Xem mẫu
NỘI DUNG MÔN HỌC CHĂN NUÔI TRÂU BÒ
Dinh d−ìng vμ thøc ¨n
Lợi nhuận
sinh sản
năng suất
sức khoẻ
thức ăn (2)
chuồng trại
(3)
• §Æc ®iÓm tiªu ho¸ cña GSNL
quản lí sinh
sản (4, 5)
+
+
+
• Nhu cÇu dinh d−ìng cña tr©u bß
• nguån thøc ¨n cho tr©u bß
giống
(1)
• KhÈu phÇn nu«i d−ìng tr©u bß
kỹ thuật
chăn nuôi
(6, 7, 8, 9)
1
ĐẶC ĐIỂM TIÊU HOÁ
CỦA GSNL
®−êng tiªu ho¸ GSNL
®−êng tiª ho¸
Dạ lá sách
Ruột non
Dạ múi khế
•
Đặc điểm đường tiêu hoá
Tuyến nước
bọt
• Hệ vi sinh vật dạ cỏ
• Đặc thù của các quá trình
tiêu hoá
Dạ tổ ong
Dạ cỏ
Ruột già
contents
3
4
Ảnh hưởng của loại hình thức ăn
hưở củ loạ hì thứ
đến lượng nước bọt tiết ra
lượ nướ bọ tiế
Miệng
Miệng có chức năng lấy thức ăn,
tiết nước bọt và nhai lại:
Nước bọt đóng vai trò quan trọng trong việc làm mềm, tạo miếng
thức ăn và cung cấp các yếu tố cần thiết cho VSV dạ cỏ (N, khoáng.
Dung dịch đệm trong nước bọt (cacbonat và phốt phát) ⇒ trung hoà các
AXBH ⇒ tạo thuận lợi cho sự phát triển của các vi sinh vật tiêu hoá xơ nhờ
duy trì độ axít trung tính trong dạ cỏ
Nhai lại làm giảm kích thước các mẩu thức ăn ⇒ tạo thuận lợi cho việc
tấn công xơ của vi sinh vật và enzym của chúng.
5
6
Dạ dày kép
ké
Sù ph¸t triÓn cña d¹ dµy kÐp
ph¸ triÓ cñ d¹
7
Dạ cỏ và
dạ tổ ong
8
Các phần tử dài chằng chịt
Các phần tử nhỏ lơ lửng
Cắt ngang
khí
Chức năng của
dạ cỏ và dạ tổ ong
Thùng để lên men (130 đến 180 lít) ở phần trước của ống tiêu hoá.
Giữ lại các mẩu thức ăn có sợi dài kích thích nhai lại và tiết nước bọt
D¹
cá
VSV lên men thức ăn sinh ra axít béo bay hơi và sinh khôi VSV giàu
protéin
D¹ tæ
ong
Hấp thụ axít béo bay hơi để sử dụng như một nguồn năng lượng trong
cơ thể cũng như tổng hợp lactoza, các protéin và chất béo trong sữa
D¹ mói khÕ
D¹ l¸
s¸ch
9
D¹ l¸ s¸ch
10
Dạ múi khế
Dạ múi khế có chức năng tiêu hoá bằng dịch vị:
Tiết axít clohydric và nhiều enzym tiêu hoá tiêu hoá các
protéin thoát qua.
Tiêu hoá các protéin VSV sinh ra trong dạ cỏ (0,52,5kg/ ngày)
Dạ lá sách có chức năng hấp thụ nước, natri, phốt
pho và các axít béo bay hơi.
