Xem mẫu
- Slide 1 ___________________________________
Ch¨n nu«i tr©u bß
®ùc gièng ___________________________________
• CƠ QUAN SINH DỤC ĐỰC
• TINH DỊCH
___________________________________
• ĐIỀU HOÀ THẦN KINH-THỂ DỊCH
• CÁC NHÂN T ẢNH HƯỞNG TỚI
Ố
SẢN XUẤT TINH
• NUÔI DƯỠNG ĐỰC GIỐNG
___________________________________
• CHĂM SÓC VÀ QUẢN LÝ
• SỬ DỤNG ĐỰC GIỐNG
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 2 ___________________________________
CƠ QUAN SINH DỤC ĐỰC
___________________________________
___________________________________
___________________________________
2
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 3 Tinh hoµn vµ phô dÞch hoµn
___________________________________
• Tinh hoµn:
- TÕ bµo tinh nguyªn : sinh tinh trïng ___________________________________
- TÕ bµo Sertoly: cung cÊp dinh
dìng nu«i tinh trïng vµ tiÕt hãc-m«n
inhibin (øc chÕ FSH)
- TÕ bµo kÏ (Leidig): sinh hocm«n
___________________________________
testosteron
Phô dÞch hoµn: Tinh trïng
TÕ bµo Leydig & mao
m¹c h
– Dµi kho¶ng 40-60 m gåm cã ®Çu,
th©n, ®u«i.
Mµng ®¸y Xoang
___________________________________
– Lµ n¬i hÊp thu dÞch, trung chuyÓn,
lµm thµnh thôc vµ tÝch tr÷ tinh trïng. KÎ gi÷a c¸c
TÕ bµo Sertoli
èng sinh tinh
3
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 4 B×u vµ èng bÑn ___________________________________
èng dÉn tinh
§éng mach
TÜnh m¹ch Vßng bÑn
C¬ vßng
C¬ b×u
§Çu phô dÞch hoµn
___________________________________
C¬ däc
DÞch hoµn
Mµng tr¾ng
V¸ch ng¨n gi÷a
Da b×u
§u«i phô dÞch hoµn
___________________________________
B×u: èng bÑn:
- Chøa dÞnh hoµn, phô dÞch
hoµn, èng bÑn vµ c¸c
Lµ èng th«ng gi÷a xoang
bông díi vµ phô dÞch hoµn
___________________________________
tuyÕn sinh dôc phô. ®Ó cho thÇn kinh, m¹ch qu¶n
- V¸ch gåm 3 líp: da, c¬ vµ thõng dÞch hoµn.
vµ t¬ng m¹c. 4
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 5 ___________________________________
D¬ng vËt vµ bao quy ®Çu
• D¬ng vËt: lµ c¬ quan ___________________________________
giao phèi (còng lµ ®êng tiÕt
niÖu)
- Gèc: cã 2 ch©n nèi víi
x¬ng ngåi
- Th©n: h×nh ch÷ S, khi giao
___________________________________
phèi th× duçi th¼ng
- Quy ®Çu: h×nh xo¾n
• Bao quy ®Çu: n»m sau
rèn, ph©n tiÕt dÞch nhên vµ
___________________________________
®a d¬ng vËt vµo ©m ®¹o.
5
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 6 C¸c tuyÕn sinh dôc phô ___________________________________
___________________________________
___________________________________
-TuyÕn niÖu ®¹o (Cowper tiÕt dÞch röa vµ trung hoµ axit ë ©m
):
®¹o con c¸i.
- TuyÕn tiÒn liÖt tiÕt dÞch ho¹t ho¸ tinh trïng
:
-TuyÕn tói tinh:tiÕt dÞch sau cïng, biÕn thµnh keo ®Æc nót cæ tö
___________________________________
cung ng¨n tinh trïng ch¶y ra ngoµi.
