này có 2 mâu thuẫn cơ bản:
+ Mâu thuẫn giữa dân tộc Việt Nam với đế quốc
xâm lược. Đây là mâu thuẫn chủ yếu và gay gắt
nhất.
+ Mâu thuẫn giữa nhân dân ta (chủ yếu là nông
dân) với giai cấp địa chủ phong kiến.
- Xã hội Việt Nam muốn phát triển thì phải
giải quyết cho được 2 mâu thuẫn này. Vấn
đề trung tâm, quyết định giải quyết 2 mâu
thuẫn cơ bản là vấn đề chính quyền. Thực
hiện mục tiêu đó, nhiều cuộc đấu tranh của
nhân dân ta diễn ra trong suốt mấy mươi năm
từ khi thực dân Pháp đặt chân lên đất nước ta
cho đến những năm đầu của thế kỷ 20 nhưng
đều thất bại.
- c) Phong trào yêu nước theo khuynh hướng phong
kiến và Tư sản..
- Phong trào Cần vương (theo hệ tư tưởng phong
kiến)
+ Người khởi xướng: Tôn Thất Thuyết và Vua
Hàm Nghi
+ Diễn ra từ 1885 đến 1895 với nhiều cuộc khởi
nghĩa lớn như: Hương Khê, Ba Đình, Bãi Sậy...
+ Do phải đối đầu với kẻ thù mới rất mạnh và sự
hạn chế trong tổ chức và giai cấp lãnh đạo nên
cuối cùng phong trào đã bị thực dân pháp dìm trong
bể máu.
- - Phong trào hệ tư tưởng Tư sản:
+ Phong trào Đông Du:
* Do Phan Bội Châu để xướng và lãnh đạo
* Diễn ra từ 1906-1908
* Mục đích chủ yếu: Đưa thanh sang Nhật đào tạo để chuẩn bị lực
lượng đánh pháp.
* Do sự cấu kết giữa Pháp và Nhật nên chính phủ Nhật đã trục xuất
các nhà cách mạng Việt Nam khỏi nước Nhật. Phong trào thất bại.
+ Phong trào Duy Tân.
* Do Phan Chu Trinh lãnh đạo
* Mục đích: giành độc lập bằng con đường cải cách.
* Phương pháp tiến hành: Dựa vào Pháp đế cải cách chế độ vua
quan nhà Nguyễn và tiến hành cải cách văn hoá, lối sống phong tục
với phương châm: Nâng cao dân trí, chấn hưng dân khí, cải cách dân
sinh.
* Thực dân Pháp vẫn tiến hành đàn áp, giải tán phong trào, bắt giam
các nhà lãnh đạo. Phong trào thất bại.
- + Phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục:
* Do Lương Văn Can, Nguyễn Quyền tổ chức
* Nội dung chủ yếu: thông qua việc truyền bá chữ quốc
ngữ đế tiến hành cải cách giáo dục, cải cách xã hội, đổi
mới nhận thức, khơi dậy lòng yêu nước của nhân dân ta.
* Thực dân pháp đã ra lệnh đóng cửa các trường học, bắt
giam các nhà lãnh đạo Phong trào tan rã.
+ Khởi nghĩa Yên Bái của Việt Nam Quốc dân Đảng
* Người tổ chức và lãnh đạo: Nguyễn Thái Học và tổ
chức chính trị theo hệ tư tưởng Tư sản: Việt Nam quốc
dân Đảng. Tổ chức này hành động theo tư tưởng "tam
dân" của Tôn Trung Sơn (Trung quốc)
* Nội dung chủ yếu: tiến hành khởi nghĩa vũ trang ở Yên
Bái và một số nơi khác với phương châm: không thành
công cũng thành nhân. Lực lượng chủ yếu là binh lính
người Việt.
* Bị thực dân Pháp đàn áp dã man và phong trào đã thất
bại.
- Như vậy phong trào đấu tranh theo ý thức hệ phong kiến
và tư sản diễn ra dưới nhiều hình thức từ vũ trang bạo
động đến cải cách ôn hoà song đều bị thực dân pháp đàn
áp nên đã thất bại. Thất bại của con đường cứu nước theo
khuynh hướng chính trị phong kiến và Tư sản đã dẫn đến
sự khủng hoảng sâu sắc về đường lối cứu nước ở Việt
Nam. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự thất bại này
nhưng nguyên nhân chủ yếu và quan trọng nhất là cách
mạng Việt Nam thiếu một giai cấp và một tổ chức chính
trị tiên tiến lãnh đạo.
Nhiệm vụ quan trọng nhất của các nhà yêu nước Việt
Nam lúc này là phải tìm được con đường cứu nước đúng
đắn, phải xây dựng được một tổ chức chính trị tiên tiến
đủ tầm để đảm đương sứ mệnh mà lịch sử dân tộc đặt ra.
- d) Phong trào yêu nước theo khuynh hướng vô sản.