11
12
Ruột già
Ruộ già
Ruột non
Manh tràng có chức năng lên
men và trực tràng có chức năng
tạo phân
Ruột non có chức năng tiêu hoá và hấp thu:
Tiết
các enzym tiêu hoá qua thành ruột và tuyến tuỵ
VSV lên men các sản phẩm đưa từ trên xuống
Tiêu hoá các hydrát cácbon, protéin và lipít nhờ các enzym
Hấp thụ ABBH, nước và tạo phân
Hấp thụ nước, khoáng và các sản phẩm tiêu hoá ở ruột
Xác VSV không được tiêu hoá mà thải ra ngoài qua
(glucoza, axít amin và axít béo)
13
phân
@
14
Vi khuÈn (Bacteria)
khuÈ
HỆ VI SINH VẬT DẠ CỎ
VẬ DẠ
Các nhóm VSV dạ cỏ
nhó
dạ
Môi trường dạ cỏ cần cho VSV
Hoạt động của VSV dạ cỏ
Vai trò của VSV dạ cỏ đối với vật chủ
- Sè l−îng: 109-1010 tÕ bµo/g chÊt
−îng:
bµ
chøa d¹ cá
chø d¹
- Ho¹t ®éng:
Ho¹ ®éng:
+ Ph©n gi¶i x¬ (xenluloza
Ph© gi¶ x¬
vµhemixenluloza)
+ Ph©n gi¶i tinh bét vµ d−êng
Ph© gi¶
bé vµ
+ Sö dông c¸c axit h÷u c¬
Sö
c¸
h÷ c¬
+ Ph©n gi¶i vµ tæng hîp protein
Ph© gi¶ vµ
hî
+ T¹o mªtan
T¹ mª
+ Tæng hîp vitamin nhãm B vµ
Tæ hî
vµ
vitamin K
-
rối loạn
tiêu hoá hoặc chuyển hoá và/hoặc vi sinh vật gây bệnh
Vi khuÈn d¹ cá cã thÓ sö
khuÈ d¹
thÓ
dung amoniac ®Ó tæng hîp
hî
protein
Amoniac trong d¹ cá ®−îc
d¹
®−îc
hÊp thu rÊt nhanh
Amoniac cÇn cã ë møc tèi
cÇ
tè
thÝch cïng víi gluxit ®−îc
cï ví
®−îc
ph©n gi¶i (®Ó cung cÊp ®ång
ph© gi¶ (®Ó
®ång
thêi N vµ n¨ng l−îng)
vµ
l−îng)
VSV d¹ cá cã nhu cÇu vÒ
d¹
cÇ
kho¸ng (S, P)
kho¸
VSV d¹ cá cÇn mét sè axit
d¹
mé sè
amin (m¹ch nh¸nh) nh− lµ
(m¹ nh¸
nh−
nh÷ng yÕu tè sinh tr−ëng cÇn
nh÷
tè
tr−ëng cÇ
thiÕt.
Gluxit & Lipit
Kho¸ng
NPN
Protein
N
Vi sinh vËt
d¹ cá
N¨ng l−îng
Kho¸ng
Protein
back22
< 21
Phối hợp các loại thức ăn để cung cÊp
Phố hợ cá loạ thứ
để
®ång thêi N vμ n¨ng l−îng cho VSV d¹ cá
ng
μ
−îng
®å
v
l
d¹
Cung cấp gluxít có thể lên men và
protéin dễ phân giải cần phải:
⇒ Đủ cho tổng hợp và hoạt động của VSV – để động vật nhai lại thu được
nhiều năng lượng và protéin.
⇒ Cân bằng – theo quy luật chung về yếu tố hạn chế – mức năng lượng
hoặc protéin thiếu sẽ quyết định hiệu quả sử dụng và phần cung cấp lãng
phí.
⇒ Đồng thời – các vi khuẩn cần đồng thời năng lượng và N vì chúng không
có khả năng dự trữ.
⇒ Liên tục– hoạt động vi khuẩn ở mức cao, đều đặn và thường xuyên – rất
Thức ăn giàu N
hiệu quả. Phân bố thức ăn dần dần theo từng bữa nhỏ.
23
Thức ăn giàu gluxit
@@
24
¶nh h−ëng cña pH d¹ cá ®Õn ho¹t
h−ëng cñ
d¹
ho¹
lùc cña c¸c nhãm VSV
ñ c¸
c
Thay ®æi pH d¹ cá phô thuéc vμo tÇn suÊt
®æi
d¹
thué vμ tÇ
cung cÊp thøc ¨n tinh
ø
th
Ho¹t lùc
VSV
pH
Cho ¨n nhiÒu lÇn/ngµy
VSV
ph©n gi¶i x¬
6
VSV ph©n
gi¶i tinh bét
Cho ¨n 2 lÇn/ngµy
5
6
7
pH
back26
25
Hoạt động của VSV dạ cỏ
Hoạ độ
củ
Hoạt động của VSV dạ cỏ
Hoạ độ
củ
Thøc ¨n
CHC tiªu ho¸
NH3 S
Glucoza
VSV
§−êng ph©n
ChÊt trung gian
CO2
(A)
ABBH
(Axetat, Propionat
Butyrat)
Gluxit
C¸c chÊt lªn
men trung gian
(B)
Lipit
ATP
Tæng hîp
VSV
Mªtan
Duy tr×
NhiÖt
NhiÖt
ADP
Kho¸ng:
S, P, Co, Cu, ...