- TuyÕn ampul (phång èng dÉn tinh):tiÕt tinh thanh chøa dinh
dìng nu«i tinh trïng. Home 6 ___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 7 ___________________________________
TINH D ỊCH
• Dung lîng:
– Tr©u: 2-3ml/lÇn
___________________________________
– Bß: 5-6 ml/lÇn
• MËt ®é tinh trïng (C)
– Tr©u: 0,6-1 tû/ml
– Bß: 2-6 tû/ml
___________________________________
• Tû träng: 1,036 +/- 0,008
• pH: 6,9 (6,4-7,8)
• Protein: 7,3 (6,3-8,4) mg/100ml ___________________________________
• Fructoza: 550 (200-900) mg/100ml
• Axit citric: 700 (300-1100) mg/100ml
7
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 8 ___________________________________
Sù t¹o tinh vµ chÝn cña tinh trïng
• Sinh tinh vµ thµnh thôc cña tinh trïng diÔn ra
liªn tôc trong n¨m, tuy cêng ®é cã thay ®æi
theo mïa, ®Æc biÖt lµ ë tr©u
___________________________________
• Qu¸ tr×nh t¹o tinh (tõ khi ph©n chia nguyªn
bµo tinh cho ®Õn khi bµi xuÊt tinh trïng vµo
khe èng dÉn tinh) kÐo dµi 48-50 ngµy ___________________________________
• Tinh trïng di chuyÓn trong èng phô dÞch
hoµn (kho¶ng 60m) trong 14-22 ngµy
• Trong qu¸ tr×nh di chuyÓn tinh trïng thµnh
thôc dÇn vµ hoµn toµn thµnh thôc trong thêi ___________________________________
gian tÝch l¹i ë du«i phô dÞch hoµn
• Tinh trïng trëng thµnh vµ chÝn tÝch l¹i trong
®u«i phô dÞch hoµn vµ cã thÓ sèng ë ®©y 1-2
th¸ng.
Home 8
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 9 Hng phÊn sinh dôc ___________________________________
N·o
ĐIỀU HOÀ
THẦN KINH- GnRH
___________________________________
THỂ DỊCH TuyÕn yªn
LH FSH øc chÕ ng îc
___________________________________
DÞch hoµn
Hocmon steroid Inhibi n ___________________________________
C¬ quan SD Tuyen SD phô M« bµo kh¸c
9
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 10 §iÒu hoµ thÇn kinh-thÓ dÞch ___________________________________
KÝch thÝch ngo¹i c¶nh KÝch thÝch bªn trong
ThÇn kinh T W
Díi ®åi
___________________________________
TËp tÝnh sinh dôc
RF
TuyÕn yªn
FSH Inhibin
___________________________________
è ng sinh tinh Leidig
T/b Sectoli Nguyªn bµo tinh Testosteron
___________________________________
Tinh trïng
C/q sinh dôc phô
C¬ thÓ
10
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 11 ___________________________________
C¸c ph¶n x¹ sinh dôc
• Ph¶n x¹ ham muèn sinh ___________________________________
dôc
• Ph¶n x¹ c ¬ng cøng
d¬ng vËt ___________________________________
• Ph¶n x¹ nh¶y
• Ph¶n x¹ giao phèi
• Ph¶n x¹ phãng tinh
___________________________________
Home 11
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 12 Nh©n tè ¶nh h ëng tíi sè ___________________________________
lîng vµ chÊt l îng tinh dÞch
1) Gièng
- TÇm vãc ___________________________________
- Cêng ®é T§C
- Kh¶ n¨ng thÝch nghi
2) Thøc ¨n
- Møc ¨n ___________________________________
- Gi¸ trÞ sinh vËt häc vµ hµm l îng protein trong khÈu phÇn
- CÊu tróc khÈu phÇn vµ lo¹i h×nh thøc ¨n
- Vitamin, ®Æc biÖt lµ Vit A ___________________________________
- C¸c chÊt kho¸ng, ®Æc biÖt lµ P
3) Ch¨m sãc
4) Thêi tiÕt-khÝ hËu
5) Tuæi
12
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 13 Nh©n tè ¶nh h ëng tíi sè l îng
___________________________________
vµ chÊt lîng tinh dÞch (2)
6) ChÕ ®é lÊy tinh ___________________________________
1lÇn/tuÇn 1lÇn/ngµy +/- %
Lîng tinh/lÇn (ml) 9,5 6,2 -35
Lîng tinh/tuÇn 9,5 43,3 +356 ___________________________________
Ho¹t lùc (%) 63 69 +6
MËt ®é (1000/ml) 1890 810 -57
Tæng tinh trïng/lÇn (triÖu) 17,8 4,8 -73 ___________________________________
Tæng tinh trïng/tuÇn (triÖu) 17,8 33,8 +90
Tû lÖ thô thai (%) 70 73
Home 13
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 14 Nu«i dìng ®ùc gièng (1) ___________________________________
Nhu cÇu nang l îng vµ protein
ThÓ träng (kg) Møc ®é khai th¸c
NghØ phèi Trung binh Phèi nhiÒu ___________________________________
Nhu cÇu n ¨ng lîng (§VTA)
400 4,8-5,3 5,2-5,8 5,6-6,1
500 5,4-6,1 6,0-6,6 6,4-7,0
600 6,1-6,4 6,7-7,5 7,2-8,0 ___________________________________
700 6,7-7,6 7,3-8,2 7,9-8,7
800 7,3-8,3 7,8-8,9 8,5-9,5
900 7,9-8,9 8,6-9,5 9,2-10,2
1000 8,4-9,4 9,1-10,0 9,8-10,8 ___________________________________
Nhu cÇu protein tiªu ho¸ (g/DVTA)
100 120-125 140-145
Bß ®ùc t¬ hoÆc bß gÇy mçi ngµy thªm 0,5-1 DVTA.