- Do sự áp bức bóc lột nặng nề của bọn đế quốc,
phong kiến và tư sản, do chịu sự tác động trực tiếp
của phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân
dân ta đồng thời chịu ảnh hưởng của cách mạng
thế giới, giai cấp công nhân Việt Nam đã sớm
đứng lên đấu tranh giành quyền sống. Tuy nhiên
trước năm 1925 về cơ bản đấu tranh của công
nhân vẫn tự phát, chủ yếu là đòi quyền lợi về kinh
tế. Giai cấp công nhân và cả dân tộc đang trăn trở
tìm một con đường cứu nước mới để giải phóng
dân tộc, giải phóng giai cấp một cách một cách
triệt để nhất.
- - Sự phát triển và trưởng thành của phong trào công nhân
Việt nam gắn liền với vai trò của tập thể các chiến sĩ
cách mạng Việt Nam mà người có công đầu là lãnh tụ
Nguyễn Ái Quốc - HCM .
- Lộ trình tìm đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc :
+ Ngày 5-6-1911: Ra đi tìm đường cứu nước với tên gọi là
Văn Ba.
+ Tìm hiểu cách mạng Tư sản Mỹ (1776); Cách mạng Tư
sản Pháp (1789); nghiên cứu hệ thống thuộc địa của chủ
nghĩa tư bản; tìm hiểu chủ nghĩa Uyn-xơn… và rút ra kết
luận về con đường cách mạng tư sản: Tiếng là cộng hoà
dân chủ nhưng kỳ thực trong nó tước lục (tước đoạt) công
nông, ngoài nó áp bức thuộc địa; chủ nghĩa Uyn-xơn cũng
là một trò bịp bợm lớn. Do đó Người đã kiên quyết không
đi theo con đường này.
- + Tìm hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin (Lý luận dân tộc
và thuộc địa của Lênin), tìm hiểu phong trào cách
mạng thế giới và cách mạng Tháng 10 Nga (1917),
Nguyễn Ái Quốc kết luận: Muốn cứu nước và
giải phóng dân tộc không có con đường nào khác
con đường cách mạng vô sản.
- Vài trò của Nguyễn Ái Quốc đối với sự phát
triển của phong trào công nhân, đối với sự ra đời
của Đảng Cộng Sản Việt Nam Việt Nam là rất to
lớn. Điều này thể hiện:
- + Thứ nhất: Tìm ra con đường cứu nước đúng đắn
đó là con đường cách mạng vô sản; tìm thấy hệ tư
tưởng cách mạng khoa học, để làm nền tảng tư
tưởng và kim chỉ nam cho hành động của đảng đó
là CN Mác Lê Nin. Truyền bá CN Mác- Lê nin vào
Việt Nam. Điều nay góp phần quyết định giải
quyết được cuộc khủng hoảng về đường lối cứu
nước ở Việt Nam trong những năm đầu thế kỷ 20
- + Thứ hai: Chuẩn bị về mọi mặt cho sự ra đời của Đảng
Cộng Sản Việt Nam
* Về chính trị tư tưởng
-> Viết các sách báo tố cáo tội ác man rợ của bọn đế quốc
thực dân qua đó thức tỉnh các tầng lớp nhân dân đứng lên
đấu tranh.
-> Giới thiệu phổ biến, tuyên truyền những nội dung cơ
bản của chủ nghĩa Mác Lê Nin, nội dung con đường và
phương pháp cách mạng Việt Nam cho các chiến sĩ yêu
nước và nhân dân Việt Nam
* Về tổ chức nhân sự:
-> Thành lập tổ chức Hội Việt Nam cách mạng thanh
niên (6-1925) để tập hợp các chiến sĩ yêu nước Việt Nam
-> Tổ chức huấn luyện, đào tạo hàng trăm chiến sĩ cách
mạng. Đây là những "hạt giống đỏ" là nguồn nhân lực
đầu tiên vô cùng quí báu cho sự ra đời của Đảng cộng sản
Việt Nam.
- + Thứ 3: Chủ động triệu tập và trực tiếp chỉ đạo
hội nghị Hợp nhất thành lập Đảng cộng sản Việt
Nam (3-2-1930) và đạt kết quả tốt đẹp.
+ Thứ 4: Soạn thảo Chính cương vắn tắt, Sách
lược văn tắt, Chương trình tóm tắt của Đảng.
Đây là bản Cương lĩnh chính trị đầu tiên, hết sức
đúng đắn của Đảng CSVN. Nhờ vậy ngay tư khi
ra đời Đảng đã có đường lối cách mạng cơ bản,
rất đúng đắn, sáng tạo để lãnh đạo dân tộc và cách
mạng Việt Nam đi đến thắng lợi.
- II. HỘI NGHỊ THÀNH LẬP ĐẢNG VÀ CƯƠNG
LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG.
1. Hội nghị thành lập Đảng.
- Sự phát triển mạnh mẽ của phong trào cách mạng Việt
Nam sau khi chủ nghĩa Mác Lê Nin, tư tưởng Nguyễn Ái
Quốc HCM được truyền bá vào Việt Nam thông qua
nhiều con đường, đặc biệt thông qua phong trào "vô sản
hoá" của hội Việt Nam cách mạng thanh niên (1928).
Điều này đã dẫn đến sự ra đời của 3 tổ chức cộng sản:
+ Đông Dương Cộng Sản Đảng (6-1929)
+ An Nam Cộng Sản Đảng (8-1929)
+ Đông Dương Cộng sản Liên Đoàn (9-1929)
nguon tai.lieu . vn