Amoniac
NH3
S
Tæng hîp
ATP
Protein
(N)
Na, K, P, etc
2-
Methane
Lªn men
-
Sinh khèi
VSV
Axit bÐo bay h¬i:
acetic, propionic & butyric
< 27
Vai trß cña vi sinh vËt d¹ cá ®èi
trß
vË d¹
®èi
víi vËt chñ
vË chñ
1. Cung cÊp n¨ng l−îng
n¨
l−îng
C¸c axit bÐo bay h¬i (axetic, propionic, butiric vµ mét
h¬ (axetic,
vµ
l−îng nhá izobytyric, valeric, izovaleric) cung cÊp
−îng nhá
kho¶ng 70-80% tæng sè nhu cÇu n¨ng l−îng.
kho¶ 70tæ sè
cÇ n¨ l−îng.
2. Cung cÊp protein
C¸c hîp chÊt chøa nit¬ (kÓ c¶ NPN) ®−îc VSV sö
hî
chø nit¬ (kÓ
®−îc
sö
dông ®Ó tæng hîp nªn sinh khèi protein cã chÊt l−îng
hî nª
khè
l−îng
cao vµ ®−îc tiªu ho¸ hÊp thu ë ruét non.
µ ®−îc tiª ho¸
é
v
ru
3. ChuyÓn ho¸ lipit
ChuyÓ ho¸
- Ph©n gi¶i triaxylglycerol vµ galactolipit cña thøc ¨n
Ph© gi¶
vµ
cñ thø
- No ho¸ vµ ®ång ph©n ho¸ c¸c axit bÐo kh«ng no.
ho¸
®ång ph© ho¸
kh«
- Tæng hîp lipit cã chøa c¸c axit bÐo l¹.
hî
chø c¸
l¹
4. Cung cÊp vitamin: nhãm B vµ K
vµ
5. Gi¶i ®éc
Gi¶ ®éc
29
nguon tai.lieu . vn
Dinh d−ìng vμ thøc ¨n
Lợi nhuận
sinh sản
năng suất
sức khoẻ
thức ăn (2)
chuồng trại
(3)
• §Æc ®iÓm tiªu ho¸ cña GSNL
quản lí sinh
sản (4, 5)
+
+
+
• Nhu cÇu dinh d−ìng cña tr©u bß
• nguån thøc ¨n cho tr©u bß
giống
(1)
• KhÈu phÇn nu«i d−ìng tr©u bß
kỹ thuật
chăn nuôi
(6, 7, 8, 9)
1
ĐẶC ĐIỂM TIÊU HOÁ
CỦA GSNL
®−êng tiªu ho¸ GSNL
®−êng tiª ho¸
Dạ lá sách
Ruột non
Dạ múi khế
•
Đặc điểm đường tiêu hoá
Tuyến nước
bọt
• Hệ vi sinh vật dạ cỏ
• Đặc thù của các quá trình
tiêu hoá
Dạ tổ ong
Dạ cỏ
Ruột già
contents
3
4
Ảnh hưởng của loại hình thức ăn
hưở củ loạ hì thứ
đến lượng nước bọt tiết ra
lượ nướ bọ tiế
Miệng
Miệng có chức năng lấy thức ăn,
tiết nước bọt và nhai lại:
Nước bọt đóng vai trò quan trọng trong việc làm mềm, tạo miếng
thức ăn và cung cấp các yếu tố cần thiết cho VSV dạ cỏ (N, khoáng.
Dung dịch đệm trong nước bọt (cacbonat và phốt phát) ⇒ trung hoà các
AXBH ⇒ tạo thuận lợi cho sự phát triển của các vi sinh vật tiêu hoá xơ nhờ
duy trì độ axít trung tính trong dạ cỏ
Nhai lại làm giảm kích thước các mẩu thức ăn ⇒ tạo thuận lợi cho việc
tấn công xơ của vi sinh vật và enzym của chúng.