NÕu mçi ngµy bß ®ùc lao t¸c 2-3 giê thªm 0,5-1 DVTA
14
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 15 ___________________________________
Nu«i dìng ®ùc gièng (2)
Nhu cÇu kho¸ng
• Ca: 7-8g, P: 6-7g/§VTA, NaCl: 7-8g/100kg P
___________________________________
• C¸c kho¸ng vi l îng còng cã vai trß lín ®èi víi
bß ®ùc gièng: Co, Cu, Zn, I, Mn. Hµm l îng c¸c lo¹i
kho¸ng nµy trong thøc ¨n phô thuéc vµo mïa, ®Êt,
ph©n bãn.
___________________________________
• CÇn chó ý ®¶m b¶o nhu cÇu cña ®ùc gièng vÒ vitamin
A vµ D: 100mg/caroten/100kg P. Khi khÈu phÇn thiÕu
caroten th× bæ sung chÐ phÈm vitmin A (1mg caroten
= 500-533 UI vitamin A). Chó ý cung cÊp vitamin D ___________________________________
trong mïa ®«ng. Cã thÓ bæ sung men chiÕu x¹ còng
nh c¸c chÕ phÈm vitamin D2 hoÆc D3.
15
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 16 ___________________________________
Nu«i dìng ®ùc gièng (3)
KhÈu phÇn:
• KhÈu phÇn ¨n cña tr©u bß đùc gièng cÇn ® îc phèi hîp tõ ___________________________________
nhiÒu lo¹i thøc ¨n kh¸c nhau ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ngon miÖng.
• CÇn sö dông c¸c lo¹i thøc ¨n cã gi¸ trÞ dinh d ìng cao,
dung tÝch nhá ®Ó ®¶m b¶o cho bông ®ùc gièng thon, gän. ___________________________________
• Cơ cấu:
+ Mïa ®«ng: th« 25-40%, nhiÒu n íc 20-30%, tinh 40-45% ___________________________________
+ Mïa hÌ: th« 15-20%, cá xanh 35-45%, tinh 35-45%
16
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 17 Nu«i dìng ®ùc gièng (4) ___________________________________
C¸c lo¹i thøc ¨n vµ møc sö dông
• - Cá kh«:
• VÒ mïa ®«ng cã thÓ cho ¨n 0,8 - 1,2 kg, mïa hÌ lµ 0,4 - 0,5kg/100kg khèi
lîng c¬ thÓ, t
___________________________________
• - Thøc ¨n nhiÒu n (ñ xanh, cñ qu¶).
íc
• Thøc ¨n ñ xanh th êng ®ùîc sö dông vµo mïa ®«ngtõ 0,8-1kg/100kg P.
• Cñ qu¶ ®Æc biÖt cÇn thiÕt khi sö dông thøc ¨n ñ xanh : 1-1,5kg/100kg P
•
•
- Cá t¬i:
VÒ mïa hÌ cho ăn 2 - 2,5kg/100kg P
___________________________________
• - Thøc ¨n tinh:
• Lîng thøc ¨n tinh 0,4 - 0,5kg/100kg P
• - Kho¸ng vµ vitamin :
• Gi¸ ®ç hoÆc thãc mÇm (0,3 - 0,5kg/con/ngµy) ___________________________________
• C¸c chÕ phÈm vitamin A, D vµ E.
• C¸c kho¸ng vi l îng vµ vitamin th êng ®îc ®a vµo thµnh phÇn cña thøc
¨n hçn hîp hoÆc premix theo tiªu chuÈn qui ®Þnh.
17
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 18 ___________________________________
Ví dụ về khẩu phần bò đực giống
ChØ tiªu Khèi lîng bß (kg) ___________________________________
800 900 1000 1100
Cá kh« (kg) 6 6 6 6
Cá t¬i (kg) 15 18 20 23
___________________________________
Tinh hçn hîp (kg) 3,5 3,9 4,1 4,4
___________________________________
Muèi (g) 60 68 75 83
18
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 19 Nu«i dìng ®ùc gièng (5) ___________________________________
ChÕ ®é cho ¨n
• Mùa đông (nuôi nhốt): cã thÓ cho ¨n 3 lÇn/ngµy. Nguyªn t¾c
lµ kh«ng cho ¨n lÉn lén c¸c lo¹i thøc ¨n mµ ph¶i cho ¨n theo
tr×nh tù : tinh – th« xanh - th« kh«.