5
6
Dạ dày kép
ké
Sù ph¸t triÓn cña d¹ dµy kÐp
ph¸ triÓ cñ d¹
7
Dạ cỏ và
dạ tổ ong
8
Các phần tử dài chằng chịt
Các phần tử nhỏ lơ lửng
Cắt ngang
khí
Chức năng của
dạ cỏ và dạ tổ ong
Thùng để lên men (130 đến 180 lít) ở phần trước của ống tiêu hoá.
Giữ lại các mẩu thức ăn có sợi dài kích thích nhai lại và tiết nước bọt
D¹
cá
VSV lên men thức ăn sinh ra axít béo bay hơi và sinh khôi VSV giàu
protéin
D¹ tæ
ong
Hấp thụ axít béo bay hơi để sử dụng như một nguồn năng lượng trong
cơ thể cũng như tổng hợp lactoza, các protéin và chất béo trong sữa
D¹ mói khÕ
D¹ l¸
s¸ch
9
D¹ l¸ s¸ch
10
Dạ múi khế
Dạ múi khế có chức năng tiêu hoá bằng dịch vị:
Tiết axít clohydric và nhiều enzym tiêu hoá tiêu hoá các
protéin thoát qua.
Tiêu hoá các protéin VSV sinh ra trong dạ cỏ (0,52,5kg/ ngày)
Dạ lá sách có chức năng hấp thụ nước, natri, phốt
pho và các axít béo bay hơi.
11
12
Ruột già
Ruộ già
Ruột non
Manh tràng có chức năng lên
men và trực tràng có chức năng
tạo phân
Ruột non có chức năng tiêu hoá và hấp thu:
Tiết
các enzym tiêu hoá qua thành ruột và tuyến tuỵ
VSV lên men các sản phẩm đưa từ trên xuống
Tiêu hoá các hydrát cácbon, protéin và lipít nhờ các enzym
Hấp thụ ABBH, nước và tạo phân
Hấp thụ nước, khoáng và các sản phẩm tiêu hoá ở ruột
Xác VSV không được tiêu hoá mà thải ra ngoài qua
(glucoza, axít amin và axít béo)
13
phân
@
14
Vi khuÈn (Bacteria)
khuÈ
HỆ VI SINH VẬT DẠ CỎ
VẬ DẠ
Các nhóm VSV dạ cỏ
nhó
dạ
Môi trường dạ cỏ cần cho VSV
Hoạt động của VSV dạ cỏ
Vai trò của VSV dạ cỏ đối với vật chủ
- Sè l−îng: 109-1010 tÕ bµo/g chÊt
−îng:
bµ
chøa d¹ cá
chø d¹
- Ho¹t ®éng:
Ho¹ ®éng:
+ Ph©n gi¶i x¬ (xenluloza
Ph© gi¶ x¬
vµhemixenluloza)
+ Ph©n gi¶i tinh bét vµ d−êng
Ph© gi¶
bé vµ
+ Sö dông c¸c axit h÷u c¬
Sö
c¸
h÷ c¬
+ Ph©n gi¶i vµ tæng hîp protein
Ph© gi¶ vµ
hî
+ T¹o mªtan
T¹ mª
+ Tæng hîp vitamin nhãm B vµ
Tæ hî
vµ
vitamin K
-
rối loạn
tiêu hoá hoặc chuyển hoá và/hoặc vi sinh vật gây bệnh
Vi khuÈn d¹ cá cã thÓ sö
khuÈ d¹
thÓ
dung amoniac ®Ó tæng hîp
hî
protein
Amoniac trong d¹ cá ®−îc
d¹
®−îc
hÊp thu rÊt nhanh
Amoniac cÇn cã ë møc tèi
cÇ
tè
thÝch cïng víi gluxit ®−îc
cï ví
®−îc
ph©n gi¶i (®Ó cung cÊp ®ång
ph© gi¶ (®Ó
®ång
thêi N vµ n¨ng l−îng)
vµ
l−îng)
VSV d¹ cá cã nhu cÇu vÒ
d¹
cÇ
kho¸ng (S, P)
kho¸
VSV d¹ cá cÇn mét sè axit
d¹
mé sè
amin (m¹ch nh¸nh) nh− lµ
(m¹ nh¸
nh−
nh÷ng yÕu tè sinh tr−ëng cÇn
nh÷
tè
tr−ëng cÇ
thiÕt.