___________________________________
• - Buæi s¸ng: cho ¨n 1/2 lîng thøc ¨n tinh, 1 phÇn cñ qu¶,
2 - 3kg cá kh«. Cho ¨n vµo kho¶ng 9h00, sau khi khai th¸c tinh
(hoÆc phèi gièng).
• - Buæi tra: cho ¨n cá t¬i (vÒ mïa hÌ) hoÆc thøc ¨n ñ ___________________________________
xanh, ñ hÐo (vÒ mïa ®«ng) vµ phÇn cñ qu¶ cßn l¹i. Cho ¨n vµo
lóc 11h30
• - Buæi chiÒu: Cho ¨n lîng thøc ¨n tinh vµ phÇn cá kh«
cßn l¹i, ¨n vµo lóc 17h00 - 17h30.
• Mùa hè (cã thÓ ®îc ch¨n th¶) Mçi ®ùc gièng cÇn 0,3 - 1ha
___________________________________
®ång cá trång. C¸c l« ch¨n th¶ cÇn ®îc lu©n chuyÓn, kh«ng
qu¸ 10 ngµy/l« vµ tÝnh to¸n ®Ó chóng quay trë l¹i l« cò sau 40
ngµy.
Home 19
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 20 CH ĂM SÓC ĐỰC GIỐNG (1)
___________________________________
Chuồng trại
• Chuång nu«i ph¶i ®Æt xa c¸c khu d©n c , c¸c khu c«ng nghiÖp...nh»m c¸ch ly, h¹n
chÕ l©y truyÒn dÞch bÖnh, « nhiÔm m«i tr êng.
• Thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c qui ®Þnh khi ra vµo khu ch¨n nu«i. ___________________________________
• NÕu ®ùc gièng ® îc nu«i chung trong tr¹i ch¨n nu«i víi c¸c lo¹i tr©u bß kh¸c th×
chu«ng nu«i ®ùc gièng nªn ® îc x©y dùng ë ®Çu h íng giã, gÇn chuång cña tr©u
bß c¸i t¬ lì vµ c¸i sinh s¶n kÝch ®Ó thÝch qu¸ tr×nh ®éng dôc cña con c¸i.
• Chuång tr¹i ph¶i ® îc thiÕt kÕ hîp lý gi÷a c¸c khu: nu«i nhèt, vËn ®éng, ch¨n th¶,
bÖnh x¸, khu khai th¸c, pha chÕ tinh dÞch...
• DiÖn tÝch: Mçi con nhèt ë 1 « chuång riªng (10-12m2) cïng (18 - 20 m2). Bª
___________________________________
nghÐ ®ùc d íi 12 th¸ng tuæi cã thÓ ® îc nu«i nhèt chung 2-4 con/« chuång víi
diÖn tÝch nh trªn.
• NÒn chuång ph¶i ch¾c ch¾n, kh« r¸o, kh«ng tr¬n tr ît, cã ®é dèc võa ph¶i, kh«ng
®äng níc, dÔ vÖ sinh. Tèt nhÊt lµ l¸ng b»ng xi m¨ng hoÆc l¸t g¹ch chèng tr¬n.
• Trong chuång cã ®Çy ®ñ hÖ thèng m¸ng ¨n, uèng, ®iÖn n íc... ___________________________________
• Rãng chuång ph¶i ® îc lµm b»ng c¸c vËt liÖu ch¾c ch¾n.
• Rµo ng¨n c¸ch gi÷a c¸c « chuång ph¶i ®¶m b¶o ®é cao tõ 2-2,2m.
• Phải l¾p ®Æt hÖ thèng lµm m¸t
20
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 21 ___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
21
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 22 ___________________________________
CH ĂM SÓC ĐỰC GIỐNG (2)
Ch¨n th¶: ___________________________________
- Mïa hÌ: tèt nhÊt lµ ch¨n th¶
tù do, kh«ng cét buéc, ch¨n th¶
theo nhãm, suèt ngµy trªn ®ång
cá ph©n l« lu©n phiªn cã hÖ ___________________________________
thèng cung cÊp n íc uèng, c©y
hay l¸n che m¸t vµ ®¸ liÕm.
- Mïa ®«ng: nu«i theo nhãm tù
do trong s©n ®Æc biÖt víi diªn
___________________________________
tÝch 100-120 m2/con.
22
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 23 CH ĂM SÓC ĐỰC GIỐNG (3)
___________________________________
VËn ®éng
• T¸c dông:
- Lµm cho kÕt cÊu hÖ x¬ng v÷ng ch¾c
___________________________________
- T¨ng tÝnh h¨ng
- T¨ng cêng T§C, gi¶m tÝch luü mì.
• Yªu cÇu: vËn ®éng cìng bøc 30’-1 giê
(kho¶ng 2km)/ngµy
___________________________________
• H×nh thøc vËn ®éng c ìng bøc:
- VËn ®éng kÕt hîp ch¨n th¶
- Th«ng qua lao t¸c nhÑ: cµy kÐo 2-3
giê/ngµy.
___________________________________
- VËn ®éng trªn ®êng riªng hay xung
quanh cét quay hµng ngµy vµo lóc 7-8
giê s¸ng vµ 4-5 giê chiÒu.
23
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 24 CHĂM SÓC ĐỰC GIỐNG (4) ___________________________________
T¾m ch¶i
• T¸c dông: da ®îc s¹ch sÏ t¨ng cêng T§C, trao ®æi nhiÖt,
tr¸nh bÖnh tËt.
___________________________________
• Yªu cÇu: mïa hÌ t¾m mçi ngµy mét lÇn, mïa ®«ng nÕu
kh«ng t¾m ®îc th× nªn ch¶i mçi ngµy mét lÇn.
• Ph¬ng ph¸p t¾m: ___________________________________
- T¾m trªn hå, s«ng suèi tù nhiªn
- T¾m b»ng vßi níc m¸y
- T¾m díi vßi hoa sen ___________________________________
• Ph¬ng ph¸p ch¶i: Ch¶i tõ trªn xuèng díi, tríc ra sau theo
chiÒu l«ng.
24
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 25 CHĂM SÓC ĐỰC GIỐNG (5)
___________________________________
Kiểm tra sức khoẻ
KÕt cÊu chi sau:
a) B×nh th êng;
___________________________________
b) Khoeo ch©n sau cong
h×nh l ìi liÒm;
c) ch©n sau th¼ng ®øng cét
nhµ;
d) ch©n s ng
___________________________________
KÕt cÊu chi sau:
a) b×nh th êng;
b) ch©n vßng kiÒng;
___________________________________
c) khoeo ch©n sau gÇn ch¹m
nhau
25
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 26 H×nh d¸ng bµn ch©n ___________________________________
___________________________________
Gãc cêm gi÷a c¼ng ch©n tr vµ c¼ng ch©n sau víi mãng:
íc
a) b×nh th êng; b) cêm ch©n yÕu; c) qu¸ th¼ng ®øng
___________________________________
___________________________________
Bµn ch©n vµ c¸c kiÓu mãng
a) CÊu tróc ®óng; b) Gãc qu¸ réng; c) Qu¸ th¼ng ®øng
26
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 27 D¬ng vËt vµ bao qui ®Çu ___________________________________
___________________________________
(a ) D¹ng mong muèn (b) D¹ng kh«ng mong muèn
___________________________________
___________________________________
(c) Bao quy ®Çu lén bÝt
tÊt dÔ bÞ tæn th ¬ng
27
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 28 ___________________________________
KiÓm tra b×u d¸i
___________________________________
___________________________________
(a) b×nh th êng (kÐo dµi); (b) b×nh th êng (trßn);
(c) t¸ch b×u h íng b¾c-nam; (d) t¸ch b×u h×nh ch÷ Y; ___________________________________
(f) sa ®×; (g) d¸i kÐm ph¸t triÓn mét bªn.
Home 28
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 29 Sö dông tr©u bß ®ùc gièng ___________________________________
Tuæi sö dông
Thêng sö dông vµo lóc 15-18 th¸ng tuæi khi träng l îng
___________________________________
®¹t 65-70% so víi thÓ träng trëng thµnh. Níc ta thêng
sö dông bß vµng lóc 24-26 th¸ng, Sind vµ Lai Sind 22-24,
Hµ Lan, N©u Thuþ SÜ 18-24, Tr©u VN 26-30 th¸ng. ___________________________________
Thê× gian sö dông tèt nhÊt lµ tõ 2-6 tuæi.
ChÕ ®é khai th¸c
- Mçi ngµy lÊy tinh 1 lÇn, sau 6-7 ngµy cho nghØ 1 ngµy
___________________________________
- Mçi tuÇn lÊy tinh 2 ngµy * 2 lÇn/ngµy c¸ch nhau 5-7 phót
- Mçi tuÇn 1 lÇn 29
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 30 H×nh thøc sö dông tr©u bß ®ùc gièng ___________________________________
1. Phèi gièng tù nhiªn
+ ¦u ®iÓm: Tû lÖ thô thai cao nÕu møc ®¶m nhËn Ýt
+ Nhîc ®iÓm:
- DÔ dµng lµm suy sôp con ®ùc ___________________________________
- Cã thÓ lµm l©y lan mét sè bÖnh ® êng sinh dôc
vµ truyÒn nhiÔm
- Khã kh¨n cho c«ng t¸c gièng
2. TruyÒn gièng nh©n t¹o=>
+ ¦u ®iÓm:
___________________________________
- Ph¸t huy ® îc tèi ®a kh¶ n¨ng cña nh÷ng con ®ùc
gièng quý
- B¶o tån ® îc tinh dÞch l©u dµi vµ vËn chuyÓn
®îc ®i xa.