Gluxit & Lipit
Kho¸ng
NPN
Protein
N
Vi sinh vËt
d¹ cá
N¨ng l−îng
Kho¸ng
Protein
back22
< 21
Phối hợp các loại thức ăn để cung cÊp
Phố hợ cá loạ thứ
để
®ång thêi N vμ n¨ng l−îng cho VSV d¹ cá
ng
μ
−îng
®å
v
l
d¹
Cung cấp gluxít có thể lên men và
protéin dễ phân giải cần phải:
⇒ Đủ cho tổng hợp và hoạt động của VSV – để động vật nhai lại thu được
nhiều năng lượng và protéin.
⇒ Cân bằng – theo quy luật chung về yếu tố hạn chế – mức năng lượng
hoặc protéin thiếu sẽ quyết định hiệu quả sử dụng và phần cung cấp lãng
phí.
⇒ Đồng thời – các vi khuẩn cần đồng thời năng lượng và N vì chúng không
có khả năng dự trữ.
⇒ Liên tục– hoạt động vi khuẩn ở mức cao, đều đặn và thường xuyên – rất
Thức ăn giàu N
hiệu quả. Phân bố thức ăn dần dần theo từng bữa nhỏ.
23
Thức ăn giàu gluxit
@@
24
¶nh h−ëng cña pH d¹ cá ®Õn ho¹t
h−ëng cñ
d¹
ho¹
lùc cña c¸c nhãm VSV
ñ c¸
c
Thay ®æi pH d¹ cá phô thuéc vμo tÇn suÊt
®æi
d¹
thué vμ tÇ
cung cÊp thøc ¨n tinh
ø
th
Ho¹t lùc
VSV
pH
Cho ¨n nhiÒu lÇn/ngµy
VSV
ph©n gi¶i x¬
6
VSV ph©n
gi¶i tinh bét
Cho ¨n 2 lÇn/ngµy
5
6
7
pH
back26
25
Hoạt động của VSV dạ cỏ
Hoạ độ
củ
Hoạt động của VSV dạ cỏ
Hoạ độ
củ
Thøc ¨n
CHC tiªu ho¸
NH3 S
Glucoza
VSV
§−êng ph©n
ChÊt trung gian
CO2
(A)
ABBH
(Axetat, Propionat
Butyrat)
Gluxit
C¸c chÊt lªn
men trung gian
(B)
Lipit
ATP
Tæng hîp
VSV
Mªtan
Duy tr×
NhiÖt
NhiÖt
ADP
Kho¸ng:
S, P, Co, Cu, ...
Amoniac
NH3
S
Tæng hîp
ATP
Protein
(N)
Na, K, P, etc
2-
Methane
Lªn men
-
Sinh khèi
VSV
Axit bÐo bay h¬i:
acetic, propionic & butyric
< 27
Vai trß cña vi sinh vËt d¹ cá ®èi
trß
vË d¹
®èi
víi vËt chñ
vË chñ
1. Cung cÊp n¨ng l−îng
n¨
l−îng
C¸c axit bÐo bay h¬i (axetic, propionic, butiric vµ mét
h¬ (axetic,
vµ
l−îng nhá izobytyric, valeric, izovaleric) cung cÊp
−îng nhá
kho¶ng 70-80% tæng sè nhu cÇu n¨ng l−îng.
kho¶ 70tæ sè
cÇ n¨ l−îng.
2. Cung cÊp protein
C¸c hîp chÊt chøa nit¬ (kÓ c¶ NPN) ®−îc VSV sö
hî
chø nit¬ (kÓ
®−îc
sö
dông ®Ó tæng hîp nªn sinh khèi protein cã chÊt l−îng
hî nª
khè
l−îng
cao vµ ®−îc tiªu ho¸ hÊp thu ë ruét non.
µ ®−îc tiª ho¸
é
v
ru
3. ChuyÓn ho¸ lipit
ChuyÓ ho¸
- Ph©n gi¶i triaxylglycerol vµ galactolipit cña thøc ¨n
Ph© gi¶
vµ
cñ thø
- No ho¸ vµ ®ång ph©n ho¸ c¸c axit bÐo kh«ng no.
ho¸
®ång ph© ho¸
kh«
- Tæng hîp lipit cã chøa c¸c axit bÐo l¹.
hî
chø c¸
l¹
4. Cung cÊp vitamin: nhãm B vµ K
vµ
5. Gi¶i ®éc
Gi¶ ®éc
29