- §¶o ®¶m vÖ sinh phßng bÖnh tèt.
+ Nhîc ®iÓm:
___________________________________
- §ßi hái tr×nh ®é kü thuËt cao
- §Çu t ban ®Çu lín
- C«ng t¸c gièng ph¶i quy cò, hiÖn ®¹i 30
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 31 ___________________________________
Phèi gièng tù nhiªn
- Nh¶y phèi tù do
Tr©u bß ®ùc gièng vµ tr©u bß c¸i ___________________________________
®îc nu«i nhèt chung víi tû lÖ 2-3
®ùc/1 ®µn c¸i (50-80 con). Khi tr©u
bß c¸i ®éng dôc th× tr©u bß ®ùc tù
ph¸t hiÖn vµ nh¶y phèi mét c¸ch tù ___________________________________
do, kh«ng cã sù kiÓm so¸t, qu¶n lý
hoÆc ®iÒu khiÓn cña con ng êi.
- Nh¶y phèi cã h íng dÉn
Con ®ùc vµ con c¸i ® îc nu«i nhèt
___________________________________
riªng, khi cã tr©u bß c¸i ®éng dôc
th× míi ®a con ®ùc ®Õn cho nh¶y
phèi. 31
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 32 TruyÒn gièng nh©n t¹o
___________________________________
• HuÊn luyÖn ®ùc gièng =>
• Khai th¸c tinh ___________________________________
– ChuÈn bÞ ©m ®¹o gi¶
– Kü thuËt lÊy tinh
• KiÓm tra tinh dÞch =>
___________________________________
• Pha chÕ tinh =>
• S¶n xuÊt tinh ®«ng l¹nh => ___________________________________
• B¶o qu¶n tinh =>
• Phèi tinh =>
32
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 33 HuÊn luyÖn ®ùc gièng ___________________________________
• LÇn ®Çu tiªn cÇn dïng bß c¸i ®éng dôc ë thêi
kú cao ®é, nh»m kÝch thÝch tÝnh dôc cao ®èi víi
con ®ùc vµ ®Ó ®ùc gièng lµm quen víi ®Þa ®iÓm
lÊy tinh, gi¸ cè ®Þnh, c¸c dông cô lÊy tinh vµ thao ___________________________________
t¸c lÊy tinh. Cho con ®ùc ngöi ©m hé con c¸i
®éng dôc nh ng kh«ng cho nh¶y;
• LÇn sau kÐo mòi con ®ùc vÒ phÝa bªn tr¸i lµm
cho nã kh«ng c¶m nhËn ® îc mïi ®éng dôc cña
con c¸i n÷a vµ lîi dông con ®ùc nh¶y th× dïng
___________________________________
©m ®¹o gi¶ ®Ó ®ãn lÊy tinh.
• C¸ch 1 - 2 ngµy sau l¹i tiÕp tôc huÊn luyÖn nh lÇn 1. Cã thÓ vÉn dïng con bß c¸i
tríc (kh«ng cÇn ®éng dôc) hoÆc nÕu dïng con bß c¸i kh¸c th× ph¶i ®¶m b¶o yªu
cÇu vÒ tÇm vãc, khèi l îng vµ mµu s¾c l«ng ph¶i t ¬ng tù. LÇn nµy kh«ng cho con ___________________________________
®ùc ngöi ©m hé con c¸i mµ ph¶i kÐo mòi con ®ùc sang phÝa h«ng cña con lµm gi¸.
• G©y ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn (thêi gian, ®Þa ®iÓm, vËt gi¸, ng êi lÊy tinh, ©m thanh,
v.v.) cho con ®ùc lµ mét d©y chuyÒn nèi tiÕp, cÇn lµm th êng xuyªn vµ ®Çy ®ñ.
<
33
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 34 ChuÈn bÞ ©m ®¹o gi¶ ___________________________________
• ¢m ®¹o gi¶ ® îc tiªu ®éc b»ng b»ng Líp vá bao vÖ
c¸ch nhiÖt
xµ phßng, ph¬i kh«. Tr íc khi lÊy tinh
ph¶i ® îc s¸t trïng b»ng cån 65 - 70;
• Cèc ®ùng tinh còng ph¶i ® îc röa s¹ch,
èng ®ùng
tinh
PhÔu
høng tinh ___________________________________
s¸t trïng b»ng cån vµ ® a vµo tñ sÊy ë
nhiÖt ®é 105 – 130 oC. Cã thÓ luéc b»ng
níc s¹ch, dïng cån s¸t trïng, ph¬i kh«
vµ gãi b»ng giÊy ®· hÊp tiÖt trïng, cÊt
vµo gi¸.
Níc Êm ®Î
®am bao nhiÖt
®é vµ ¸p lùc
___________________________________
• ¢m ®¹o gi¶ khi lÊy tinh cÇn cã nhiÖt ®é
tèi thÝch lµ 40 - 42 oC, cã ¸p lùc võa ®ñ
kÝch thÝch sù xuÊt tinh.
• ïng Vad¬lin hoÆc Parafin (cã pH trung
tÝnh) ®· ® îc tiªu ®éc ®Ó t¹o ®é nhên
___________________________________
trong ©m ®¹o.
< 34
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 35 ___________________________________
Khai th¸c tinh
• Dïng thuèc tÝm pha lo·ng ®Ó röa bao b×
cña con ®ùc vµ phÇn m«ng cña con lµm
gi¸, sau ®ã lau kh«.
___________________________________
• Khi lÊy tinh, ng êi c«ng nh©n ®øng bªn
ph¶i gi¸ nh¶y, c¸ch ch©n sau cña gi¸
30cm, tay ph¶i cÇm ©m ®¹o gi¶ ® a ngang
vai, ©m ®¹o gi¶ chóc xuèng 30 - 35 0, tay
___________________________________
tr¸i híng d ¬ng vËt cña con ®ùc vµo ©m
®¹o gi¶.
Chó ý: CÇn ph¶i thao t¸c nhÑ nhµng, kh«ng nªn n¾m chÆt vµ nhÐt miÔn ___________________________________
cìng d ¬ng vËt con ®ùc vµo ©m ®¹o gi¶. Khi con vËt xuÊt tinh, ph¶n x¹
c¬ng cøng sÏ hÕt, d ¬ng vËt trë l¹i tr¹ng th¸i b×nh th êng vµ tù nã tôt ra
khái ©m ®¹o gi¶.
< 35
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 36 ___________________________________
KiÓm tra tinh dÞch
+ Mµu s¾c: Tinh dÞch ph¶i cã mµu tr¾ng
®ôc hoÆc vµng ngµ.
+ Dung lîng tinh dÞch: cÇn ®¹t tiªu
___________________________________
chuÈn cña gièng.
+ Mïi: Tinh dÞch tr©u bß kh«ng cã mïi
®Æc trng
+ §é vÈn cña tinh trïng
___________________________________
+ §é ®Ëm ®Æc (mËt ®é tinh trïng)
+ Søc ho¹t ®éng
+ Søc kh¸ng
+ Tû lÖ kú h×nh ___________________________________
< 36
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 37 Pha chÕ tinh dÞch ___________________________________
C¸c lo¹i m«i tr êng pha lo·ng tinh dÞch
• Níc sinh lý (NaCl 0,9%): N íc sinh lý ®· ® îc tiªu ®éc, pha víi tinh dÞch
theo tû lÖ 1/1. M«i tr êng nµy pha xong ph¶i sö dông ngay, kh«ng dïng ®Ó b¶o
qu¶n.
• S÷a bß t¬i: S÷a ®îc hÊp c¸ch thuû trong 30 phót, hít bá v¸ng, läc kü. Sau khi
___________________________________
lµm nguéi xuèng 37 0C, cho thªm Penicilin 500UI/ml, Streptomycin 500mg/ml.
• M«i trêng Milovanov Glucoza 50g; Citrat Na 5g; Lßng ®á trøng gµ 30ml;
:
Penicilin 500 - 1000 UI/ml m«i tr êng; Streptomycin 500 - 100 mg/ml m«i
trêng; Níc cÊt 2 lÇn 1000ml.
• M«i trêng s÷a bét - lßng ®á trøng S÷a bét 80%(pha víi n íc cÊt theo tû lÖ
:
___________________________________
1/10); Lßng ®á trøng 20%; Penicilin 500 - 1000UI/ml m«i tr êng; Streptomycin
500 - 100mg/ml m«i tr êng.
• M«i trêng Citrat Na - Lßng ®á trøng Dung dÞch Citrat Na (2,9%) 75%;
:
Lßng ®á trøng gµ 25%; Penicilin 500 - 1000UI/ml m«i tr êng; Streptomycin
500 - 100mg/ml m«i tr êng. ___________________________________
Pha chÕ : Pha m«i tr êng vµo tinh dÞch nguyªn víi tû lÖ 2/1 - 5/1 (tuú theo A vµ C)
®Ó ®¶m b¶o sè l îng tinh trïng tèi thiÓu sau khi pha lµ 40-60 triÖu/liÒu hay sau gi¶i
®«ng tõ 12-14 triÖu/liÒu. Khi pha lu«n chó ý, nhiÖt ®é m«i tr êng ph¶i lu«n c©n
b»ng víi tinh dÞch, thao t¸c nhÑ nhµng, kh«ng g©y chÊn ®éng m¹nh.
.
< 37
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 38 S¶n xuÊt tinh ®«ng l¹nh
___________________________________
• §èi víi tinh ®«ng l¹nh d¹ng viªn, sau khi pha lo·ng vµ c©n
b»ng xuèng 2-40C, pha chÊt chØ thÞ mµu qui ®Þnh cho mçi
gièng bß. Sau ®ã nhá tinh vµo c¸c lç trßn trªn mÆt ®¸ CO (-2
___________________________________
790C) hoÆc trªn tÊm mica ®Æt trªn h¬i nit¬ láng sao cho mçi
mililÝt nhá ®îc 8-10 viªn. Sau 3-5 phót cho tinh viªn vµo nit¬
láng -196 0 C.
• §èi víi tinh cäng r¹, sau khi pha lo¶ng, n¹p vµo cäng r¹
(0,25ml hoÆc 0,5ml) cã mµu s¾c riªng qui ®Þnh cho tõng gièng.
___________________________________
Trªn cäng r¹ ®· in nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt (tªn, sè hiÖu ®ùc
gièng, thêi gian s¶n xuÊt, c¸c chØ tiªu chÊt lîng tinh dÞch...).
Sau ®ã tinh cäng r¹ ®îc ®«ng l¹nh theo 2 giai ®o¹n. Giai ®o¹n
1: tõ 200C xuèng -50C hoÆc -70C víi tèc ®é 1-50C/phót. ë giai
®o¹n nµy, tinh thÓ níc chØ h×nh thµnh bªn ngoµi tÕ bµo. Giai ___________________________________
®o¹n 2: tõ -70C xuèng -1960C trong nit¬ láng.
< 38
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 39 B¶o qu¶n tinh ___________________________________
• Víi tinh pha lo·ng th× chØ nªn sö dông trong
ngµy. Tinh láng ® îc ph©n phèi vµo c¸c èng ®ùng
tinh cã dung tÝch 1-2ml, c¸c èng nµy ® îc cho
vµo tói ni lon, buéc kÝn vµ cã phiÕu ghi râ sè hiÖu
___________________________________
®ùc gièng, gièng, thêi gian s¶n xuÊt, c¸c chØ tiªu
®¸nh gi¸ vÒ chÊt l îng tinh... vµ ® îc ®Æt trong
phÝch ®¸ cã nhiÖt ®é b¶o qu¶n lµ 2-5 0C.
___________________________________
• §èi víi tinh ®«ng l¹nh d¹ng viªn vµ cäng r¹, sau khi s¶n
xuÊt sÏ ® îc b¶o qu¶n trong b×nh nit¬ láng ë nhiÖt ®é -
1960C. Tuy nhiªn, cÇn l u ý c¸c m«i tr êng pha chÕ cÇn
ph¶i ® îc bæ sung thªm glycerin tõ 5-7,5% ®Ó chèng hiÖn
tîng h×nh thµnh c¸c tinh thÓ n íc bªn trong tinh trïng,
___________________________________
t¹o nªn sù c©n b»ng trong tr¹ng th¸i ®«ng l¹nh, gi¶m ® îc
sù huû ho¹i tèi ®a ®èi víi tinh trïng.
< 39
___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 40 Phèi tinh ___________________________________
___________________________________
Gi Êy l au ___________________________________
ChØ g i÷ ë
® Çu cu èi
___________________________________
40
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 41 ___________________________________
Phèi tinh
___________________________________
Sóng dÉn
tinh
___________________________________
___________________________________
41
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 42 Phèi tinh ___________________________________
B¬m tinh vµo th©n tö
cung
___________________________________
B. trøng
Tinh
N¬i thô tinh ___________________________________
B¬m tinh vµo cæ tö
cung
___________________________________
Tinh
Home 42 ___________________________________
___________________________________
___________________________________
- Slide 43 Bß ®ùc gièng cao s¶n nu«i t¹i moncada ___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
43
43
___________________________________
___________________________________
___________________________________
nguon tai.lieu . vn